In oudheidkundige musea zijn vaak portretten te bewonderen van bekende personen, soms mensen, soms goden. Ramses II, Augustus of -Hadrianus zie je overal en ook Zeus/Jupiter, Athena, Dionysos en Apollo zijn goed vertegenwoordigd. Maar soms zie ik ook hoofden die niet per se een naam hebben, maar die wel veel indruk op me maken. Hoewel ze waarschijnlijk altijd anoniem zullen blijven, vertellen ze toch een belangrijk en persoonlijk verhaal over hun tijd.
1. Bronzen kop
Het uitermate realistische portret bovenaan werd gevonden op Delos in de Granieten Palaestra, een trainingscentrum voor sporters, met name worstelaars. Vooral de levendige ogen vallen op, die het gelaat een melancholische uitdrukking geven. Het werd gemaakt in de eerste eeuw v.C. en wordt tentoongesteld in het Nationaal Archeologisch Museum in Athene.
2. Huilende godin
De tranen die over haar wangen biggelen zijn niet opzettelijk gemaakt, maar zijn veroorzaakt door oxidatie van haar bronzen wimpers. Waarschijnlijk was dit het hoofd van een ‘akrolithisch’ beeld, een beeld waarvan hoofd en ledematen van marmer en de romp van hout waren gemaakt. Mogelijk stelt ze Aphrodite voor.
3. Eeuwig leven
Dit beschilderde kalkstenen hoofd maakt deel uit van een Egyptische sarcofaagdeksel uit de regeerperiode van de Romeinse keizer Alexander Severus (222-235). Het deksel is zo gevormd dat het hoofd in een rechte hoek oprijst aan het eind van de liggende sarcofaag. Hiermee wordt de overgang naar de onsterfelijkheid gesymboliseerd van deze jongeman.
4. Koningskop?
Deze knorrig kijkende oudere man stelt mogelijk koning Euthydemus van Bactrië voor, maar kan ook een Romeinse aristocraat zijn. Het beeld is een van de vele bijzondere marmeren stukken uit de Torlonia Collection.
5. De Urfa-man
Bij graafwerk in Balıklıgöl in de Turkse stad Şanlıurfa, werd dit 1,80 meter hoge beeld gevonden. Het wordt gedateerd op ca. 9000 v.C. Het hoofd is ingelegd met ogen van obsidiaan, die het een priemende blik geven. Het had mogelijk een rituele betekenis in een vroeg-neolitische gemeenschap van jager-verzamelaars.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
