De ruïnestad Machu Picchu in Peru is bijna zeshonderd jaar oud en trekt elk jaar miljoenen bezoekers. Achter de muren van deze eeuwenoude Incastad gaan een hoop geheimen schuil. Wist je bijvoorbeeld dat er een museum is dat door bijna niemand wordt bezocht? En dat er misschien nog veel meer ruïnes verscholen liggen in de jungle rondom Machu Picchu?
1. Machu Picchu is niet de ‘verdwenen stad’ van de Inca’s
Ontdekkingsreiziger Hiram Bingham III stuitte in 1911 op Machu Picchu, maar hij was eigenlijk op zoek naar een andere stad, die bekendstond als Vilcabamba. Dit was de verborgen hoofdstad waar de Inca’s na de komst van de Spaanse conquistadores in 1532 naartoe waren gevlucht. Na verloop van tijd kwam Macchu Picchu – dat letterlijk vertaald ‘oude bergtop’ betekent – bekend te staan als de legendarische ‘verdwenen stad van de Inca’s’.
Bingham besteedde een groot deel van zijn leven aan het aandragen van bewijzen voor de theorie dat Machu Picchu en Vilcabamba één en dezelfde plek waren, een opvatting die pas na zijn dood definitief werd ontkracht. Tegenwoordig denkt men dat het werkelijke Vilcabamba zo’n tachtig kilometer ten westen van Machu Picchu moet zijn gebouwd. Het beeld dat Machu Picchu ooit totaal in vergetelheid raakte, werd in recent onderzoek ter discussie gesteld; toen Bingham er aankwam, woonden er drie gezinnen op de vindplaats.
2. Aardbevingen zijn er niet ongewoon
De stenen die in het Incarijk werden gebruikt voor de bouw van huizen werden zonder mortel op en naast elkaar geplaatst. Ze waren zó precies uitgehakt en in elkaar gezet dat er ook tegenwoordig nog geen creditcard tussen past. Deze bouwstijl heeft een aantal voordelen. Peru wordt regelmatig getroffen door aardbevingen. Machu Picchu zelf werd boven op twee breuklijnen gebouwd. Naar verluidt ‘dansen’ de stenen van deze Incagebouwen mee tijdens een beving. Ze schudden door de trillingen heen en weer en op een neer, waardoor ze steeds beter op hun plek komen te liggen. Zonder deze bouwmethode zouden veel van de bekendste bouwwerken van Machu Picchu allang geleden zijn ingestort.
3. De imposantste elementen van Machu Picchu zijn onzichtbaar
De Inca’s staan bekend om hun prachtige architectuur, maar ook hun infrastructuur is ongelooflijk geavanceerd. De plek die werd uitgekozen om Machu Picchu op te bouwen, moest worden uitgehakt in een inkeping tussen twee kleine bergen. Rotsen en stenen werden weggehaald om zo een betrekkelijk vlak plateau te maken. De ingenieur Kenneth Wright schat dat zestig procent van het constructiewerk in Machu Picchu ondergronds zit. Een deel daarvan bestaat uit diepgelegen fundamenten en verbrijzelde stenen die dienstdoen als drainagemateriaal.
4. Je kunt naar de ruïnes van Machu Picchu in Peru lopen
Machu Picchu bezoeken kan op verschillende manieren, maar niet alle opties zijn even goedkoop. Een treinticket vanuit Cuzco kan bijna honderd euro kosten en toegangskaartjes voor Machu Picchu nog eens ruim veertig euro. En het retourtje met de bus over de weg van en naar de 609 meter hoge helling waarop de Incaruïnes liggen, kost nog eens dertien euro.
Vind je een beetje inspanning niet erg, dan kun je gratis naar boven lopen en weer terug. Vanuit Aguas Calientes, een dorp aan de voet van de Machu Picchu, loop je in ongeveer anderhalf uur via een steile weg naar de ingang van de ruïnestad. Je volgt ongeveer dezelfde route die Hiram Bingham in 1911 ook koos. De wandeling levert prachtige uitzichten over het gehele historische complex van Machu Picchu op. Daarnaast kun je er ook voor kiezen om de Inca Trail te lopen, een vierdaagse wandeltocht naar Machu Picchu. Of volg een van de alternatieve routes naar de Machu Picchu.
5. Er staat een groot, onbekend museum waar niemand komt
Machu Picchu is een van de populairste highlights van Peru en toch vind je er bijna geen informatie in de vorm van bordjes voor toeristen. Maar er is wel een groot, onbekend museum dat door veel bezoekers wordt overgeslagen. Zonde, want in het Museo de Sitio Manuel Chávez Ballón kun je veel leren over de wijze waarop Machu Picchu werd gebouwd. Ook wordt er duidelijk waarom de Inca’s zo’n bijzondere natuurlijke plek voor de citadel kozen. Maar eerst moet je het museum zien te vinden. Het is onhandig weggestopt aan het einde van een lange, onverharde weg nabij de voet van Machu Picchu, op ongeveer een halfuur lopen vanaf Aguas Calientes.
6. Je kunt meer dan één piek beklimmen bij Machu Picchu
Lang vóór zonsopgang staan enthousiaste bezoekers al in de rij bij het busstation van Aguas Calientes, in de hoop de eersten te zijn die Machu Picchu bezoeken. Waarom? Omdat alleen de eerste vierhonderd mensen die een kaartje kopen, in aanmerking komen voor de beklimming van de Huayna Picchu: de kleine groene berg in de vorm van de hoorn van een neushoorn die op veel foto’s van Machu Picchu op de achtergrond is te zien. Maar bijna niemand neemt de moeite om de piek tegenover de beroemde ruïnes te beklimmen, de berg Machu Picchu zelf. Deze ruim drieduizend meter meter hoge berg is vierhonderd meter hoger dan de Huayna Picchu en biedt een schitterend uitzicht over de omgeving van de ruïnes. Vooral de kolkende Urubambarivier, die zich als een kronkelende slang om Machu Picchu heen slingert, is spectaculair.
7. Er staat een geheime tempel op de Huayna Picchu
Mocht je een van de gelukkigen zijn die een plekje op de bezoekerslijst van de Huayna Picchu heeft veroverd, dan zou het zonde zijn om alleen de berg te beklimmen, een paar kiekjes te nemen en weer te vertrekken. Neem de tijd om over een ietwat angstaanjagend voetpad naar de Tempel van de Maan te lopen, die aan de achterzijde van de Huayna Picchu is gebouwd. In een grot is daar een soort ceremoniële schrijn gebouwd, met prachtig steenhouwwerk en nisjes waarin ooit waarschijnlijk mummies werden bijgezet.
8. Nog niet alles is ontdekt bij Machu Picchu
Wie van de gebaande paden af gaat en wat verder van de hoofdruïnes van Machu Picchu afdwaalt, ziet her en der zijpaden in de dichte jungle verdwijnen. Waar deze heen leiden? Niemand die het weet. Omdat het nevelwoud in de omgeving van Machu Picchu snel groeit, kunnen in de buurt nog onbekende routes en ruïnes onder de vegetatie verscholen liggen.
9. Machu Picchu is een soort kompas
Vanaf het moment dat Hiram Bingham in 1911 naar Machu Picchu omhoog klauterde, was het voor bezoekers duidelijk dat de locatie van de ruïnes voor de Inca’s even belangrijk is als de bouwwerken zelf. Uit onderzoek is gebleken dat de plek en de oriëntatie van de belangrijkste gebouwen is gebaseerd op de ligging van de nabijgelegen heilige bergen. Een pijlvormige steen boven op de top van de Huayna Picchu lijkt naar het zuiden te wijzen, direct naar de beroemde Intihuatanasteen en vervolgens naar de berg Salcantay, een van de meest vereerde apu’s, de berggoden de Inca’s. En op belangrijke dagen van de Incakalender zie je de zon achter andere pieken opkomen.
10. Machu Picchu was mogelijk het eindpunt van een pelgrimsroute
De Italiaanse archeoastronoom Giulio Magli stelt dat de reis naar Machu Picchu vanuit Cuzco een ceremonieel doel moet hebben gediend. Volgens de legende was het een weerspiegeling van de hemelse reis die de eerste Inca’s maakten toen zij vertrokken van het Eiland van de Zon in het Titicacameer. In plaats van de meest voor de hand liggende route langs de oever van de Urubambarivier te volgen, legden de Inca’s het omslachtige maar ongelooflijk vernuftige Incapad aan. Het laatste deel van de bedevaart zou zijn geëindigd in de bestijging van de trap naar de Intihuatanasteen, het hoogste punt van de hoofdruïnes.
Lees ook: waarom Peru een culinaire topbestemming is.
