Wie door oorlog zijn of haar huis, stad of land moet ontvluchten, staat voor de onmogelijke opgave om te kiezen wat wel en wat niet mee te nemen. En soms betekent dat de keuze tussen wel of geen huisdier.
Dat geldt ook voor de mensen die na de invasie van Rusland in februari 2022 halsoverkop aan boord moesten stappen van een van de Oekraïense treinen om een veilig toevluchtsoord te vinden. Veel baasjes zagen geen andere keuze dan hun huisdier achter te laten.
Soms vluchten dieren mee
Algauw gingen in Oekraïne verhalen rond over achtergebleven honden en katten op treinstations. ‘Mensen komen plotseling voor de keuze te staan om hun eigen leven te redden of in Oekraïne te blijven bij hun huisdier... Dat moet een ongelooflijk moeilijke beslissing zijn,’ zegt Daniel Cox, campagnedirecteur van dierenrechtenorganisatie PETA in Duitsland. ‘We staan er niet vaak bij stil, maar ook dieren zijn slachtoffer in dit conflict.’
Toch zijn er ook mensen die proberen hun beesten mee te nemen. ‘Veel vluchtelingen komen met hun huisdieren in hun armen de grens over,’ zegt Carmen Arsene, voorzitter van Eduxanima, een Roemeense organisatie die zich inzet voor het welzijn van dieren. Aan het begin van de oorlog hadden medewerkers een bestelbusje ingericht waarin opgevangen huisdieren konden uitrusten terwijl ze samen met hun baasjes wachtten op vervoer naar een veilige schuilplaats.
Medewerkers van andere dierenwelzijnsorganisaties staken met gevaar voor eigen leven de grens met Oekraïne over om dieren het land uit te krijgen of ze voer te brengen. In overleg met plaatselijke dierenasielen werkten meerdere organisaties samen om dieren naar opvangcentra in Duitsland, Polen en Roemenië te evacueren.
Duizenden geredde huisdieren
Sinds het uitbreken van de oorlog in heeft PETA tal van hulpgoederen en voedsel aan Oekraïne geleverd. Daarvan konden alleen al in de eerste twee maanden meer dan achthonderdduizend dieren worden gevoerd. Inmiddels zijn duizenden huisdieren overgebracht naar buurlanden.
Volgens woordvoerders van diverse Oekraïense dierenorganisaties zijn de meeste huisdieren die langs de grens in asielen zijn opgevangen inmiddels ondergebracht bij pleeggezinnen. Sommige dieren zijn aan de veilige kant van de grens met hun baasje herenigd, terwijl andere nog worden verzorgd door vrijwilligers.
Oekraïners die in het land zijn gebleven om voor hun huisdieren te zorgen, ondersteunen hulporganisaties bij het redden van zo veel mogelijk straathonden en -katten. Zij verdienen veel respect, aldus Cox. ‘De toewijding van organisaties en mensen in Oekraïne om dieren te helpen is ongelooflijk.’
