Zure regen is iedere vorm van neerslag met een hoog gehalte waterstofnitraat en zwavelzuur. Van regen tot sneeuw, maar ook bijvoorbeeld droog materiaal dat op aarde neerdwarrelt. Regen is van nature licht zuur, met een pH-waarde van 5,6, terwijl zure regen een zuurgraad tussen de 4,2 en 4,4 heeft. Hoe ontstaat zure regen? En wat is het effect ervan op de planeet en ons lichaam?

Mens voornaamste veroorzaker

Er zijn natuurlijke oorzaken van zure regen, zoals rottende vegetatie en uitbarstende vulkanen. Maar menselijke activiteiten vormen de grootste boosdoener. De grootste bronnen van verzuring zijn kolencentrales, fabrieken, en auto’s.

Door het verbranden van fossiele brandstoffen komen zwaveldioxide (SO2) en stikstofoxiden (NOx) vrij in de atmosfeer. Deze luchtvervuilers reageren met water, zuurstof en andere substanties, en vormen zo zwavelzuur en waterstofnitraat.

Leestip: Geo-engineering kent felle voor- en tegenstanders: ‘Dit is plan C, symptoombestrijding.’

Via de wind worden deze zure stoffen honderden kilometers door de atmosfeer geblazen. Als ze neerslaan op de aarde, stromen ze over het oppervlak, belanden ze in ons watersysteem en komen ze terecht in de grond.

Ecologische gevolgen van zure regen

Zure regen heeft verstrekkende ecologische gevolgen, voornamelijk voor meren, stromen, draslanden en andere waterrijke omgevingen. Zure regen kan zulke wateren zuurder maken. De grond absorbeert daardoor meer aluminium, wat vervolgens belandt in meren en stromen. Het oppervlaktewater wordt zo giftig voor waterdieren.

Leestip: Zijn pesticiden noodzakelijk om gewassen te verbouwen?

Sommige soorten zijn minder gevoelig voor zuur water dan anderen. Maar omdat het ecosysteem onderling met elkaar verbonden is, kan het effect op het ene dier al snel doorwerken in de rest van de voedselketen.

Zure regen en de bossen

Zure regen en mist beschadigen ook bossen, zeker die op grotere hoogte. Het zuur onttrekt essentiële nutriënten uit de grond, zoals calcium, en zorgt ervoor dat aluminium juist vrijkomt. Die combinatie maakt dat bomen moeilijker water kunnen opnemen.

Samen met andere stressfactoren maakt zure regen bomen en planten minder gezond. Ze zijn hierdoor kwetsbaarder voor koude temperaturen, insecten en ziektes. Ook de voortplanting wordt bemoeilijkt.

Leestip: Chemtrails bestaan niet. Waarom is er dan zo veel om te doen?

Zure neerslag beschadigt ook kalkstenen gebouwen en auto’s. En als de zure stoffen zich vormen tot mist, kan de inademing ervan gezondheidsproblemen bij mensen veroorzaken, inclusief oogirritaties en astma.

Zure regen in Nederland

De enige manier om zure regen te bestrijden, is door de oorzaak weg te nemen. Dat betekent het gebruik van fossiele brandstoffen drastisch verminderen en de standaarden voor luchtkwaliteit verhogen.

In Nederland en de rest van Europa hebben we daar de afgelopen decennia hard aan gewerkt. Dat was ook nodig, want Scandinavische meren en Centraal-Europese bossen waren in de jaren tachtig flink aangetast door de verzuring.

Leestip: Meer regen door cloud seeding? Dit zijn de feiten en fabels

Door een Europese verplichting om rookgassen van kolencentrales te ontdoen van zwavel, en over te schakelen van kolen op gas, is de uitstoot van zwaveldioxide sinds de jaren negentig met meer dan negentig procent gedaald. De zuurgraad van Nederlandse regen is hierdoor sterk verminderd.

Dodelijke aardverschuiving

Maar een volledig herstel van de natuur kost tijd. De problematische gevolgen van zure regen zullen blijven bestaan zolang er fossiele brandstoffen zijn.

Landen zoals China, die zwaar afhankelijk waren van kool voor hun elektriciteit en staalproductie, betalen daar nu de prijs voor. Volgens een studie zou zure regen zelfs hebben bijgedragen aan een dodelijke aardverschuiving in 2009.

Inmiddels controleren ze daar de uitstoot van zwaveldioxide, die sinds 2007 met 75 procent is gedaald. Maar in India is de uitstoot juist met de helft toegenomen. Daar ademt een groot deel van de inwoners lucht in die tot tien keer meer vervuild is dan de WHO veilig acht.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!