Oké, we weten dat de woorden ‘persen van bloemen’ associaties oproept met overgrootouders die een decoratief element voor op de schoorsteenmantel maken. Maar dezer dagen zijn methoden uit de oude doos soms de beste oplossingen.
Door buitenshuis bloemen te plukken komen kinderen in de natuur en krijgen ze beweging. Het schikken en persen van de bloemen wakkert hun nieuwsgierigheid en creativiteit aan. En de kids leren intussen ook nog wat over botanica en milieukwesties.
Ben je al overtuigd? Hieronder volgen enkele tips over de wijze waarop je flower powereen plekje in het gezinsleven kunt geven.
Geschikte bloemen vinden
Op welke plek je ook naar bloemen zoekt – in de achtertuin, op een grasveld of het gazon van de buren (met hun toestemming, uiteraard) – je moet uitkijken naar dunne, kleine en gemakkelijk plat te drukken bloempjes, zoals madeliefjes, klaproosjes of petunia’s. Dikkere bloemen als rozen zijn veel lastiger om te persen en zullen vaker gaan schimmelen. Sla ook paardenbloemen, witte klaver en ander ‘onkruid’ niet over, want kinderen zijn er dol op, ze zijn overal te vinden en ze laten zich goed persen.
Een goed uitgangspunt is om zo’n twaalf bloempjes te plukken, zodat ze tijdens het persen binnenshuis niet te veel ruimte in beslag nemen. Je kunt ervoor kiezen om telkens twee of drie bloemen op een paar verschillende plekken te plukken. Daardoor hou je de habitat voor bijen en andere dieren in stand en zullen de achtergebleven plantjes weer vruchten en zaadjes dragen. (Bonus voor de ouders: je hebt je kinderen zojuist iets geleerd over biodiversiteit.) Zorg ervoor dat je bij het plukken van wilde bloemen de plaatselijke richtlijnen volgt.
Pluk je bloempjes niet op regenachtige dagen, in de vroege ochtend of kort nadat ze zijn besproeid, want als de bloem nog nat is, gaan de bloemblaadjes schimmelen. Zoek naar bloemen met frisse kleuren in plaats van oudere exemplaren. (Als bloemen eenmaal gaan verwelken, zijn de kleuren niet meer zo levendig.) Knip de stengeltjes met een kinderveilig schaartje af; volwassenen kunnen een gewone schaar of snoeischaar gebruiken.
Let op voor prikkende of giftige planten als gifsumak. De kinderen zouden ook rekening moeten houden met de wilde diertjes die op de planten leven of ervan eten, want je wilt geen ijverige lieveheersbeestjes storen of bijen kwaad maken.
Bloemen persen
Het persen van bloemen is zo gemakkelijk als het openen en weer dichtslaan van een boek. Wat je nodig hebt, is een groot en dik boek, zes laagjes keukenpapier, een stuk kranten- of pakpapier, een pincet of tandenstoker en een wattenstaafje.
Plaats het stuk kranten- of pakpapier op de rechterzijde van het opengeslagen boek en leg daaroverheen twee of drie laagjes keukenpapier.
Leg de bloem op het keukenpapier en rangschik de bloemblaadjes en gewone blaadjes zo dat ze goed zijn te zien en ze niet bovenop elkaar komen te liggen. Als de stengel buigzaam is, kun je er een interessante draai aan geven. Tere bloemblaadjes en gewone blaadjes kun je met een pincet of tandenstoker verschuiven.
Als je de bloem eenmaal op het papier hebt geschikt, bedekt je hem voorzichtig met nog eens twee of drie laagjes keukenpapier. Gebruik een pincet of een wattenstaafje om de bloem op zijn plaats te houden terwijl je ze afdekt met keukenpapier. Houd de bloem op het papier op zijn plek terwijl je hem bedekt met hetzelfde aantal laagjes keuken- en pakpapier als waarop je de bloem hebt gelegd. Sla het boek daarna voorzichtig dicht.
Stapel op dit boek nog meer boeken en laat de stapel een week of twee liggen. In die periode speelt zich een stukje natuurwetenschap af: terwijl de bloem droogt, absorbeert het papier al het vocht en zorgt ervoor dat de bloem niet verwelkt. De uitgedroogde en platgedrukte bloemblaadjes, stengel en andere blaadjes behouden de meeste van hun pigmenten, oftewel hun kleurstoffen.
Als de bloem helemaal is uitgedroogd, kun je hem voorzichtig met een pincet uit de boekpers tillen.
En nu? Geperste bloemen die op een mooi stukje papier zijn geplakt en zijn ingelijst, leveren een fraai kunstwerkje voor aan de muur op, maar er zijn nog meer dingen die je kunt doen om de creativiteit van jouw kinderen te laten opbloeien.
‘Gebrandschilderd glas’. Creëer het effect van gebrandschilderd glas door twee stukken waspapier met witte schoollijm in te smeren. Leg de geperste bloem op de ingesmeerde zijde van een van de stukken waspapier en leg het andere stuk met de ingesmeerde zijde naar beneden op de bloem. Wrijf voorzichtig de luchtbelletjes tussen de stukken papier weg. Nadat het geheel is opgedroogd, kun je een lijstje van stevig karton maken en het voor een raam ophangen.
Souvenirboek. Pluk bloemen op vakanties of uitstapjes in de natuur en verzamel ze als aandenkens in een speciaal plakboek. Schrijf erbij om welke soort bloem het gaat en waar hij werd geplukt, plak er foto’s van de tocht naast en schrijf er iets over die dag bij.
Doe wetenschappelijk. Leg precies vast wanneer, waar en hoe je de bloem hebt geplukt. Zet er ook de wetenschappelijke (Latijnse) naam en de GPS-coördinaten van de locatie bij.
Ansichtkaart met bloemen. Maak een scan van de geperste bloemen, print ze uit op een stuk karton en verstuur ze naar familie en vrienden.
Persoonlijk briefpapier. Rangschik geperste bloemen in een hoek of rond de randen van een stuk A4-papier. Maak er dan een scan van en print de scan uit op een fraai stuk postpapier.
Botanische bladwijzer. Leg de geperste bloemen op een reep karton en beplak ze met doorschijnende ducttape. Boor een gaatje in de bovenkant van de reep en rijg er wat garen door, zodat je een kwastje aan je bladwijzer kunt maken.
Bloemmozaïek. Gebruik geperste bloemblaadjes om een mozaïek te maken. Met de blaadjes van een paardenbloem kun je bijvoorbeeld de manen van een leeuw maken; elkaar overlappende paarse blaadjes kunnen als veren dienen.
Hoeveel bloemen bezoekt een bij om 1 grote honingpot te kunnen vullen? En wat voor trucje gebruikt een vleesetende plant om aan eten te komen? Kijk voor deze weetjes voor kinderen en meer op natgeojunior.nl
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com