Het is 16 november in het jaar 42 voor Christus. Tiberius Claudius Nero komt ter wereld als zoon van een admiraal met dezelfde naam. Op dat moment weet nog niemand dat Tiberius het jaren later tot keizer zal schoppen, de tweede van het Romeinse Rijk.
Het lot van het jongetje neemt een bepalende wending wanneer zijn ouders scheiden. Tiberius is dan drie jaar oud. Zijn moeder hertrouwt met Gaius Octavius, die later bekend zal worden als keizer Augustus. De eerste Romeinse princeps heeft zelf geen zoons en neemt Tiberius al snel op in een groep jongens waaruit hij zijn opvolger hoopt te kiezen.
Tiberius als kandidaat-keizer
Als kandidaat-keizer krijgt Tiberius les in filosofie, Latijn en Grieks. Ook zorgt Augustus ervoor dat de jongens de nodige militaire ervaring opdoen. Pas in 14 na Christus is het voor Tiberius tijd om te oogsten: zijn stiefvader Augustus overlijdt en hij neemt het stokje over. Op 56-jarige leeftijd wordt Tiberius de tweede princeps van het Romeinse Rijk.
Onder leiding van zijn voorganger Augustus was er een tijd aangebroken die later de Pax Romana zou heten: een tweehonderd jaar durende periode van vrede in het rijk die pas ten einde komt na de dood van keizer Marcus Aurelius. Ook tijdens het bewind van keizer Tiberius duurt die vrede voort, maar er zijn ook genoeg intriges en schandalen.
Een impopulaire keizer
Al vanaf het begin van zijn keizerschap is Tiberius niet geliefd in Rome. Wanneer zijn neef Germanicus, die veel populairder is en evengoed als mogelijke opvolger van Augustus werd gezien, onder verdachte omstandigheden sterft, wijzen veel mensen Tiberius aan als schuldige. Hij zou Germanicus hebben laten ombrengen om zijn eigen zoon Drusus naar voren te schuiven als opvolger, zo werd gedacht.
Ook in de senaat heeft de keizer weinig vrienden. Tiberius staat bekend als een despoot. Had een senator of hooggeplaatste burger kritiek op zijn beleid, dan schroomde de keizer niet om deze criticasters te verbannen of te laten vermoorden door zijn persoonlijke leger.
Tiberius voelt zich niet welkom in Rome en zondert zich de laatste decennia van zijn leven af in zijn villa op het Italiaanse eiland Capri. Ondertussen is de dagelijkse leiding van het Romeinse Rijk in handen van Seianus. Hij is aanvoerder van de pretoriaanse garde, de militaire orde die de keizer beschermde.
De val van Seianus, de tijdelijke plaatsvervanger van keizer Tiberius
Deze vertrouweling van Tiberius heeft zo zijn eigen ambities, maar gebruikt dezelfde middelen: ook hij laat iedereen die kritiek heeft uit de weg ruimen. Dat beleid diende een duidelijk doel: Seianus wilde zelf de opvolger van Tiberius worden en hem opvolgen als keizer.
Maar zover komt het niet. Uiteindelijk doorziet Tiberius de plannen van Seianus en geeft hij vanaf Capri opdracht om zijn militaire aanvoerder om te leggen. Daar blijft het niet bij. Iedereen die zich achter Seianus had geschaard, wordt door Tiberius als verrader bestempeld en moet hetzelfde lot vrezen.
Na zijn dood in 37 na Christus wordt het stokje overgedragen aan keizer Caligula, de kleinzoon van zijn broer die door Tiberius was geadopteerd en als troonopvolger was aangemerkt.
Meer lezen over de leiders van het Romeinse Rijk? Lees ook onze verhalen over keizer Nero, Commodus en Constantijn de Grote.
