“Kijk, we hebben een uilskuiken! Wat prachtig!”
Dat was het eerste wat Laurie Wolf dacht toen ze in de nestkast in haar achtertuin in Jupiter, Florida, iets kleins en pluizigs op een neer zag bewegen. Een maand eerder had een oostelijke schreeuwuil zich in de nestkast gevestigd, dus ging Wolf ervanuit dat het om een uilskuikentje ging.
Maar de werkelijkheid was veel vreemder.
Terwijl donkere wolken zich aan de hemel samenpakten, vingen Wolf en haar man een glimp op van de moederuil, die haar kop uit de opening van de nestkast stak. En pal naast haar zagen ze een geel-zwart eendenkuiken opduiken.
“Die twee zaten daar gewoon naast elkaar,” zegt Wolf, een natuurillustrator en amateurfotografe. “Je kunt er niet bij met je verstand. Ik kan er nog steeds niet bij.”
Omdat Wolf bang was dat de uil, een roofvogel, het kuiken van de Carolina-eend uiteindelijk zou oppeuzelen, nam ze contact op met een roofvogelexpert, die bevestigde dat het kuiken gevaar zou kunnen lopen. Een plaatselijk opvangcentrum voor wilde dieren wilde het kuikentje wel overnemen als Wolf het te pakken zou kunnen krijgen.
Maar toen Wolf en haar man op het punt stonden om in te grijpen sprong het eendenkuiken uit de nestkast en waggelde naar de naburige vijver. Sindsdien hebben ze het niet meer gezien.
“Ik denk niet dat ik ooit nog zoiets zal meemaken,” zegt Wolf.
Misschien toch wel, want in de wetenschap wordt beschreven dat Carolina-eenden wel vaker eieren leggen in de nesten van oostelijke schreeuwuilen.
“Het is niet vaak gedocumenteerd, maar het komt zeker voor,” zegt Christian Artuso, directeur van de afdeling Manitoba van Bird Studies Canada, die in 2005 al berichtte over een soortgelijk geval toen hij voor zijn proefschrift onderzoek deed naar de oostelijke schreeuwuil.
In dat geval was de vrouwtjesuil in staat om drie eieren van Carolina-eenden zelf uit te broeden, zegt Artuso, die de resultaten van zijn onderzoek in 2007 publiceerde in het Wilson Journal of Ornithology.
Verrassende nestmaatjes
Carolina-eenden staan namelijk bekend als broedparasieten, oftewel vogels die hun eieren soms in de nesten van andere vogels deponeren – meestal die van andere Carolina-eenden of van nauw verwante soorten. (Lees meer over een andere beruchte broedparasiet, de koekoek.)
“Je zou het kunnen zien als een strategie om niet alles op één kaart te zetten,” zegt Artuso. “Als je je eieren in meerdere nesten legt, spreid je de kans dat je je genen op succesvolle wijze doorgeeft, vooral als je de eigen eieren kwijt bent geraakt aan een roofdier.”
Er zijn andere gedocumenteerde gevallen waarin roofdieren de eieren van watervogels uitbroedden, waaronder een Amerikaanse torenvalk die een buffelkopeend uitbroedde en een visarend die een kuiken van een Canadese gans als pleegkind opnam.
Artuso’s geval is zelfs niet het enige waarin een Carolina-eendje in het nest van een oostelijke schreeuwuil belandde, vertelt hij.
“We weten dat dit voorkomt, maar we weten niet hoe vaak,” zegt hij. “Dus was ik blij dat we nóg zo’n geval konden documenteren.”
'Bovennormale' stimulans
Zou een vrouwtjesuil het beseffen dat ze op de verkeerde eieren zit? Per slot van rekening zijn eieren van de Carolina-eend niet alleen langgerekter dan uileneieren, ze zijn ook circa tweemaal zo groot.
Volgens Artuso is het onmogelijk te zeggen wat een wilde uil denkt, maar in dit geval zou er volgens wetenschappers sprake kunnen zijn van een ‘bovennormale’ stimulans.
“De ouders dachten misschien: o mijn god, dit ei is reusachtig! Wij krijgen de gezondste baby ter wereld!”
Waarschijnlijk is dat dit geval zó zeldzaam dat oostelijke schreeuwuilen tijdens hun evolutie geen verdedigingsstrategie tegen dit soort parasitisme hebben ontwikkeld.
Meteen aan de slag
En het Carolina-kuikentje? Dat kan het avontuur hebben overleefd, zegt hij.
Volgens Artuso zijn Carolina-eenden ‘nestvlieders’, wat betekent dat ze kort nadat ze uit het ei zijn gekropen al hun eigen weg kunnen gaan. Er zijn dan zelfs gevallen gedocumenteerd van kuikens uit verschillende nesten die er gezamenlijk vandoor gaan.
En dat geldt zelfs voor een kuiken dat door een uil is uitgebroed.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
