In de natuur is overleven vaak een kwestie van creativiteit. Sommige dieren vertrouwen op snelheid of kracht, andere op gif of camouflage. En dan zijn er soorten die verdediging tot een ware kunstvorm hebben verheven. Van toneelspel tot zelfopoffering: dit zijn zes dieren met opvallend inventieve verdedigingsmechanismen.

1. Buidelratten spelen letterlijk dood

De buidelrat (Didelphidae) kiest bij gevaar eerst voor intimidatie. Hij sist luid en ontbloot zijn tanden in de hoop een belager af te schrikken. Werkt dat niet, dan volgt plan B: hij doet alsof hij dood is.

De buidelrat laat zijn lichaam slap hangen, zijn ogen half open met een levenloze blik. Tegelijk scheiden klieren bij zijn anus een penetrante geur af die doet denken aan rottend vlees. Voor veel roofdieren is dat reden genoeg om af te druipen.

2. Zeekomkommers offeren hun ingewanden op

Zeekomkommers (Holothuroidea) lijken misschien kwetsbaar, maar schijn bedriegt. Sommige soorten beschikken over gif, andere schieten kleverige draden af. En als het écht misgaat, gaan ze nog een stap verder.

Leestip: Deze 6 dieren worden (veel) ouder dan de mens. Wat is hun geheim?

Bij hoge nood spuwen of lozen ze hun ingewanden richting de aanvaller. Die krijgt zo een afleidende ‘nepprooi’, terwijl de zeekomkommer zelf kan ontsnappen. Het opmerkelijke is dat de uitgestoten organen binnen enkele weken volledig teruggroeien.

een zeekomkommer op de bodem van de zee
Getty Images
Een zeekomkommer (Holothuroidea) is geen plant, maar een dier dat behoort tot de stekelhuidigen.

3. Wombats gebruiken hun achterwerk als schild

Een wombat (Vombatidae) verdedigt zich met een lichaamsdeel dat je niet meteen zou verwachten: zijn kont. Bij gevaar vlucht hij zijn hol in en blokkeert de ingang met zijn achterste.

Wil je niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!

Dat achterwerk bestaat uit vier vergroeide botplaten, omgeven door kraakbeen, vet, huid en vacht. Het vormt een vrijwel ondoordringbaar schild waar klauwen en tanden weinig tegen kunnen beginnen.

een wombat met haar jong
Getty Images
Wombats zetten handig hun achterwerk in ter verdediging.

4. Kogelvissen maken zichzelf groter

De kogelvis (Tetraodontidae) staat bekend om zijn vermogen zichzelf op te blazen. Zodra hij zich bedreigd voelt, slikt hij grote hoeveelheden water in, waardoor zijn lichaam plotseling bol en onhandelbaar wordt.

Maar zelfs zonder dat trucje is de kogelvis geen makkelijke prooi. Veel soorten bevatten het extreem giftige tetrodotoxine, waardoor ze voor de meeste roofdieren letterlijk dodelijk zijn om te eten.

een exemplaar van cyclichthys spilostylus heeft zichzelf opgeblazen
Getty Images
Een exemplaar van Cyclichthys spilostylus heeft zichzelf opgeblazen.

5. Pijnappelskinks verwarren en intimideren

De pijnappelskink (Tiliqua rugosa) beschikt over een opvallende truc: zijn stompe staart lijkt sterk op zijn kop. Dat kan roofdieren verwarren over waar de hagedis zich precies bevindt.

Leestip: Niet alleen de wolf keerde terug, ook deze 5 soorten vestigden zich opnieuw in Nederland

Voelt hij zich bedreigd, dan kiest hij ook voor confrontatie. Hij draait zich naar de belager toe, opent zijn bek en steekt zijn brede, felblauwe tong uit. Dat signaal, gecombineerd met sissen en een platgemaakt lichaam, kan voldoende zijn om een aanval te voorkomen.

de pijnappelskink
Getty Images
De pijnappelskink komt voor in delen van het zuiden van Australië.

6. Termieten blazen zichzelf op voor de kolonie

In Frans-Guyana leeft een termietensoort (Neocapritermes taracuae) die verdediging tot het uiterste doorvoert. Oudere werkers ontwikkelen een chemische ‘bom’ op hun rug. Wanneer de kolonie wordt aangevallen, laten deze termieten zichzelf ontploffen. Daarbij komt een giftige stof vrij die de vijand doodt. De termiet overleeft het niet, maar redt zo zijn nestgenoten.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!