Namibië is bezig met het vangen van 57 wilde olifanten die vorig jaar op een veiling zijn verkocht. Dat zegt het ministerie van Milieu, Bosbouw en Toerisme van het land vandaag in een verklaring.

Tot ontsteltenis van milieugroeperingen en voorvechters van het welzijn van olifanten kondigde Namibië in december 2020 aan dat het 170 olifanten zou veilen om de populaties terug te dringen. Er zouden namelijk steeds vaker confrontaties plaatsvinden tussen olifanten en mensen. Het land zegt dat er naar schatting 24.000 olifanten leven.

Afgelopen augustus kwam het ministerie voor het eerst met informatie over deze aangelegenheid. En tot op heden was het daarbij gebleven. Volgens de informatie waren 57 olifanten ‘met succes’ verkocht aan drie bieders. De olifanten moesten nog uit het wild worden gehaald. Vijftien zouden er in Namibië blijven en 42 zouden worden uitgevoerd.

In de verklaring van vandaag staat dat er reeds 34 olifanten zijn gevangen, waaronder 22 voor de export. Er werd niets gezegd over waar de olifanten naartoe gaan, behalve dat het niet China is.

Zie ook: 15x foto's van olifanten over de hele wereld

Woordvoerder Romeo Muyunda van het ministerie van Milieu, Bosbouw en Toerisme zegt dat de regering van Namibië in dit stadium geen details over de bestemming kan geven. Dat kan pas als het hele proces is afgerond. ‘Dat is een clausule in de verkoopovereenkomst die we met de bieders hebben gesloten.’

Het feit dat wilde olifanten worden verkocht om vervolgens in gevangenschap te leven, is al langer omstreden. Het is namelijk maar de vraag of zulke mobiele, intelligente dieren in gevangenschap een bevredigend leven kunnen leiden. Daarnaast schaadt het opbreken van kuddes de relatie tussen de hechte familieleden.

‘De basisbehoeften van olifanten bestaan uit een stimulerende ecologische en sociale omgeving en de vrijheid om hun foerageermogelijkheden en metgezellen te kiezen. In gevangenschap kan niet in deze behoeften worden voorzien.’ Dat zegt Michele Pickover, directeur van de in Zuid-Afrika gevestigde EMS Foundation, een non-profitorganisatie die opkomt voor kwetsbare mensen en het welzijn van dieren. ‘Namibië kent geen probleem met olifantenoverbevolking. In onze ogen draait het alleen maar om geld.’

Zie ook: 10 feitjes over olifanten

Op 12 februari 2022 maakten de Namibische journalist John Grobler en een vriend deze dronebeelden van de boerderij waar 22 wilde olifanten gevangen worden gehouden in afwachting van hun uitvoer
Op 12 februari 2022 maakten de Namibische journalist John Grobler en een vriend deze dronebeelden van de boerderij waar 22 wilde olifanten gevangen worden gehouden in afwachting van hun uitvoer.
of John Grobler

In het veilingbericht van Namibië van december 2020 stond dat olifanten per kudde zouden worden verkocht en dat families niet uiteen zouden vallen. Op dronebeelden van de boerderij waar de 22 gevangen olifanten worden gehouden die voor de export zijn bestemd, zijn kalveren te zien. De Namibische journalist John Grobler maakte de video op 12 februari. Hij zegt zich zorgen te maken dat meer olifanten zwanger zijn en dat de stress van de gevangenschap kan leiden tot vroeggeboortes.

‘We hebben olifantenkuddes gevangen’, zegt Muyunda, ‘en het is mogelijk dat sommige olifanten zwanger waren.’ Hij bevestigt dat er twee kalfjes zijn geboren nadat de olifanten uit het wild waren gehaald en zegt dat het goed met ze gaat.

Grobler werd ervan beschuldigd de boerderij zonder toestemming te hebben betreden. Volgens Muyunda was dat voor het ministerie aanleiding om vandaag met een verklaring te komen om de huidige stand van zaken te verduidelijken.

Grobler zegt dat hij op een openbare weg stond toen hij een drone over de boerderij liet vliegen om de olifanten te bekijken. De eigenaar van de boerderij, G. H. Odendaal, weigerde commentaar te geven voor dit verhaal.

Het is omstreden of Namibië überhaupt wilde olifanten mag uitvoeren naar een buitenlandse dierentuin of een andere koper buiten zuidelijk Afrika.

Zie ook: Kijk hoe deze moeder haar pasgeboren baby olifant beschermt van een groep leeuwen.

Het CITES-verdrag dat de internationale handel in bedreigde dier- en plantensoorten reguleert, en dus ook de export van wilde Afrikaanse olifanten, is in 2019 gewijzigd om te verbieden dat olifanten uit Botswana, Zimbabwe, Namibië en Zuid-Afrika worden geëxporteerd naar landen waar de dieren niet in het wild leven of hebben geleefd, tenzij er een bewezen voordeel is voor de instandhouding. Dat sluit de verkoop aan dierentuinen in bijvoorbeeld China en de Verenigde Staten vrijwel zeker uit.

In oktober 2021 weigerde de U.S. Fish and Wildlife Service commentaar te geven op de vraag of faciliteiten in de Verenigde Staten een invoervergunning voor olifanten uit Namibië hadden aangevraagd. National Geographic heeft een Freedom of Information Act-verzoek (een soort Wob-verzoek) ingediend voor alle vergunningsaanvragen die daar mogelijk mee verband houden, maar heeft deze gegevens nog niet ontvangen.

Dan Ashe, voorzitter en CEO van de in de VS gevestigde Association of Zoos and Aquariums (AZA), zei maandag in een e-mail dat de vereniging niet op de hoogte is van enige betrokkenheid van haar leden bij de olifantenveiling in Namibië. ‘Wij delen de bezorgdheid over het gebrek aan transparantie rond dit initiatief’, zei Ashe. Hij voegde er echter aan toe dat leden niet verplicht zijn de AZA in te lichten over de mogelijke invoer van dieren.

‘De Namibische autoriteiten zouden moeten luisteren naar internationale olifantendeskundigen en deze rampzalige export moeten stopzetten voordat het te laat is.’ Dat zegt Mark Jones, beleidshoofd van de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Born Free Foundation. Deze groep verzet zich tegen het weghalen van dieren uit het wild.

De uitvoer van olifanten door Namibië zal volgende maand worden besproken op een geplande CITES-bijeenkomst in Lyon, Frankrijk.

Wildlife Watch is een project voor onderzoeksjournalistiek van de National Geographic Society en National Geographic Partners, met speciale aandacht voor wildcriminaliteit en de uitbuiting van wilde dieren. Lees meer verhalen van Wildlife Watch en kom meer te weten over de non-profitmissie van de National Geographic Society op natgeo.com/impact. Stuur tips, feedback en ideeën voor verhalen naar NGP.WildlifeWatch@natgeo.com.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op nationalgeographic.com