Wanneer ecoloog en haaienexpert Kathryn Ayres op 26 mei 2024 met een groep toeristen op oceaansafari is bij La Paz in Mexico, ziet ze plotseling een groep orka’s rondzwemmen. ‘Ik wist gelijk dat er een prooidier werd gekweld,’ zegt Ayres. ‘Orka’s spelen graag met hun voedsel.’
Samen met fotograaf Kelsey Williamson sprong Ayres in het water, net op tijd om vast te leggen hoe de orka’s een jonge walvishaai van ongeveer 5 jaar oud te grazen namen. Williamson legde vast hoe de orka’s hun gigantische prooi overmeesterden. De beelden zijn onderaan dit verhaal te zien.
Hoe een orka een walvishaai vangt
In een nieuwe publicatie wordt het gedrag van de orka’s omschreven aan de hand van het beeldmateriaal van Williamson én beelden van drie andere voorvallen waarbij orka’s op walvishaaien joegen in de Golf van Californië in Mexico. Die gebeurtenissen waren vastgelegd door toeristen en vonden plaats in 2018, 2021 en 2023.
Leestip: Deze orka’s pijnigen en doden bruinvissen, maar eten ze niet op. Waarom?
Hoe gaan de orka’s te werk? Eerst rammen ze herhaaldelijk in op een langzaam zwemmende walvishaai om het dier te bedwelmen. Als de vis gedesoriënteerd raakt, werken de orka’s samen om hun prooi te kantelen. Zo komt de kwetsbare buik van het dier bloot te liggen.
Leestip: Hoe intelligente orka’s onderzoekers keer op keer versteld doen staan
‘Bij de laatste beuk was er luid gekraak te horen,’ herinnert Ayres zich. Na die genadeslag worden de buikvinnen van de inmiddels bewusteloze walvishaai afgebeten, waardoor het dier doodbloedt. De orka’s doen zich vervolgens tegoed aan de organen, waaronder de enorme lever. Vogels duiken het water in om een graantje mee te pikken van het feestmaal.
Het meesterbrein van de orka-aanval
Een orka die door onderzoekers Moctezuma werd genoemd, nam deel aan drie van de vier vastgelegde jachtpartijen. Het mannetje werd in 1992 voor eerst gezien en is mogelijk de zoon van een van de matriarchen van zijn groep. Het zou kunnen dat hij de jachttechniek van haar leerde. Meestal wordt hij bijgestaan door vier of vijf vrouwtjes of jonge orka’s – in slechts één geval werd een aanval uitgevoerd zonder Moctezuma.
Leestip: Waarom leven orka-oma’s zo lang? Voor hun kleinkinderen!
Een walvishaai is zeker niet de makkelijkste prooi. De vissen hebben een extreem dikke huid, vooral op hun rug, waar de tanden van roofdieren vrijwel niet doorheen kunnen dringen. Wanneer een walvishaai zich bedreigd voelt, rolt hij zijn rug naar het roofdier toe – maar dat werkt niet wanneer het gevaar bestaat uit een groep van meerdere individuen.
Leestip: Een bijzonder tafereel: orka’s doden én eten grootste dier ter wereld
Een walvishaai kan het gevaar ook proberen te ontvluchten met een stortduik. Dan zinkt het dier in korte tijd tot een diepte van bijna 2000 meter. Om die verdedigingsmethode te dwarsbomen, beuken orka’s uit Moctezuma’s groep hun prooi herhaaldelijk richting de oppervlakte. Zo kunnen ze tijdens de aanval ademen en geven ze hun prooi geen kans te ontsnappen naar de diepte.
Bekijk in de fotogalerij hieronder hoe de orka’s de walvishaai stap voor stap over de knie leggen.
