Hop Marjanneke / stroop in ’t kanneke / laat de poppetjes dansen / gisteren was er de prins in ’t land / en nu die kale Fransen. Het leger van Napoleon Bonaparte, om precies te zijn.

In 1795 verdrijven de Franse troepen de Nederlandse prins Willem V en richten samen met de patriotten de Bataafse Republiek op. Napoleon Bonaparte krijgt een dikke vinger in de pap in ons land. Hij maakt in 1806 zelfs zijn broer, Lodewijk Napoleon, koning van Holland.

Hoeveel oorlogen heeft Napoleon gewonnen?

Napoleon wordt op 15 augustus 1769 geboren in Ajaccio, een stad op het Franse eiland Corsica. Het eiland blijkt al snel te klein voor deze ambitieuze man, want hij is nog maar 27 jaar wanneer hij in opdracht van de Franse overheid verschillende Italiaanse stadstaatjes verovert. Drie jaar later, in 1799, grijpt hij de macht in Parijs.

Leestip: Lodewijk XIV: extravaganter dan deze koning wordt het niet

Vanaf dat moment is Napoleon pas echt op oorlogspad. Tussen 1799 en 1815 voert hij bijna continu oorlog. Hoeveel oorlogen Napoleon won? Dat ligt eraan hoe je telt. Neem je alle losse veldslagen mee? Of alleen grote oorlogen? En moet hij zelf ook meegevochten hebben of tellen ze ook mee als hij alleen het strategisch brein was?

De cijfers lopen uiteen (Napoleon vocht nogal veel), maar volgens de Britse historicus David Chandler won Napoleon 28 van zijn 34 grote oorlogen. Dan tellen we de kleine veldslagen dus niet mee. Napoleon gaat de boeken in als een van de succesvolste militaire leiders ooit.

Wat hebben we te danken aan Napoleon?

Ook Nederland krijgt te maken met het leger van Napoleon. Prins Willem V vlucht in 1795 naar Engeland en de Fransen zetten samen met de patriotten de Bataafse Republiek op. Die houdt stand tot 1806, het jaar waarin Napoleon zijn broer Lodewijk op de troon zet. Koninkrijk Holland is geboren en in 1810 wordt het officieel ingelijfd bij het Franse Keizerrijk.

Leestip: Wie was Willem van Oranje, de 'Vader des Vaderlands'?

Hoewel de Franse overheersing ‘slechts’ tot 1813 duurde, heeft Napoleon flink zijn sporen nagelaten. Wat we allemaal hebben te danken aan Napoleon? Het metrieke stelsel bijvoorbeeld, de burgerlijke stand (achternamen!), een algemeen belastingstelsel en de zogeheten Code Napoleon (burgerlijk wetboek), om maar iets te noemen. Dat wetboek staat aan de grondslag van onze moderne rechtspraak.

En wat dacht je van de A27? Napoleon gaf in 1812 de opdracht voor de aanleg van een (snel)weg tussen Parijs en Amsterdam. Een deel van die route is nog steeds in gebruik, en daar rijd je overheen zodra je de Keizersveerbrug passeert. In de tijd van Napoleon stak men met een veerpont de rivier bij Hank over. Daar dankt de brug bij Keizersveer zijn naam aan.

Hoe is Napoleon gestorven?

Dat Napoleon een oorlogszuchtige man was, is een understatement. Na meer dan twintig jaar vechten vinden de Russen, Pruisen en Oostenrijkers het genoeg geweest. Ze slaan de handen ineen en verslaan Napoleon in 1813 tijdens de Slag bij Leipzig. Napoleon moet aftreden en hij wordt verbannen naar Elba, maar daar weet hij op 26 februari 1815 te ontsnappen. Wat volgt is een periode die de boeken in is gegaan als de Honderd Dagen.

Leestip: Hoe verliep de Slag bij Hastings?

Napoleon keert terug naar Frankrijk en weet weer terrein te winnen. Maar in 1815 is zijn strijd toch echt voorbij. Tijdens de Slag bij Waterloo (in het huidige België) zijn de Pruisische bevelhebber Gebhard von Blücher en de Britse bevelhebber Arthur Wellesley Napoleon te slim af. Hij wordt wederom verbannen, dit keer naar het eiland Sint-Helena, in de Atlantische Oceaan. Daar sterft Napoleon in 1821 op 5 mei (vrijwel zeker) aan kanker.

Het verhaal gaat dat de penis van Napoleon vlak na zijn overlijden tijdens de autopsie is afgesneden. De huidige eigenaar van het geslachtsorgaan is de familie van de Amerikaanse uroloog John Lattimer, die het verschrompelde vlees in 1977 kocht.

Het graf van Napoleon Bonaparte

Om het graf van Napoleon te bezoeken, hoef je gelukkig niet helemaal naar Sint-Helena. Negentien jaar na het overlijden van de voormalige keizer brengt koning Lodewijk Filips I Napoleons stoffelijk overschot (minus de penis) naar Parijs. Dat ligt nu in een praalgraf in de Dôme des Invalides, een gebouw waar vroeger oud-soldaten werden verzorgd.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!