Al in 1994 riepen de Verenigde Naties 17 juni uit tot Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte. De afgelopen jaren lijken deze onderwerpen urgenter dan ooit: het aantal droogteperioden en de duur ervan zijn sinds 2000 wereldwijd met 29 procent toegenomen. Op veel plekken dreigt nu chronische waterschaarste. Vooral in deze zes steden is het tekort erg nijpend.
1. Mexico-Stad (Mexico)
Een recordhittegolf in het voorjaar van 2024, jaren van toenemende droogte en een gebrek aan regen (mede door El Niño) hebben de inwoners van Mexico-Stad in een lastig parket gebracht. De waterreservoirs in de stad zijn op het moment van schrijven voor slechts 27 procent gevuld.
In grote delen van de stad is het water afgesloten of de waterdruk verlaagd. Door deze waterbesparende maatregelen moeten inwoners nu zelf kannetjes water vullen bij kostbare tappunten. In de zomer dreigt het tekort nog groter te worden: als het Cutzamala-systeem droogvalt, komt een kwart van de stad zonder water te zitten.
2. Bogotá (Colombia)
Ook in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá worden maatregelen getroffen om de gevolgen van de waterschaarste te beperken. In april 2024 was het Chingaza-reservoir, dat meer dan twee derde van het drinkwater in de stad levert, nog maar voor zeventien procent gevuld. Sindsdien wordt de kraan in deze miljoenenstad drie keer per maand afgesloten en krijgen inwoners een flinke boete als ze de maandelijks toegestane hoeveelheid water overschrijden.
‘De hele stad moet in waterbesparingsmodus,’ waarschuwde burgemeester Carlos Fernando Galán toen hij de beperkingen aankondigde. Hoewel de maatregelen volgens experts te laat kwamen, is het waterpeil in het Chingaza-systeem na invoering van het beleid weer gestegen tot ruim 36 procent van de capaciteit.
3. New Delhi (India)
In 2019 vielen de vier belangrijkste reservoirs in kuststad Chennai in India volledig droog. De tien miljoen inwoners werden daardoor afhankelijk van een slinkende grondwatervoorraad en water dat werd aangevoerd uit andere delen van het land.
Op dit moment is het watertekort in India het nijpendst in New Delhi, waar onlangs beelden opdoken van inwoners die tankwagens bestormden in de hitte. Onnodig watergebruik wordt inmiddels bestraft: voor autowassen wordt een boete van ongeveer 22 euro uitgeschreven, wat voor veel Indiërs een behoorlijk deel van het maandloon is.
4. Johannesburg (Zuid-Afrika)
In 2018 wist Kaapstad ternauwernood te ontsnappen aan Day Zero: de dag waarop er geen water meer uit de kraan komt. Verder landinwaarts kampt Johannesburg, dat zes miljoen inwoners telt, nu ook met een watercrisis. Regelmatig zitten inwoners dagen of zelfs weken zonder water. Droogte is hier echter niet het grootste probleem, maar ‘verouderde waterinfrastructuur en slecht waterbeheer’ van ‘disfunctionele gemeenten’, aldus Anja du Plessis, hoofddocent geografie aan de Universiteit van Zuid-Afrika.
5. Barcelona (Spanje)
De afgelopen drie jaar viel er in Catalonië veel minder regen dan normaal. Barcelona kende begin 2024 zelfs de droogste periode in 110 jaar. Vanwege de beperkte watervoorraden nam het Catalaanse regiobestuur vier maanden lang maatregelen: zo mochten inwoners per dag maximaal tweehonderd liter verbruiken. Voor de toeristische sector golden de maatregelen echter niet, tot grote frustratie van veel Catalanen.
Ook werd zout water middels ontzilting omgezet in (zoet) drinkwater en werd afvalwater gezuiverd. De noodtoestand in Catalonië is inmiddels opgeheven, maar door de aanhoudende droogte ligt een watertekort nog altijd op de loer.
6. Casablanca (Marokko)
Marokko kampt al zes jaar met extreme droogte. Begin 2024 sloot de Marokkaanse regering openbare zwembaden en wasstraten tijdelijk om water te besparen. Op satellietbeelden van NASA was te zien dat het gebied rond de Al Massira-dam – een belangrijke waterbron voor de bijna vier miljoen inwoners van Casablanca – was veranderd in een dorre vlakte.
In juni 2024 werd een nieuwe ontziltingsinstallatie in het leven geroepen, die de grootste van Afrika moet worden. Maar de impact van de droogte op de landbouwsector, die goed is voor ruim dertig procent van de werkgelegenheid in het land, heeft verstrekkende gevolgen. Slechtere oogsten zorgen ervoor dat plattelandsgemeenschappen naar stedelijke gebieden trekken, waardoor er daar nog meer druk komt te liggen op de waterbronnen, aldus Meryem Tanarhte, die klimaatverandering en de impact daarvan onderzoekt aan de Universiteit van Hassan II in Casablanca.
Schrijf je ook in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
