Achter de stichting van de stad Rome gaan een hoop legenden en mythen schuil, waarvan het verhaal Romulus en Remus veruit de bekendste is. De tweelingbroertjes, die zouden zijn opgevoed door een wolvin, raakten verwikkeld in een strijd om wie mocht heersen over de nieuwe stad aan de Tiber.

Een van de twee broertjes ging daarbij tot het uiterste om zijn machtspositie zeker te stellen, ten koste van de ander. Maar waar kwamen Romulus en Remus eigenlijk vandaan, en welk broertje wist uiteindelijk Rome te stichten?

Wie waren Romulus en Remus?

In de Romeinse mythologie speelden goden een belangrijke rol. In de eerste eeuw n.C. schreef de dichter Vergilius zijn wereldberoemde heldendicht Aeneis, waarin hij voor het eerst de oorsprong van Rome beschrijft. Daarin spelen Romulus en Remus een belangrijke rol. Volgens het verhaal van Vergilius zijn deze tweelingbroertjes de zoons van Mars, de god van de oorlog, en van Rhea Silva (ook Ilia genoemd), dochter van Numitor.

Numitor was een afstammeling van de Trojaanse held Aeneas en de godin Venus. Hij regeerde als koning over Alba Longa, dat vlak bij de Zeven Heuvels van Rome lag. Maar zijn broer Amulius stootte hem van de troon en doodde al zijn mannelijke erfgenamen. Daarnaast wilde Amulius zijn positie veiligstellen door Numitors dochter Rhea Silva te dwingen vestaalse maagd te worden, zodat ze kinderloos zou blijven.

Toen Amulius erachter kwam dat Rhea Silva toch zwanger was van een tweeling, werd ze opgesloten en werden Romulus en Remus in een mand in de rivier de Tiber gelegd. Toen ze in de winter aanspoelden aan de oever, kregen de broertjes hulp uit onverwachte hoek.

Opgevoed door een wolvin

Aan de Tiber ving een wolvin de geur van de jongetjes op. In plaats van het tweetal aan te vallen, besloot ze Romulus en Remus onder haar hoede te nemen. Ze voedde ze op in haar grot, tegenwoordig bekend als de Lupercal, aan de voet van de Palatijn. Daar groeiden ze uit tot sterke mannen. Het beeld van de Lupa Capitolina of de Capitolijnse wolf (zie afbeelding hieronder) is een van de beroemdste werken uit de westerse kunstgeschiedenis.

Later worden Romulus en Remus geadopteerd door de herder Faustulus en zijn vrouw Acca Larentia. Op volwassen leeftijd raken de broers verwikkeld in een conflict tussen aanhangers van Numitor en Amulius, waarin ze hun ware identiteit ontdekken. Ze besluiten hun grootvader Numitor – met succes – te helpen om opnieuw de troon te bestijgen, waarbij Amulius het leven moet laten.

Tekst loopt door onder de afbeelding.

romulus en remus op mozaiekvloer in de kathedraal van siena in italie
PytyCzech//Getty Images
Beeld van de Lupa Capitolina met Romulus en Remus op een zuil op de Capitolijn in Rome.

Een ongelukkig einde voor Remus

Romulus en Remus willen zelf een grote en machtige stad stichten. Algauw stuiten ze op het eerste discussiepunt: waar moet de stad komen? Romulus geeft de voorkeur aan de heuvel Palatijn, Remus aan de Aventijn. Om het geschil op te lossen, besluiten ze zich te wenden tot de goden. Boven op de Aventijn telt Remus zes gieren, terwijl Romulus op zijn heuvel twaalf gieren ziet overvliegen. Daarmee was het lot bepaald: Romulus zou de macht in handen krijgen.

Maar Remus vertikt het om zijn droom op te geven. De broers krijgen ruzie, met een fatale afloop. Of Romulus Remus eigenhandig de genadeklap toebedeelde is onduidelijk. Het kan ook zijn dat een van zijn aanhangers Remus vermoordde. Maar over één ding zijn veel mythen en legenden het eens: Romulus was degene die de stad stichtte en zo de eerste koning van Rome werd. Volgens de Romeinse geschiedschrijver Livius gebeurde dat op 21 april 753 v.C.

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.