Na ruim veertig jaar te hebben geregeerd ging Augustus, de eerste keizer van het Romeinse Rijk, de geschiedenisboeken in als de vredevorst van Rome. Maar zijn weg naar de macht verliep allesbehalve vredig. Hoe wist de achterneef van Julius Caesar zich op te werken tot Romeinse keizer en hoe ziet zijn uitgebreide cv eruit?
Het pad naar de macht van Augustus
De man die nu bekendstaat als een van de invloedrijkste keizers uit de Romeinse tijd wordt in 63 voor Christus geboren als Gaius Octavius. Zijn moeder is een nicht van Julius Caesar. Die familieband helpt hem de weg naar het keizerschap van het Romeinse Rijk te bewandelen.
Caesar is erg gesteld op zijn achterneef. Al op jonge leeftijd wordt Octavius meegenomen naar tal van veldslagen. In 44 voor Christus maakt een groep senatoren, onder leiding van Marcus Junius Brutus en Gaius Cassius Longinus, een einde aan het leven van Caesar. De dan negentienjarige Gaius Octavius is in het testament van Caesar opgenomen als zoon en rechtmatige erfgenaam, en dus de gedoodverfde troonopvolger.
De lange machtsstrijd in een verdeeld Rome
Maar het Romeinse Rijk dat Caesar na zijn dood achterlaat, is sterk verdeeld. Met aan de ene kant zijn aanhangers – aangevoerd door zijn onderbevelhebber Marcus Antonius – en daartegenover zijn politieke vijanden. Octavius smeedt een alliantie met Antonius en Marcus Aemilius Lepidus, een andere aanhanger van zijn oom, maar het verbond houdt niet lang stand. Na een burgeroorlog en een overwinning op Egypte wordt Octavius de eerste princeps (keizer) van het Romeinse Rijk. Caesar heeft die titel nooit gedragen: hij noemde zichzelf Dictator perpetuus, of ‘dictator voor het leven’.
Wat voor machtshebber was keizer Augustus?
Vanaf dan laat Octavius zijn geboortenaam achter zich en gaat hij als keizer Augustus door het leven. Onder aanvoering van keizer Augustus gaat het Romeinse Rijk een tweehonderd jaar durende periode van vrede tegemoet, die we nu de Pax Romana noemen. Deze periode van Romeinse vrede eindigt pas na de dood van keizer Marcus Aurelius in het jaar 180. Ook breidt het Romeinse Rijk sterk uit in de periode waarin Augustus aan de macht is: hij vestigt zijn macht tot in delen van Spanje, Egypte, Centraal-Europa en het Midden-Oosten.
Keizer Augustus voert daarnaast een aantal praktische, nieuwe maatregelen door die een grote invloed hebben op het dagelijks leven van de gewone Romein. Zo voert hij een belastingsysteem in, breidt hij het wegennetwerk uit, richt hij een postkantoor op en zorgt hij voor de permanente aanwezigheid van politie en brandweer in Rome.
De zoektocht naar een opvolger
Er komt pas een einde aan de heerschappij van keizer Augustus wanneer hij in het jaar 14 na Christus op 76-jarige leeftijd overlijdt. Hij heeft op dat moment geen nageslacht als erfgenaam. Augustus trouwde drie keer, maar kreeg slechts één dochter, uit zijn tweede huwelijk. Deze eigenzinnige Julia wordt uit het rijk verbannen. De reden? Ze zou overspel hebben gepleegd, iets wat haar vader bij wet verboden had. Augustus stelt daarom een stiefzoon aan als zijn erfgenaam. Keizer Tiberius volgt Augustus op als leider van het Romeinse Rijk.
Wil je meer lezen over de leiders van het Romeinse Rijk? Lees ook onze verhalen over keizer Nero, Caligula, Commodus en Constantijn de Grote.
