Bij de reddingsactie op de locatie waar een twaalf verdiepingen hoog appartementencomplex in de buurt van Miami instortte, worden reddingshonden ingezet om te zoeken naar mogelijke overlevenden.
De honden proberen geuren op te vangen van de adem van mensen, vertelde hondentrainer Sinead Imbaro aan de Amerikaanse zender News Nation. Als ze iemand vinden, blaffen ze om het reddingsteam te waarschuwen.
Donderdagochtend plaatselijke tijd zei burgemeester Charles Burkett dat er vlak na de instorting van het gebouw in Surfside “midden in de nacht honden werden ingezet om te speuren naar overlevenden in het puin. Maar het was zo gevaarlijk en zo donker dat ze niemand konden vinden.”
Inmiddels zijn er de hele tijd honden aanwezig op de plek van de ramp, waaronder drie honden die zijn getraind op het vinden van menselijke resten, vertelde Grant Musser van Florida Task Force 2, een van de twee reddingsteams uit Zuid-Florida aan de lokale nieuwszender WPLG.
Het opleiden van honden voor dergelijke taken is een langdurig, moeizaam en kostbaar proces. Het duurt meestal anderhalf tot twee jaar voordat een hond en zijn of haar begeleider “klaar” zijn voor een missie.
Lees ook: Honden kunnen omgevingsgeluid negeren, net als mensen op een feestje
Het eindresultaat is de moeite waard: met dank aan de honden kunnen levens worden gered.
Zoeken als spelletje
Reddingshonden zijn er in allerlei rassen en worden opgeleid voor verschillende taken. Er zijn honden die de geur van mensen kunnen oppikken, zoals van hun adem of hun lichaamsgeur, in een bepaald gebied. Zoekhonden kunnen het spoor volgen van een vermist persoon. Er zijn zelfs honden die vanaf boten hebben geholpen bij het lokaliseren van stoffelijke resten onder water. (Wat maakt een hond een goede zoekhond?)
De honden worden erop getraind om de zoektocht als een spelletje te zien, compleet met een beloning als het ze lukt. Het spel is uitdagend. “We geven ze tijdens de training soms niet meer dan een tand om mensen op te sporen,” vertelt trainer en begeleider Bev Peabody.
Peabody is een van de oprichters en lid van de California Rescue Dog Association, Inc. De volledig door vrijwilligers gerunde organisatie is de grootste in Amerika op het gebied van zoekhonden. Positieve bevestiging is volgens Peabody van het grootste belang om te zorgen dat de honden het zoeken leuk blijven vinden. (Speurhonden gebruiken hun neus ook om wilde dieren te helpen.)
“Als ze hebben meegedaan aan een zoekactie die geen succes had, laten we ze vaak in de training daarna iets doen dat ze in tien minuten voor elkaar hebben,” vertelt ze. “En dan vieren we dat en prijzen we ze daarvoor; daardoor krijgen ze er weer helemaal zin in.”
Die trainingstechniek wordt ook in het veld toegepast. Als een hond een hele dag vergeefs heeft gezocht, “verstopt” de begeleider soms iemand die de hond binnen een paar minuten kan vinden. Daardoor eindigt de hond de dag met een succes en de beloning die daarop volgt.
Omdat de honden het huisdier van hun begeleiders zijn, vertonen ze dezelfde emoties en karaktertrekken als andere honden. Peabody: “Nadat we iemand hebben gevonden, onderzoeken we hoe de persoon er fysiek en emotioneel aan toe is, terwijl de hond meestal een trekspelletje mag doen, of even mag spelen met zijn of haar favoriete speeltje.”
De honden worden vaak zowel door hun baasjes geprezen als door de mensen die ze hebben gevonden. “De mensen bedelven de honden vaak onder hun dankbaarheid, en de honden weten dan dat ze het goed hebben gedaan,” aldus Peabody. “Voor hen is het een spelletje, maar voor ons is het menens.”
Dankbare gezinnen
De reactie op een succesvolle zoektocht is emotioneel meer beladen wanneer die leidt tot de vondst van een stoffelijk overschot, in plaats van een overlevende. “Zelfs als er een bootongeluk is gebeurd en de persoon in kwestie is verdronken, dan is het voor de hond nog steeds een spelletje,” legt Peabody uit. “We doen minder uitbundig, maar ze krijgen nog steeds hun beloning en worden geprezen.”
Familieleden die erbij zijn wanneer menselijke resten worden aangetroffen, krijgen ook vaak een band met de speurhond, voegt ze daaraan toe. “Ze komen heel vaak naar ons toe en om te zeggen dat ze de hond willen aaien en bedanken omdat die hun dierbare heeft gevonden. Iedereen is dan in tranen, maar mensen kunnen het in ieder geval afsluiten. Het is niet goed als je in onzekerheid blijft,” aldus Peabody.
Gelukkig kennen veel zoekacties van honden wel een goed einde. “Door de aardbeving in Mexico City in 1985 werd het rampenwerk met honden populair,” herinnert Peabody zich. “Ik was er vijf dagen en de honden vonden acht nog levende mensen onder het puin. De honden sloegen aan bij een ingestorte parkeertoren. Het bleek te gaan om een opa en zijn kleinzoon in een Volkswagen Kever. Ze leefden nog.” De Mexicanen toonden hun dankbaarheid door allerlei lekkers aan de honden te geven. “Ze zouden vijftien kilo zijn aangekomen als we ze de kans hadden gegeven,” vertelt Peabody.
Na de grote aardbeving ontstond er veel vraag naar hondenteams voor het zoeken naar slachtoffers na rampen en ongelukken in de Verenigde Staten. Shirley Hammond en haar Doberman pinscher Sunny werken voor de Amerikaanse Federal Emergency Management Agency. Als federale instanties een bepaald gebied tot rampgebied verklaren, worden teams als die van Shirley en Sunny soms gevraagd om te helpen. Ze werden opgeroepen om naar New York te komen na de terroristische aanslagen op het World Trade Center op 11 september.
“We vonden het lichaam van een brandweerman, wat een heftige vondst was voor de hond,” aldus Hammond. “Sunny is eigenlijk een hond die levenden opspoort, maar omdat er geen levende slachtoffers in het gebied waren, ging hij een stap verder en begon hij te zoeken naar stoffelijke resten.”
Omdat reddingshonden worden getraind met positieve bevestiging en beloningen na een geslaagde zoekactie, is het emotioneel lastig om op de plek van een ramp te werken, vertelt Hammond. “Als begeleiders zeggen dat hun hond depressief wordt, dan hebben ze dat vaak van hun baasje overgenomen - dat loopt direct via de riem,” legt ze uit.
Maar in de zware omstandigheden van Ground Zero waren het juist Sunny en de andere reddingshonden die veel van de werkers daar wisten op te beuren.
“Sunny is een ruim veertig kilo zware Dobermanreu,” vertelt Hammond. “Mensen liepen vaak met een boog om hem heen als ze hem op de puinhopen zagen. Maar uiteindelijk werd hij een soort icoon, en werd zijn werk als therapiehond bijna net zo belangrijk als dat van speurhond. Mensen kwamen naar ons toe en zeiden: ‘Is dat Sunny? Mag ik hem even aaien?’ Dan aaiden ze hem even, en dan ging hij even tegen ze aan staan. Die jongens hadden behoefte aan even iets warms en zachts, en de speurhonden konden daaraan voldoen.”
Dit verhaal werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op 15 augustus 2002 en daarna bijgewerkt.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
