De ocelot (Leopardus pardalis) is een katachtige met lange poten en een vacht vol bruine en zwarte vlekken. Wie dit dier ziet sluipen door de bossen, moerassen en graslanden van Zuid-Amerika denkt misschien een uit de kluiten gewassen huiskat of een kleine jaguar voor zich te hebben, maar de ocelot behoort tot de pardelkatten – net als de margay, Geoffroykat, nachtkat en de onlangs ontdekte neveltijgerkat. Zes feiten over dit bijzondere dier.
1. Azteekse oorsprong
De naam ocelot komt uit het Nahuatl, een taal gesproken door de inheemse bewoners van Mexico onder wie de Azteken, en verwijst eigenlijk naar de grotere jaguar. Het woord stamt van tlalocelot, wat veldtijger betekent. In de Azteekse mythologie werd de ‘ocelot’ in verband gebracht met de god Tezcatlipoca, die zich in een jaguar zou hebben veranderd om reuzen te verslaan. Ocelotl, of jaguarkrijgers, behoorden tot de militaire elite van de Azteken.
2. Ocelot vereerd in de Oudheid
In de Mochecultuur, een beschaving die tussen het jaar 0 en 750 n.C. leefde in het huidige Peru, werd de ocelot veelvuldig afgebeeld. Het dier verschijnt in beeldjes, aardewerk en muurschilderen van dit volk. De ocelot was overigens niet het enige dier dat door de Moche werd vereerd: soortgelijke afbeeldingen zijn gevonden van onder meer vogels, honden, vissen en herten.
3. Vleesetende fijnproevers
Met hun fijngevoelige katachtige zintuigen zijn ocelots geweldige jagers. Hun dieet bestaat vooral uit knaagdieren en vogels. Soms jagen ze ook op slangen, leguanen, vis, vleermuizen, kikkers en soms zelfs apen. Ocelots eten hun prooi echter niet zomaar op; deze carnivoren staan erom bekend dat ze eerst al het bont of de veren van hun maaltijd verwijderen voordat ze beginnen te eten.
4. Handel in ocelotbont
De handel in ocelots – als exotisch huisdier, maar ook voor het bont – was in de jaren zestig en zeventig wijdverspreid in het westen. De vraag naar ocelotbond leidde ertoe dat de ocelot in de Verenigde Staten zo goed als verdween. In 1975 werd de handel in onder meer ocelots in de meeste landen verboden.
5. Nog enkele ocelots in Texas
Het huidige leefgebied van de ocelot ligt verspreid over Midden- en Zuid-Amerika. Een paar eeuwen geleden waren ook de zuidelijke staten van de VS een belangrijk leefgebied voor de ocelot, maar tegenwoordig leven hier nog enkele tientallen individuen – met name in de Amerikaanse staat Texas.
6. Dalí had een ocelot als huisdier
In de jaren zestig kocht kunstenaar Salvador Dalí een ocelot die hij Babou noemde. Het dier kreeg een halsband met edelstenen en werd meegenomen naar restaurants en aan boord van een cruiseschip. Ook nu nog willen sommige mensen een ocelot als huisdier, of andere katachtigen als de caracal. Op veel plekken, waaronder in Nederland en België, is dit verboden. Dat is maar goed ook, zeggen experts. Volwassen ocelots hebben – net als andere wilde katachtigen zoals de serval en lynx – een groot leefgebied nodig om door rond te dwalen.
Nog niet uitgelezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.