De natuur kent tal van voorbeelden van dieren die bereid zijn zichzelf op te offeren voor het welzijn van hun soortgenoten, maar soms ook onbedoeld hun eigen leven riskeren. Deze zes dieren brengen zichzelf (onbedoeld) om het leven.
1. Honingbijen
Het heersende idee is dat alle bijen sterven na het steken, maar in werkelijkheid geldt dit slechts voor acht van de bijna 21.000 bijensoorten wereldwijd. Voor de honingbij (Apis mellifera) betekent een steek helaas wél vaak haar doodvonnis.
Leestip: Deze 4 slimme dieren behandelen zichzelf tegen ziekten
De honingbij komt oorspronkelijk uit Europa en Afrika, maar is tegenwoordig vrijwel overal ter wereld te vinden. Ze heeft een angel met weerhaken die na het steken in de huid blijft haken wanneer ze wegvliegt. Hoewel de angel nog enige tijd gif blijft afgeven, overlijdt de honingbij uiteindelijk aan de opgelopen verwonding.
2. Spookdiertjes
Het spookdiertje (Tarsiidae) ziet er ontzettend schattig uit, maar als mens kun je er beter zo ver mogelijk vandaan blijven. Deze kleine primaten zijn extreem gevoelig voor daglicht, geluid en fysiek contact. Wanneer mensen te dichtbij komen, lawaai maken, selfies proberen te maken of het diertje aanraken, raakt het zwaar gestrest en kan het diertje zichzelf (onbedoeld) van het leven beroven.
Zo probeert een opgesloten spookdiertje weleens uit zijn kooi te ontsnappen. Hij stoot daarbij herhaaldelijk met zijn kop tegen de tegen de tralies – met tragische gevolgen, want zijn schedel is zo dun dat die gemakkelijk kan barsten.
3. Termieten
In Frans-Guyana leven termieten (Neocapritermes Taracuae) die zichzelf opblazen voor de kolonie. Een ouder wordende termiet ontwikkelt een chemische bom op zijn rug en laat deze ontploffen als de kolonie in gevaar is. Er komt een giftige stof vrij die de aanvaller doodt, maar ook de opblazende termiet in kwestie.
Leestip: Deze inktvis gooit schelpen naar andere dieren
Maar waarom alleen oudere termieten? Naarmate een termiet ouder wordt, slijten zijn kaken, waardoor hij minder efficiënt hout kan verteren. Toch kan hij nog steeds van waarde zijn voor de kolonie door zichzelf in extreme situaties op te blazen.
4. Octopussen
Een octopus geeft letterlijk haar leven voor haar kroost. Na de paring wordt bij zowel het mannetje als het vrouwtje een klier actief die een hormoon afgeeft dat hun eetlust onderdrukt. Ze stoppen daarna volledig met jagen en eten.
Bij het vrouwtje is dit functioneel: het stelt haar in staat al haar energie te richten op het beschermen en verzorgen van haar eieren. Voor het mannetje daarentegen heeft het hormoon geen nut – voor hem betekent het simpelweg het begin van een tragisch einde. Hij wordt zo zwak dat hij verandert in een gemakkelijke prooi voor grotere roofdieren.
5. Kangoeroes
Hoewel de meeste dieren zich niet bewust lijken te zijn van verkeersgevaren, lijkt het soms alsof de kangoeroe er een sport van maakt om plots voor een rijdende auto te springen. Zo veroorzaakt de kangoeroe in Australië meer verkeersongevallen dan welk ander dier ook.
Er is weinig onderzoek gedaan naar het exacte aantal kangoeroes dat jaarlijks op Australische wegen omkomt, maar The Kangaroo Management Taskforce denkt dat het aantal verkeersslachtoffer onder kangoeroes elk jaar in de miljoenen loopt.
6. Zuid-Aziatische plofmieren
De Zuid-Aziatische plofmier (Colobopsis explodens) lijkt op het eerste gezicht een makkelijk slachtoffer voor vijandige insecten. Hij heeft geen grote kaken en kan niet steken. Maar wanneer deze mier zich bedreigd voelt, heft hij zijn achterwerk op als waarschuwing.
Leestip: Kikkers veinzen hun dood om niet te hoeven paren
Deinst de aanvaller niet terug? Dan klampen een of meerdere mieren zich aan hem vast en spannen hun lichaam zo krachtig samen dat het explodeert. Hij spuit daarbij een gele, giftige substantie op de aanvaller, die daardoor wordt vertraagd of gedood. En dat allemaal om de rest van de kolonie te beschermen.
Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!
