Jacht op Yellowstone-grizzly's toegestaan

Voor het eerst in bijna twee generaties mogen sportjagers weer legaal jacht maken op de grizzlyberen die sinds lange tijd een symbool vormen van de wilde natuur in en rond het Yellowstone National Park.

Op 23 mei stemde de Wyoming Game and Fish Commission unaniem voor het plan om deze herfst met de controversiële jacht op de beren te beginnen. Er mogen 22 grizzly’s worden gedood, waarvan er 12 vrouwtjesberen mogen zijn. Deze roofdieren aan de top van de voedselketen kunnen voortaan op openbaar en privaat grondgebied vlak over de grens van het Yellowstone-park en het aangrenzende Grand Teton National Park door sportjagers worden geschoten.

Weinig milieukwesties hebben in de afgelopen jaren meer controverse losgemaakt of heviger emoties opgeroepen dan het debat over de toekomst van de grizzly’s in het Amerikaanse Westen. Dat debat woedt niet alleen onder de plaatselijke bevolking, maar ook wereldwijd, gezien de bekendheid van het park en van de sterrenstatus die deze beren op sociale media hebben.

Nog maar enkele tientallen jaren geleden bevond de grizzlybeer zich op de rand van uitsterven, en de redding van deze berensoort in het Greater Yellowstone Ecosystem wordt gezien als een van de grootste successen op het gebied van natuurbehoud in de recente Amerikaanse geschiedenis. Toen de berenpopulatie in 1975 onder een speciaal beschermingsprogramma van de Fish and Wildlife Service kwam te vallen, leefden er volgens wetenschappers in het Yellowstone-park en de omringende natuur nog maar 136 exemplaren. Tegenwoordig zijn er ongeveer vijfmaal zoveel (rond 700). Inmiddels duiken grizzly’s op in omgevingen waar ze al ruim een eeuw niet meer waren gespot.

Een van de welpjes van ’399’ staat stil in een herfstweide in het Grand Teton National Park.

Een jaar geleden droeg de federale overheid de zorg voor het behoud van de beren over aan drie staten in de noordelijke Rocky Mountains, en de jacht op grizzly’s in Wyoming zal de eerste zijn in 44 jaar. Hoewel wildbeheerders daar benadrukken dat het doden van 22 grizzly’s geen invloed zal hebben op het herstel van de berenpopulatie, heeft de jacht door trofeeënjagers een storm van kritiek uitgelokt. Critici menen dat het niet alleen moreel verkeerd is, maar biologisch ook onverstandig, omdat grizzly’s tot de landzoogdieren behoren die zich het traagst voortplanten.

Bredere kwesties

In het centrum van het debat staat volgens velen een wat filosofische vraag: wat voor zin heeft het om populaties van bedreigde wilde dieren in de 21^e eeuw van de ondergang te redden? En het roept vragen op over lastig te redden dieren die grote territoria bestrijken en een gevaar voor de mens vormen, zoals grizzly’s, die veel ruimte nodig hebben om rond te trekken. Dit soort dieren worden door de oprukkende activiteiten van de mens, de bevolkingsgroei en de klimaatverandering bedreigd.

“Grizzly’s zijn hoogst intelligente dieren die onze bewondering en ons respect verdienen,” zei de vooraanstaande Amerikaanse wildfotograaf Thomas D. Mangelsen onlangs in het tv-programma 60 Minutes. “Wyoming behandelt de dieren als overtollige bomen die kunnen worden gekapt. Hoeveel waardigheid komt er kijken bij het afschieten van een dier zodat iemand erover kan opscheppen en een grizzly in een opgezette kop aan de muur of een tapijtje op de vloer kan veranderen?”

Mangelsen woont in de wilde vallei van Jackson Hole in Wyoming en volgt al jaren het wel en wee van één berenfamilie onder de hoede van een vrouwtjesbeer die door onderzoekers met het nummer ‘399’ wordt aangeduid. Zij en haar clan leven een gedeelte van het jaar binnen het Grand Teton National Park, dat grenst aan het Yellowstone-park, maar haar hol bevindt zich in het bosreservaat waar de jacht op groot wild nu is toegestaan.

Er zijn tientallen miljoenen dollars besteed aan het in leven houden van de grizzly’s en het herstel van de berenpopulatie. Maar de goedkeuring van de trofeeënjacht door de staat Wyoming kwam niet als een verrassing.

’Grizzly 399’ en haar welpjes onderzoeken grijze salie (sagebrush) in het Grand Teton National Park.

Wat velen wél verraste, was het aantal grizzly’s dat mag worden gedood, bovenop het aantal gevaarlijke dieren dat door beheerders van het wildgebied wordt gedood en beren die door andere doodsoorzaken overlijden. In 2017 kwamen in de regio 56 beren om als gevolg van activiteiten van stropers, conflicten met jagers en veeboeren, en bij incidenten als aanrijdingen door auto’s.

Een andere staat in het Greater Yellowstone-gebied, Montana, wilde niet zover gaan en wees de sportjacht in 2018 af. De staat Idaho zal het afschieten van slechts één mannetjesbeer toestaan.

Beroemde beer

Vrouwtjesgrizzly’s slagen er vaak pas in om hun eerste worp welpen met succes groot te brengen wanneer ze bijna tien jaar oud zijn. Daarna baart een moederbeer elke drie jaar een nieuwe worp jongen. Omdat het verlies van slechts een paar volwassen vrouwtjes het verschil kan maken tussen een groeiende of afnemende populatie, werden in de afgelopen decennia intensieve maatregelen genomen om alle vrouwtjesgrizzly’s in leven te houden.

Het verhaal van ‘Grizzly 399’ illustreert hoe groot de invloed van één overlevend en gezond vrouwtje kan zijn. In de loop van haar opmerkelijke leven van tot nu toe 22 jaar, heeft ‘399’ driemaal een drieling en enkele tweelingen ter wereld gebracht. In totaal stammen zeventien beren van haar af, maar een groot deel daarvan is omgekomen door aanvaringen met mensen – wat aantoont dat het herstel van de populatie kwetsbaar is.

“‘Grizzly 399’ is opmerkelijk omdat miljoenen mensen van haar gehoord hebben,” zegt Mangelsen. “Maar feit is dat er in elk stroomgebied van het Greater Yellowstone-gebied waar grizzly’s voorkomen, tegenwoordig een versie van ‘399’ rondloopt.”

Jachtbeheer?

Functionarissen van de staat Wyoming zijn het eens met het hoofd van het carnivorenwildbeheer in de staat, Dan Thompson, die meent dat de jacht een belangrijk instrument in het wildbeheer is. Mits zorgvuldig toegepast, leidt de jacht volgens hem tot meer steun voor het behoud van de beren onder de plattelandsbevolking, die elke dag met de grizzly’s moeten samenleven.

“Het wordt tijd dat er op de beren gejaagd mag worden,” zegt ook voormalig senator Alan K. Simpson, die in Cody woont, het stadje dat toegang biedt tot het Yellowstone-park. Hij is nog altijd kwaad over de rechtszaken die door milieuactivisten zijn aangespannen en die de overdracht van het beheer van wolven aan de staten hebben vertraagd. Volgens Simpson maakt de jacht op soorten waarvan duidelijk is dat ze zich biologisch hebben hersteld, deel uit van de overeenkomst om dieren niet langer onder federale bescherming te houden.

Maar sommige voorvechters van de grizzly’s zijn het daar niet mee eens. Ook populaties van de Amerikaanse zeearend en de slechtvalk zijn in de VS met behulp van de Endangered Species Act (Wet op de Bedreigde Soorten) weer tot leven gewekt, maar op geen van deze twee emblematische vogelsoorten mag tegenwoordig gejaagd worden.

Bonnie Rice, woordvoerder van de regionale Sierra Club, wijst op een reeks van potentiële problemen die de jacht kan veroorzaken, waaronder de kans dat vrouwtjesberen voor mannetjes worden aangezien, dat moederberen worden doodgeschoten waardoor hun welpen moeten worden opgevangen, dat het gebruik van aas om de beren te lokken (iets wat in een deel van het jachtgebied is toegestaan) conflicten bij de beren uitlokt of dat beren als ‘Grizzly 399’ – die bekendstaat om haar hoge voortplantingstempo – zonder onderscheid worden gedood.

Om bekende beren als ‘399’ enige bescherming te bieden is het verboden om dicht in de buurt van het Yellowstone-park en het Grand Teton-park te jagen, maar in alle zeven jachtgebieden mogen beren vanaf vierhonderd meter van de doorgaande wegen worden geschoten.

Volgens Thompson moet iedere jager die een vergunning voor het doden van een grizzlybeer heeft gekregen, verder worden opgeleid. Het laatste wat de staat wil, is dat de grizzlypopulatie tot onder de vijfhonderd exemplaren daalt, zegt hij, want dat zou ertoe kunnen leiden dat de grizzly opnieuw op de federale lijst van bedreigde diersoorten komt te staan. Er zijn volgens hem allerlei maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat zoiets niet gebeurt.

In het Grand Teton National Park in Wyoming steken ’Grizzly 399’ en haar drie welpjes de Buffalo Fork over.

Groeiend verzet

Meerdere rechtszaken die door milieuactivisten en indiaanse stammen zijn aangespannen, zijn momenteel in behandeling. De activisten eisen dat de grizzly’s onder federale bescherming blijven, wat tot een verbod op de sportjacht zou leiden.

Nadat de beren van de federale lijst van bedreigde soorten werden gehaald en de staten de jurisdictie kregen om de jacht weer toe te staan, kwamen er ruim 650.000 commentaren van burgers binnen. De overgrote meerderheid van hen waren het niet eens met de maatregelen. Wetenschappers en wildfotografen hebben brieven geschreven waarin ze benadrukken dat voor het berentoerisme – een belangrijk onderdeel van het regionale natuurtoerisme, dat één miljard dollar per jaar oplevert – een levende grizzly veel waardevoller is dan een dode.

In Wyoming zijn de meningen over de maatregelen verdeeld, hoewel voorstanders van de jacht er een invloedrijke stem hebben. “In de 48 aaneengesloten staten van de VS is er geen grotere trofee dan een mannetjesgrizzly. Je hoeft nu niet meer naar Alaska te reizen om een grizzly te kunnen schieten,” verklaarde jager Scott Weber uit Cody, lid van de organisatie Wyoming Sportsmen for Fish and Wildlife, tegenover een plaatselijke krant. Veel mensen, en vooral jachtorganisatoren en -gidsen, delen Webers enthousiasme.

De bekroonde jachtjournalist Ted Kerasote, die in Kelly (Wyoming) voor de deur van de Grand Tetons woont, ziet grizzly’s af en toe over zijn erf struinen. Maar volgens Kerasote schiet hij alleen dieren die hij kan opeten.

“Omdat ik het doden van grizzly’s geen goed idee vindt, zeggen mensen me steeds dat ik dus tegen de jacht ben. Ik word als tegenstander van de jacht gezien, ook al heb ik méér wapiti’s geschoten dan veel mensen die beweren jagers te zijn,” vertelde hij me. “Er heerst een sfeer van enorme polarisatie in dit land. Dat berust op het idee dat als je niet vóór ons bent, je dus tegen ons bent. Mensen die zeggen dat we voor ons plezier grizzly’s moeten doden, zitten aan de verkeerde kant van de geschiedenis. En ze doen het aanzien van de jacht geen goed.”

Volgens Kerasote kunnen de staten niet beweren dat de jacht een essentieel instrument voor het wildbeheer is, want dat is niet zo. In het Greater Yellowstone-gebied zijn grizzlypopulaties veertig jaar lang ook zonder de jacht met succes beheerd. Bovendien kunnen functionarissen van de staat niet beweren dat de opbrengsten uit de verkoop van jachtvergunningen – 6000 dollar voor een jager van buiten de staat en 600 dollar voor een inwoner van Wyoming – de financiële positie van de staat zullen verbeteren. Door de afname van belastingopbrengsten uit de noodlijdende steenkolensector kampt Wyoming al enige tijd met een ernstig begrotingstekort.

“Wyoming of Montana of Idaho zullen hun bredere financiële crises niet over de rug van een paar dode beren oplossen,” aldus Kerasote. “Als je zoveel beren door jagers laat afschieten, bovenop het aantal dieren dat door allerlei andere oorzaken sterft, zal dat altijd een negatieve uitwerking op de berenpopulatie hebben.”

Randy Newberg uit Bozeman (Montana) was lid van een werkgroep die tot taak had de situatie van de berenpopulatie in het Greater Yellowstone-gebied onder de loep te nemen. Hij presenteert een van de populairste talkshows over sport op YouTube en is een voorstander van de jacht. Maar hij is bang dat een ongelukkig incident kan uitgroeien tot een pr-nachtmerrie voor de jachtwereld als geheel, die in heel de VS heeft te kampen met afnemende ledenaantallen.

Het verzet tegen de jacht op grizzly’s is niet beperkt tot het Greater Yellowstone-gebied. Eind 2017 werd in de West-Canadese provincie British Columbia, waar naar schatting 15.000 beren rondlopen, besloten om de trofeeënjacht op grizzly’s geheel te verbieden.

“Ik voel me betrokken bij de jacht en de positieve rol ervan in de samenleving, en dus maak ik me ernstige zorgen over de mogelijkheid dat de jacht op grizzly’s in het Greater Yellowstone-gebied tot een publieke storm zal leiden waarbij de verontwaardiging over Cecil de leeuw [in Zimbabwe] in het niet valt,” zegt Newberg. “Zodra iemand – per ongeluk of uit recalcitrantie of dommigheid – een beer als ‘399’ doodschiet, zal dat voor de jachtwereld een ramp zijn zoals de aardbeving van 1906 dat was voor San Francisco.”

Newberg geeft zijn collega-jagers het volgende advies: “De grizzly is uniek. De staten zouden heel trots moeten zijn op de rol die ze hebben gespeeld in de rehabilitatie van deze dieren,” zegt hij. “Maar grizzly’s moeten worden behandeld als de bijzondere soort die ze zijn, of we ze nu wel of niet met behulp van de jacht proberen te beheren. Als we dit niet goed aanpakken, dan moeten we ons schamen. Het publiek zal het ons niet vergeven.”

Voor de Wyoming Game and Fish Commission pleitte voormalig jager Mangelsen voor een opschorting van de trofeeënjacht op grizzly’s.

“Ik en heel veel van mijn jagersvrienden vinden dat het doden van een grizzly, puur voor de sport of als een trofee die iemands ego moet bevredigen, geen goede zaak is,” zei hij. “Je moet het in een breder perspectief zien. Er is geen duidelijke noodzaak. Deze dieren verdienen beter. Zoals mijn goede vriendin Jane Goodall zegt, zijn ze in onze moderne wereld zeer uitzonderlijk en zeldzaam.”

Als de rechtszaken van milieuactivisten de jacht niet zullen tegenhouden, denken voorvechters van de grizzly volgens Mangelsen na over massademonstraties. “In navolging van de demonstraties die bij Standing Rock tegen de aanleg van de Keystone XL-pijplijn werden georganiseerd, zullen we ons protest Standing Bear noemen.”