De afgelopen weken verschenen er op het internet verhalen over een geheime stad die onder de piramiden van Giza zou liggen. Een onderzoeksteam, geleid door de gepensioneerde organisch chemicus dr. Corrado Malanga en voormalig academicus dr. Filippo Biondi, beweerde onder de piramide van Chafre bij Giza een enorme 38.000 jaar oude structuur te hebben ontdekt en gereconstrueerd.

In een persconferentie in Italië verkondigden Malanga en Biondi dat ze, door de ontwikkeling van een nieuwe methode om synthetische apertuurradar (SAR) te interpreteren, structuren konden detecteren die twee kilometer onder de piramide begraven lagen.

Volgens de onderzoekers waren er acht schachten ontdekt, omringd door spiraalvormige paden die twee kubussen van negentig meter hoog met elkaar verbonden. Boven de schachten zouden nog vijf constructies gevonden zijn die via wandelwegen met elkaar in verbinding staan.

Op basis van reconstructies, vermoedelijk gegenereerd met gebruik van kunstmatige intelligentie, concludeerde het team dat deze constructies deel zouden kunnen zijn van een legendarische oude stad of zelfs van een prehistorische energiecentrale.

Geheim archief of aliens?

Geruchten over verborgen structuren onder het Giza-plateau zijn van alle tijden. Het idee bestond al in de tijd van de oude-Griekse historicus Herodotus en borrelde zo nu en dan op gedurende de Middeleeuwen en Renaissance. De theorieën waren met name populair onder Franse geleerden in de negentiende eeuw, en opnieuw in de twintigste eeuw toen de Amerikaanse paragnost Edgar Cayce het idee populariseerde dat onder het piramide-complex een geheim archief zou zijn begraven.

Het concept van een energiecentrale, die zou zijn gebouwd door buitenaardse wezens, is ook al een tijdje in omloop in pseudowetenschappelijke kringen. Het is onderdeel van een grotere complottheorie die de bouw van indrukwekkende eeuwenoude architectuur toeschrijft aan buitenaards leven.

Leestip: Welke huisdieren hadden de oude Egyptenaren?

De nieuwe versie van de complottheorie heeft veel aandacht gekregen vanwege de wetenschappelijke achtergrond van de auteurs. Malanga en Biondi hebben eerder een wetenschappelijk artikel gepubliceerd over de interne structuur van de piramide van Chafre. Hun recente sensationele beweringen zijn echter niet gepeerreviewd en Malanga staat bekend om zijn niet-wetenschappelijke boeken over buitenaards leven.

‘Deze beweringen werden gepresenteerd aan een publiek dat al lange tijd wordt gevoed met geruchten over mysterieuze, verborgen kamers onder de piramide,’ zegt dr. Flint Dibble, een vooraanstaande archeoloog aan de Cardiff University. ‘Ze leken legitiem door de academische titels van de geleerden.’ Maar er zitten haken en ogen aan de hypothese van de verborgen stad, stellen andere onderzoekers.

Onjuiste interpretatie

Ten eerste is er een probleem met de gebruikte methode om de grond onder het Giza-plateau te scannen. Dibble en archeoloog Milo Rossi leggen uit dat de effectiviteit van deze methoden niet is bewezen, en dat de resultaten niet onafhankelijk zijn getoetst. SAR kan in dergelijke omstandigheden slechts detecties doen tot twee meter diep. Dat maakt het lastig te geloven dat er betrouwbare informatie kan worden vergaard van structuren die tweeduizend meter onder de grond liggen.

Wanneer de beelden van de radarsignalen van Malanga en Biondi worden vergeleken met de reconstructies die zij genereerden, wordt duidelijk hoeveel artistieke vrijheid zij hebben genomen in hun interpretatie. Met de gebruikte technologie is het niet mogelijk om 3D-modellen te visualiseren zoals het team in de reconstructies heeft gedaan.

Leestip: Laatste maaltijd gemummificeerde krokodil onthuld

Veel gerenommeerde academici hebben dan ook hun kritiek geuit op de ‘ontdekking’. Professor Lawrence B. Conyers van de University of Denver (VS) noemde de beweringen van een grote, ondergrondse stad ‘een gigantische overdrijving’. Egyptische archeoloog dr. Zahi Hawass noemde het onderzoek ‘ongegrond’ en voegde daaraan toe dat het Egyptische Oudheidkundige Dienst geen toestemming had gegeven voor dit type onderzoek bij de piramide van Chafre.

Ook dr. Sarah Parcak, een prijswinnende wetenschapper aan de University of Alabama (VS) die gebruikmaakt van satellietbeelden om Egyptische archeologie beter te begrijpen, wees naar de problematische kanten van het onderzoek. ‘Met genoeg manipulatie zou ik in elk satellietbeeld kunnen zien wat ik wil… Ik denk dat dat is wat deze mannen hebben gedaan. Ze hebben de gegevens onjuist geïnterpreteerd. SAR kan simpelweg niet door steen kijken.’

Stad onder water

Nog problematischer, aldus Dibble, is de manier waarop twee eeuwen aan archeologische gegevens over het Giza-plateau in het onderzoek aan de kant zijn geschoven.

Een van de belangrijkste voorbeelden is de grondwaterspiegel van het gebied. Een onderzoek van Sharafeldin et al in 2019 toonde aan dat de grondwaterspiegel bij Giza zich slechts enkele tientallen meters onder het plateau bevindt. Dit leidt ertoe dat monumenten, waaronder de Sfinx, langzaam eroderen door water dat af en toe omhoog komt, legt Dibble uit. In het geval van een ondergrondse stad zou deze dus altijd onder water hebben gestaan.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!