Het is hoogzomer, de winkels aan de boulevard zijn tot laat open. Mensen springen van bootjes in het water. Hier liggen talloze luxe jachten te blinken in de zon; het lijkt Saint Tropez wel. Maar het is Smögen, een vissersstadje aan de westkust van Zweden, waar je natuurlijk de bekende Zweedse vissershuisjes in talloze kleuren treft.
Ik ga een bijzondere excursie maken. ‘Crayfish Safari’, zie ik staan. Maar een ‘crayfish’ – rivierkreeft – is toch een zoetwaterkreeft? En ik zit toch echt op zee. Verwarrend. Een speurtocht op Google maakt het niet veel duidelijker, totdat ik afbeeldingen ga bekijken. Crayfish blijken langoustines te zijn, die ook vaak Noorse kreeftjes worden genoemd. Ja, dat maakt het een stuk duidelijker.
Kapitein Olof Andersson schudt mijn hand en verwelkomt mij aan boord. Terwijl we de haven uitvaren, legt hij uit wat we gaan doen. ‘Je mag meedoen, dan krijg je een speciaal oranje broek en jas aan. Want ja: je wordt nat. En ja: je gaat ruiken naar vis,’ lacht hij. Maar dat kun je afspoelen zo blijkt.
‘Als je zeebenen hebt mag je de kratten uit zee trekken en de vangst uit het krat halen, ‘ vervolgt hij. ‘En tot slot de kratten opstapelen en met een ferme zwiep de kratten ook weer in zee gooien.’ Samen met zijn crew laat hij het zien als we bij de eerste stopplaats zijn aangekomen.
De golven zijn stevig. De lier trekt het eerste krat omhoog van zo’n 60 meter diepte. Er zit een handvol langoustines in. Olof stopt een dode vis in de mand. ‘Kreeften zijn dol op aas.’ Hmm, dat wist ik niet.
Ik herken de vis, het is een haring. Wat voor de één delicatesse is, is voor de ander handig om andere vissen mee te vangen. Olof gelooft me niet als ik hem vertel dat wij de haring als lekkernij eten.
In totaal worden zo’n vijftien kratten per keer gecheckt en geleegd. Af en toe zit er een vis in (‘zonde’, vindt Olof), een krab (’dan komen de kreeften sowieso niet’) of een zeester of schelp (‘we gooien verder alles terug’). De kratten worden op een andere plek terug in de zee gegooid. ‘Dit zijn modderige gronden waar de dieren graag leven. Het water is voedselrijk en ideaal voor langoustines.’
We zijn lekker bezig als er een aantal meeuwen komen kijken, als ook een jan van gent. Ik wist niet dat die vogels zo noordelijk voorkomen. Ondertussen vertelt Olof over zijn avonturen op zee. Van golven zo hoog als flatgebouwen tot ontmoetingen met andere dieren als walvissen en orka's.
De excursie duurt zo'n drie uur. In totaal vangen we ongeveer 15 kilo kreeft, met een restaurantwaarde van meer dan 400 euro. Maar Olof verkoopt het niet; hij vraagt of ik honger heb. Ja, dit lust ik wel.
Na aankomst in Smögen wast Olof de dieren en zet hij de boiler aan. Hij gooit pakken zout er bij. Alles gewoon buiten, het is immers zomer. Verschillende mensen volgen hun neus en komen kijken. Na twee minuten koken kunnen de dieren uit het water. Er komt bier op tafel. Olof heeft meer dan genoeg, dus hij nodigt een paar buren uit om mee te eten. Zij hebben schnapps bij zich, zoals iedereen doet op het jaarlijkse Crayfish Festival in Smögen, leggen ze uit.
Olof laat me de beste manier zien hoe je het vlees uit de scharen krijgt. ‘Want dat is het lekkerste deel,’ zegt hij. Het is een streling voor mijn mond. Het vlees is niet alleen vers, maar ook zeer smaakvol. Dit zijn eigenlijk de beste maaltijden. Je moet er letterlijk hard voor werken, maar dan heb je ook wel iets bijzonders.
De zon gaat onder. Kinderen zwemmen nog in de natuurbaden aan zee. Anderen springen van een duikplank zo de zee in. Ik slenter over de rotsen langs de kust. In de verte hoor ik muziek en gelach van een kroeg. Zomer in Zweden is zo slecht nog niet.
Ik ga eten bij een van de vele visrestaurantjes op de boulevard van Smögen. Ik begin met een chawanmushi, een gekookte pudding van visbouillon en langoustine. Met bovenop kaviaar. Dan een hapje van langoustine met artisjok, dille en gember.
Het hoofdgerecht is hondstong, waar ik nog nooit van had gehoord. Deze scholachtige vis wordt geserveerd met komkommer, lumpkuit en een lokale Sandefjordssaus. Je moet het eigenlijk zelf proeven. Ja, Smögen is een heerlijk eiland. Letterlijk.
Lees hier meer over Smögens Fisketurer.
Zelf op vakantie naar West-Zweden? West-Zweden is vanuit Nederland gemakkelijk bereikbaar: per ferry met Stena Line, met het vliegtuig naar Göteborg of met de auto via het zuiden van Zweden. Meer informatie over een vakantie naar Zweden vind je op de site van Visit Sweden.
