In 2007 werd zilverrug Bokito in een klap wereldberoemd door te ontsnappen uit zijn verblijf in Diergaarde Blijdorp en een bezoekster flink te grazen te nemen. Het slachtoffer verklaarde de gorilla bijna dagelijks te bezoeken en een innige band met het dier te hebben opgebouwd. Het dier lachte toch zijn tanden naar haar bloot? En probeerde hij haar niet ook te imponeren door flink op zijn borst te trommelen?
Misvattingen over de borstroffel
Hoewel het borstgeroffel tot de verbeelding spreekt, bestaan er veel misverstanden over dit gedrag. Zo slaan gorilla’s niet met gebalde vuisten op de borst, zoals vaak wordt gedacht, maar houden ze hun handen in een kommetje om het geluid te versterken. Alles voor een efficiënte klankkast dus.
Leestip: Dit prehistorische aapje stak de Atlantische Oceaan over – maar hoe?
Berggorilla’s leven in groepen met aan het hoofd een zilverrug, zoals Bokito. Zilverruggen slaan het vaakst op hun borst wanneer vrouwtjes uit hun groep vruchtbaar zijn en bereid om te paren. Onderzoekers ontdekten dat mannetjes – niet alleen zilverruggen – het geroffel gemiddeld slechts 1,6 keer per tien uur etaleren.
Borstgeroffel als bemiddeling?
Hoewel het getrommel van gorilla’s veel weg heeft machogedrag, blijkt uit onderzoek dat in 2021 werd gepubliceerd in vakblad Scientific Reports dat het er juist schermutselingen mee worden voorkomen. Gorilla’s, die tot wel 250 kilo kunnen wegen, vechten onderling maar zelden. Primatoloog en hoofdonderzoeker Edward Wright stelt dat geschillen met het borstgeroffel worden beslecht, waardoor de dieren geen geweld hoeven in te zetten.
Leestip: Hoe de grootste primaat ooit op aarde aan zijn einde kwam
De leiders van een groep worden continu uitgedaagd door andere mannetjes. Door geluid te maken laten ze aan anderen blijken hoe groot ze zijn en wat hun paar- en vechtcapaciteiten zijn. Om dit gedrag in kaart te brengen, besloten Wright en zijn collega’s berggorilla’s te observeren. In het Volcanoes National Park in Rwanda besteedden ze in twee jaar tijd maar liefst 3000 uur in het park.
Berggorilla’s met brede borst
De onderzoekers, van wie het werk voor een deel werd gefinancierd door de National Geographic Society, legden met behulp van audioapparatuur de geluidsfrequentie van de borstslagen vast, evenals het aantal slagen en de duur van elke gedraging. Vervolgens bekeken ze of er een verband bestond met de omvang van een gorilla. Daarvoor analyseerden ze foto’s, om de breedte van de schouders van de mannetjes te meten.
Uit het onderzoek kwam naar voren dat de grootste berggorilla’s geluid produceren met een lagere frequentie dan kleinere soortgenoten. Dat heeft er mogelijk mee te maken dat grotere gorilla’s bij het strottenhoofd een omvangrijkere luchtzak hebben. Het borstkloppen is voor een gorilla daarom niet alleen uiterlijk vertoon, maar ook een manier om te laten blijken hoe groot het dier is.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.