De ‘Roze Stad’ is een doolhof van grotten, tempels en tombes die zo’n tweeduizend jaar geleden met de hand werden uitgehakt uit de stralende roze zandsteen van het Jordaanse woestijnplateau. Verborgen in de tijd en onder het zand vertelt Petra het verhaal van een verdwenen beschaving. Er is weinig bekend over de Nabateeërs, het nomadische woestijnvolk dat tussen deze steile rotsen en bergen een koninkrijk stichtte en een fabelachtig fortuin vergaarde met de handel in het kostbare wierook.
Raqmu of Petra (de Griekse naam) groeide uit tot de belangrijkste stad van de Nabateeërs en vormde een knooppunt op de karavaanroute tussen de Middellandse Zee en de Arabische Zee, van Egypte naar Syrië en door tot aan Griekenland. Dankzij hun vernuftige waterbeheer en een bijna spookachtige gave om bij gevaar tussen steile rotsspleten te verdwijnen bleven de Nabateeërs eeuwenlang gevrijwaard van invasies en veroveringen.
In 63 v.Chr. arriveerden de Romeinen, wat voor Petra het begin betekende van een tijdperk van enorme expansie en grootse bouwwerken, waaronder een theater met meer dan zesduizend zitplaatsen en enkele van de meest spectaculaire façades van de stad. De Khazneh (het Schathuis) en het ‘Klooster’ van Petra werden in onmiskenbaar Hellenistische stijl uit de rotsen gehouwen, met fraai bewerkte Korinthische zuilen, Amazones in bas-reliëf en sierlijke acroteriën. Het besef dat deze staaltjes van architectuur uit de rotswand werden gehakt en dus van buiten naar binnen werden blootgelegd, maakt ze nog indrukwekkender.
In Petra getuigen talloze werktuigbouwkundige vondsten van een voortgeschreden beschaving, waaronder een waterleidingsysteem voor zo’n dertigduizend inwoners. Het irrigatiekanaal werd uitgehouwen in de grillige kloof van de Siq en heeft over een afstand van ruim anderhalve kilometer slechts een verval van 3,6 meter. In onderaardse cisternen werd overtollig water opgevangen om in drogere perioden van het jaar te worden gebruikt.
Maar het is vooral de rauwe schoonheid van Petra die elk jaar vele miljoenen bezoekers aantrekt: deze ruïnestad is één groot kunstwerk, geschilderd op een natuurlijk doek van zandsteen dat elk uur van kleur verandert. De steen van de elegante Zijdetombe is doortrokken met rode, blauwe en okerkleurige aders, terwijl in een kerk uit de Byzantijnse tijd nog altijd levendige vloermozaïeken zijn te bewonderen.
In de derde en vierde eeuw gedijde het christendom in Petra, maar na een aardbeving in 336 en later onder de heerschappij van de vroege islamitische dynastieën in de zevende eeuw begon de stad aan een lange periode van verval.
In 1812 werd Petra herontdekt door de Zwitserse ontdekkingsreiziger Johann Burckhardt, en ook tegenwoordig nog worden de geheimen van de stad stukje bij beetje onthuld. Archeologen hebben nog niet de helft van de uitgestrekte vindplaats blootgelegd, en in 2016 werd aan de hand van satellietopnamen een monumentaal bouwwerk onder het zand gevonden. Dus is het niet verrassend dat Petra als vanouds de voornaamste toeristische trekpleister van Jordanië is, en een van ’s werelds meest geliefde Werelderfgoederen.
Praktisch
Verbindingen
Petra ligt op drie uur rijden van de Jordaanse hoofdstad Amman en op twee uur rijden van de Rode Zee-haven Akaba. Er gaan dagelijks bussen, naast georganiseerde tours en taxi’s. Ook de wandelroute van de Jordan Trail loopt langs Petra en vandaaruit naar Dana of Wadi Rum.
Planning
Wie Petra in één enkele dagtrip wil ‘doen’, maakt een veelgemaakte vergissing. Bedenk dat Petra zich over een gebied van 260 vierkante kilometer uitstrekt, ruim twee en een half keer de oppervlakte van Parijs. Met behulp van ezels, kamelen en open rijtuigjes kan de bezoeker zich sneller van de ene naar de andere bezienswaardigheid verplaatsen, maar de meeste plekken in Petra zijn uitstekend te belopen. Wees voorbereid op steile stukken terrein.
Besteed tenminste een avond en een nacht in de stad en plan je bezoek als een reeks stevige wandelingen. De gecertificeerde gidsen van Petra beschikken over een uitstekende kennis van het gebied en zullen je bezoek meer inhoud geven door je geheime tombes en details te laten zien die je in je eentje nooit zouden zijn opgevallen. De show ‘Petra bij avond’ – een sprookjesachtig en onvergetelijk visueel spektakel – is een must.
Beste reistijd
Petra is het hele jaar door bereikbaar, dus kun je je avontuur naar believen plannen: in het voorjaar en de herfst is het weer mild en het licht fantastisch. In de zomer is het er prachtig maar kan het ook ondraaglijk heet worden. Januari en februari zijn de minst warme maanden, met af en toe een stevige regenbui. Bedenk wel dat het in het hooggelegen Petra ’s nachts koud kan worden. Bij zonsopgang en in de avondschemering gloeit Petra in prachtig veranderende kleuren, dus sta vroeg op en geniet ook van de avond.
Bekijk ook de fotoserie: ‘In beeld: Petra, Jordanië’