Al enkele jaren geleden zijn microplastics in zeezout ontdekt. Maar het bleef onduidelijk hoeveel minuscule stukjes plastic in de meest geconsumeerde zoutsoorten zitten. Nu blijkt uit nieuw onderzoek dat in negentig procent van de tafelzouten in de wereld microplastics voorkomen.
Van de 39 zoutmerken die werden getest, bevatten 36 merken stukjes microplastic, aldus een analyse die werd uitgevoerd door onderzoekers in Zuid-Korea en van Greenpeace Oost-Azië. Vergeleken met eerdere onderzoeken naar zout is dit de eerste studie waarin op zulke grote schaal is gekeken naar de geografische verspreiding van microplastics in tafelzout en naar het verband met plasticvervuiling in het milieu.
“De resultaten wijzen erop dat de inname van microplastics via vis en zeevruchten duidelijk in verband staat met de mate van plasticvervuiling in een bepaalde regio,” zei Seung-Kyu Kim, marien wetenschapper aan de Incheon National University in Zuid-Korea.
In 21 landen in Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en Azië werden zoutmonsters verzameld en geanalyseerd. De drie merken die geen microplastics bevatten, kwamen uit Taiwan (geraffineerd zeezout), China (geraffineerd steenzout) en Frankrijk (ongeraffineerd zeezout dat wordt geproduceerd door verdamping onder de zon). Het onderzoek werd deze maand gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Science & Technology.
Het gehalte aan microplastics dat in de verschillende merken tafelzout werd aangetroffen, varieerde enorm, maar het waren vooral Aziatische merken die veel microplastics bevatten. Het hoogste gehalte aan microplastics werd ontdekt in zout dat in Indonesië werd verkocht. Azië is een hotspot van plasticvervuiling, en met zijn 54.720 kilometer aan kustlijn werd Indonesië in een ander onderzoek uit 2015 genoemd als het land met het op één na hoogste niveau aan plasticvervuiling in de wereld.
Een andere indicator voor de geografische verspreiding van de mate van plasticvervuiling was het feit dat het gehalte aan microplastics het hoogst was in zeezout, gevolgd door meerzout en daarna steenzout.
De nieuwe studie is al het vijfde onderzoek naar zout dat in de afgelopen jaren is gepubliceerd. Eerder werd onderzoek naar plastic in tafelzout gedaan in Spanje, China, de VS en door een groep uit Frankrijk, Groot-Brittannië en Maleisië.
Sherri Mason, professor aan de State University of New York in Fredonia, werkte in een andere zoutstudie samen met onderzoekers van de University of Minnesota. Volgens haar draagt het nieuwe onderzoek “weer een stukje van de puzzel bij” aan de beoordeling van de uitwerking van microplastics.
“Het feit dat ze hogere gehaltes in Azië vonden, is interessant. Hoewel het niet verrassend is, is het goed om nu de gegevens te hebben,” zegt zij. “Bij eerdere onderzoeken werden sporen van microplastics in zoutproducten uit die landen aangetroffen, maar we wisten tot nu toe niet hoeveel.”
Volgens haar laat de nieuwe studie zien dat “microplastics alomtegenwoordig zijn. Het is dus niet zo dat je veilig bent als je zeezout in Engeland koopt.”
Is het schadelijk?
In het nieuwe onderzoek wordt geschat dat de gemiddelde consument via het zoutgebruik ongeveer tweeduizend stukjes microplastic per jaar binnenkrijgt. Maar wat dat voor de gezondheid betekent, is nog een raadsel.
In een ander onderzoek van de University of York is geprobeerd in te schatten welke risico’s microplastics voor het milieu hebben. Maar in dat onderzoek, dat afgelopen woensdag werd gepubliceerd, luidde het oordeel dat er nog niet genoeg bekend is om te concluderen dat microplastics schadelijk zijn.
Uit het overzicht van 320 bestaande studies bleek dat er “belangrijke kennishiaten” in het wetenschappelijk onderzoek naar de uitwerking van microplastics zitten. In de onderzochte studies was gekeken naar verschillende soorten microplastics, waaronder microbeads, fragmenten en vezels, waardoor de verzamelde gegevens niet goed op elkaar aansloten en onderlinge vergelijkingen deden denken aan die tussen “appels en peren,” aldus Alistair Boxall, professor in de geografie aan de University of York en medeauteur van het onderzoek, in een persverklaring.
“Op basis van onze analyse is er momenteel te weinig bewijs voor de stelling dat microplastics significant negatieve gevolgen hebben,” zei hij. “Er bestaat een urgente behoefte aan meer kwaliteit en aan brede overzichtsstudies, naast meer onderzoek onder realistische milieuomstandigheden naar de gevolgen van microplastics, uitgesplitst naar de omvang en het materiaaltype van die plasticdeeltjes die feitelijk in het milieu terechtkomen.”
Deze nieuwe studie, die werd gefinancierd door een fabrikantenorganisatie genaamd Personal Care Products Council, werd gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Toxicology and Chemistry.
Boxall zei verder dat de nadruk op microplastics zou kunnen afleiden van ernstiger (en gemakkelijker te constateren) milieuproblemen, bijvoorbeeld de vervuiling door minuscule deeltjes die bij de slijtage van autobanden vrijkomen.
Lees wat jij zelf kunt doen op natgeo.nl/stopmetplastic
Lees ook: Chemicaliën uit plastic en cosmetica in dolfijnen gevonden
Lees ook: Plastic deeltjes: ook schadelijk voor de mens?
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com, in samenwerking met de National Geographic Society.