Houden mensen in jouw omgeving weleens te weinig rekening met je persoonlijke ruimte? In dat geval kun je wellicht een voorbeeld nemen aan Octopus tetricus, een inktvis die een duidelijke boodschap heeft voor soorten die onvoldoende afstand houden. Komt een ander dier te dichtbij, dan kan het zomaar gebeuren dat het iets naar zijn kop geslingerd krijgt. Dat blijkt uit een een onderzoek dat is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE (2022).
Gooien met schelpen, slib en algen
De soort, die inheems is in de wateren bij Nieuw-Zeeland en het oosten van Australië, werd gefilmd terwijl hij schelpen, slib en algen smeet naar dieren die zich te dicht bij zijn schuilplaats waagden. En meer dan eens was een poging succesvol; tot de slachtoffers behoren talloze soorten vis en andere inktvissen, en ook de camera’s van de onderzoekers moesten het geregeld ontgelden.
Octopus tetricus komt alleen voor in zout water en kan van kleur veranderen om op te gaan in zijn omgeving en te communiceren met soortgenoten. De onderzoekers merkten op dat dieren die voorwerpen het verst weg wierpen vaker een donkere kleur hadden – een donkere camouflage wordt in verband gebracht met agressie.
Persoonlijke ruimte
Het is voor het eerst dat dit gedrag is vastgesteld bij octopussen. Hoewel wetenschappers nog in het duister tasten over de reden, vermoeden ze dat het iets van doen heeft met het verdedigen van ‘de persoonlijke ruimte van de octopus’, zegt hoofd-onderzoeker Peter Godfrey-Smith, hoogleraar aan de University of Sydney.
Hoe dat eruitziet? Met hun armen rapen octopussen puin op om het vervolgens weg te blazen met een waterstraal uit hun sifon, het orgaan dat ze gebruiken om water uit hun lichaam te pompen en zichzelf voort te bewegen. Op deze manier kunnen ze voorwerpen enkele meters ver weggooien.
Dit verhaal verscheen eerder in de maarteditie National Geographic Magazine (03-2023).
