Er bestaan acht verschillende soorten schubdieren op de wereld, die allemaal worden bedreigd met uitsterving. In Azië zijn vooral de schubben van het dier populair, omdat die geneeskrachtige eigenschappen zouden bezitten. Daardoor zijn de Aziatische populaties vrijwel uitgestorven.

Handel in Nigeria

Om toch aan de vraag te voldoen, gaan er nu schubben van Nigeriaanse exemplaren die kant op. Je zou zeggen: rol de illegale handel in Nigeria op en het schubdier is gered. Maar zo simpel is het helaas niet, blijkt uit nieuw onderzoek van de University of Cambridge (VK). Het dier is namelijk veel te lekker – vinden ze in Nigeria.

Voor hun onderzoek verzamelden de onderzoekers data van meer dan achthonderd jagers en handelaars, verspreid over 33 locaties in Nigeria, voornamelijk tussen 2020 en 2023. In die periode werden jaarlijks zo’n 21.000 schubdieren vermoord.

Leestip: Hoe de reuzenhaai megalodon kon uitsterven

Het opvallende was dat slechts een derde van de schubben verkocht werd, de rest werd weggegooid. Het vlees daarentegen vond gretig aftrek op de lokale Nigeriaanse markt – en leverde ook nog eens drie tot vier keer meer op.

Makkelijk te vangen

Er vinden vrijwel geen jachttrips plaats die er puur om draaien een schubdier te vangen. Sterker nog: 97 procent van alle vermoorde schubdieren werden tijdens 'reguliere' jachtuitjes gevangen. De jagers eten ze in zo’n 71 procent van de gevallen zelf op en 27 procent wordt lokaal verhandeld.

karkassen van schubdieren
Alex Moore
Twee karkassen van schubdieren tussen andere dieren die bestemd zijn voor de lokale vleesmarkt.

Op ongeveer een derde van alle gevangen schubdieren werd niet eens echt gejaagd; ze werden simpelweg opgepakt door opportunisten. ‘Schubdieren rollen zichzelf op in een bal als ze zich bedreigd voelen. Daardoor kun je ze makkelijk vangen,’ vertelt Charles Emogor, natuurbehoudspecialist en tropisch ecoloog aan de University of Cambridge (te zien op de foto bovenaan).

Leestip: Deze 7 diersoorten zullen uitsterven als we niet ingrijpen

Hoewel het klopt dat Nigeriaanse schubben de grens overgaan naar Azië, is het dus niet zo dat dit de drijvende factor achter de jacht is. Het schubdier is een echte Nigeriaanse delicatesse, vooral gegeten door zwangere vrouwen die geloven dat je van het vlees sterkere baby’s krijgt.

Schubdier is lekker

De onderzoekers vroegen aan de jagers welke lokale dieren zij het lekkerst vinden om te eten, variërend van kip tot antilope. De drie soorten schubdieren werden van al het vlees het lekkerst gevonden.

Wil je de jacht op het schubdier stoppen, zul je dus vooral de lokale vleesmarkt moeten aanpakken. Dat is volgens hoofdonderzoeker Emogor ook nog eens goedkoper dan interventies op de internationale zwarte markt.

80 miljoen jaar aan evolutie

‘Schubdieren hebben te maken met een fatale combinatie van dreigingen,’ vertelt Emogor. ‘Ze zijn makkelijk om te jagen, ze planten zich langzaam voort, smaken lekker voor mensen en er wordt onterecht gedacht dat ze geneeskrachtige eigenschappen bezitten. Daar komt ook nog bij dat hun habitat wordt verwoest.’

Leestip: Wat weet jij over het vogelbekdier? 5 bijzondere feitjes

Niet voor niets wordt het schubdier een van de meest bedreigde diersoorten op aarde genoemd. ‘Als we het schubdier verliezen, verliezen we 80 miljoen jaar aan evolutie. Ze zijn het enige zoogdier met schubben; hun voorouders leefden samen met dinosauriërs.’

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!