Een enorme berg van ijs en steen, die bekendstaat als de komeet Johnson, is deze maand op weg naar de zon: een buitenkans voor sterrenkijkers! Daarnaast zullen enkele planeten in ons zonnestelsel ook voor een geweldige show zorgen, vooral de reuzenplaneet Saturnus. Amateurastronomen worden getrakteerd op het beste beeld dat ze dit jaar zullen krijgen van deze prachtige planeet met zijn karakteristieke ringen.
Dus haal je verrekijker uit het stof, en noteer het alvast op de kalender!
Jupiter en de maan – 3 juni
Kijk naar de bijna volle wassende maan die vlak langs Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, passeert. Toeschouwers in Noord-Amerika zitten op de eerste rij om de twee het dichtst bij elkaar te zien staan. Voor sterrenkijkers in die regio zit er maar twee graden verschil tussen de maan en de heldere, crèmekleurige planeet. Dat gaat een prachtig plaatje opleveren als de twee bij het vallen van de avond samen opkomen aan de zuidoostelijke horizon.
Komeet Johnson passeert de aarde – 5 juni
Komeet Johnson (C/2015 V2) is al bijna een jaar op weg naar het binnenste deel van het zonnestelsel. Deze maand passeert hij de aarde op de kleinste afstand, minder dan 120 miljoen kilometer, in de aanloop naar zijn slinger om de zon volgende week. De komeet heeft op dit moment een helderheid van magnitude 7,5 waardoor hij goed te zien is met een verrekijker. Zijn baan is gunstig voor sterrenkijkers die zich halverwege het noordelijk halfrond bevinden. Zij zien een wazige vlek met helder licht door het sterrenbeeld Boötes, de Ossenhoeder, bewegen.
De komeet is het best te zien na tien uur ‘s avonds, als het echt donker is. Na 5 juni passeert komeet Johnson vlakbij de heldere ster Arcturus, waardoor hij makkelijker te spotten is. Het schijnsel van de wassende maan maakt het deze week wat lastiger om te zien, maar dat wordt beter in de maanloze nachten na 11 juni.
Saturnus poseert met de maan – 9 juni
De op een na grootste planeet in het zonnestelsel lijkt op 9 juni even de eenzame natuursatelliet rond de aarde gezelschap te houden. De maan staat op slechts drie graden rechts van Saturnus met zijn goudgele gloed. De twee komen op aan de zuidoostelijke horizon, vlak nadat plaatselijk het duister is ingevallen.
Primetime voor Saturnus – 14 juni
Saturnus geeft zijn beste show van dit jaar weg, op het moment dat de majestueuze planeet ‘oppositie’ bereikt. Dit is het moment waarop de planeet tegenover de zon aan de hemel staat. De gasreus komt bij zonsondergang in het westen op, gaat bij zonsopgang in het oosten weer onder en zal de hele nacht zichtbaar zijn. Bovendien staat de planeet dan ook op het dichtste punt bij de aarde, op slechts 1,35 miljard kilometer.
Daardoor schijnt hij op zijn helderst en lijkt hij op zijn grootst in amateurtelescopen. De positie van de planeet blijft gedurende de maand juni gunstig, tot diep in juli.
Zelfs met het blote oog is Saturnus eenvoudig te ontwaren: hij ziet eruit als een opvallende goudgele ster binnen het zwak schijnende sterrenbeeld Ophiuchus, de Slangendrager, en komt aan de oostelijke horizon op als de avond valt.
Voor de indrukwekkendste beelden van Saturnus heb je een kleine telescoop nodig, met een sterke vergroting. De beroemde ringen van de planeet staan perfect voor ons kijkplezier, want ze lijken op het moment maar liefst 26 graden gekanteld te staan in de richting van de aarde. En met amateurtelescopen van vijftien centimeter of groter is het mogelijk om de grote manen Titan en Enceladus als kleine stipjes aan beide kanten van de planeet te zien.
Maan op bezoek bij Venus – 20 juni
De vroege vogels onder de sterrenkijkers, die bereid zijn hun wekker een uur voor zonsopgang te zetten, kunnen de halvemaan dichtbij de planeet Venus – het helderste sterachtige object in de hemel – zien staan. Het kosmische stel komt op aan de oostelijke ochtendhemel. Venus lijkt op minder dan acht graden links van de maan te staan op de 20e en lijkt de volgende ochtend aan de andere kant van de maan te staan.
Zonnewende – 21 juni
De zonnewende is in Nederland officieel om 06:24 op 21 juni. Dan begint de zomer op het noordelijk halfrond en de winter op het zuidelijk halfrond. Op dat moment staat de noordelijke punt van de aardas het meest richting de zon gekanteld, en staat de zon, gezien vanaf aarde, op het meest noordelijke punt aan de hemel.
Regulus en maan – 27 juni
De wassende maan lijkt vlak langs de blauwwitte ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw te passeren. De twee objecten staan maar op één graad afstand, wat ongeveer de breedte van je duim is als je er met gestrekte arm naar kijkt. Voor toeschouwers die het geluk hebben zich in sommige delen van Zuid-Amerika of op Hawaï te bevinden, zal het zelfs lijken of de ster even twinkelt op het moment dat die, vanaf ons gezien, achter de maan langs gaat.
Mooie nachten!