Politie- en douanefunctionarissen in 109 landen hebben de meest omvangrijke actie ooit tegen milieucriminaliteit afgesloten, met als resultaat bijna tweeduizend inbeslagnames van beschermde diersoorten en delen van wilde dieren, waaronder 440 stuks ivoor, ruim 4300 vogels en bijna 10.000 levende schildpadden, aldus gegevens van Interpol.
Bij de grote en gezamenlijke actie van Interpol en de Werelddouaneorganisatie (World Customs Organization; WCO) kwamen bijna zeshonderd verdachten in beeld en werden in de hele wereld arrestaties verricht. De raid met de naam ‘Operation Thunderball’ was de derde in een serie – in 2017 voerde Interpol ‘Operation Thunderbird’ uit en in 2018 ‘Operation Thunderstorm’, acties die gericht waren tegen de smokkel van wild en hout en die eveneens resulteerden in duizenden inbeslagnames.
De smokkel in wilde dieren en planten is een criminele sector waarin miljarden dollars omgaan en die veel diersoorten in hun voortbestaan bedreigt, waaronder de Afrikaanse olifant, die wordt belaagd wegens zijn ivoren slagtanden; schubdieren, waarvan de schubben worden gebruikt in traditionele Chinese heelmiddelenen talloze vogel- en reptielensoorten, die als exotische huisdieren worden verhandeld. Wildcriminaliteit staat in nauw verband met corruptie, het witwassen van geld en andere vormen van georganiseerde misdaad. (Lees hier meer over wildcriminaliteit.)
In de afgelopen jaren is de wildcriminaliteit sterk toegenomen, waardoor Interpol en de WCO besloten om de handen ineen te slaan, aldus Roux Raath, hoofd milieuprogramma’s van de WCO. “De vraag naar producten van wilde dieren neemt toe en ook de wereldbevolking groeit,” zegt hij.
Gedurende de maand juni namen beambten 23 levende primaten, 30 grote katachtigen, ruim een ton aan schubdierschubben, 74 truckladingen illegaal gekapt hout, ruim 2600 planten en bijna 10.000 zeedieren in beslag. Op grond van het aantal landen dat bij de actie was betrokken, was dit de grootste raid ooit tegen wildcriminaliteit in de geschiedenis. Bij eerdere ‘Thunder’-operaties waren minder dan honderd landen betrokken. (Lees meer over Operation Blizzard, de grootste internationale actie tegen de smokkel van reptielen tot nu toe.)
De operatie richtte zich op mogelijkheden om smokkelroutes en criminele ‘hotspots’ van tevoren te kunnen identificeren, zodat wildcriminaliteit voorkomen kon worden. “Wanneer wij in actie komen, is het in de meeste gevallen al te laat wat betreft natuurbehoud,” zegt Henri Fournel, coördinator milieuveiligheid van Interpol. “We willen de criminelen duidelijk maken (...) dat we ze in de gaten houden.”
Operation Thunderball is “niet een kwestie van getallen,” zegt Raath van de WCO. Het aantal inbeslagnames is de afgelopen jaren gedaald, wat betekent dat handhavingsacties inmiddels leiden tot de “ontmanteling van criminele netwerken,” zegt hij.
“Als we druk blijven uitoefenen en ons op specifieke routes en landen richten, worden criminelen gedwongen om op andere handelswaar over te stappen of naar andere landen en routes uit te wijken,” zegt Raath. “Het gaat om het veranderen van patronen.”
Dat is een belangrijk aspect in de aanpak van wildcriminaliteit, zegt ook Susan Lieberman, vicevoorzitter internationaal beleid van de in New York gevestigde Wildlife Conservation Society. Het gaat daarbij om het bestrijden van de “criminele netwerken die achter deze vreselijke misdaden zitten,” niet van de individuen. Volgens haar is het “fantastisch” dat Interpol en de WCO proberen om criminele netwerken te verstoren, maar om zoveel mogelijk resultaat te boeken moeten de betrokken landen daarna mensen gaan vervolgen.
“We zien vaak dat er na de inbeslagnames niets meer gebeurt,” zegt zij. “Mensen moeten de gevangenis in, vooral de figuren die deze netwerken leiden – de spinnen in het midden van het web.”
Functionarissen hopen dat de omvang van de operatie en de nieuwe samenwerking tussen Interpol en de WCO, twee van de grootste wetshandhavingsorganen ter wereld, een precedent schept voor gecoördineerde acties in de toekomst.
“Dit is niet iets wat we eenmalig willen doen, en alleen maar om een goed figuur te slaan in de pers,” zegt Fournel. “Voor ons is dit het fundament voor een nieuw tijdperk, waarin douane en politie schouder aan schouder strijden tegen smokkelaars van wilde dieren en illegaal hout.”
Wildlife Watch is een onderzoeksjournalistiek project van de National Geographic Society en National Geographic Partners, met speciale aandacht voor wildcriminaliteit en de uitbuiting van wilde dieren. Lees meer verhalen over wildcriminaliteit op de website van Wildlife Watch en over de missie van de National Geographic Society opnationalgeographic.org. Stuur tips, commentaren en verhaalideeën naar ngwildlife@natgeo.com.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in het Engels op NationalGeographic.com
