Anders dan zijn naam doet vermoeden, hangt de Arabische babbelaar zijn bedgeheimen bepaald niet aan de grote klok – hoewel het stelletje op de foto onderaan toch niet aan de camera wist te ontsnappen. Onderzoek toont aan dat deze vogel zijn best doet om zijn seksuele escapades voor andere vogels te verbergen. En daarmee heeft hij wel wat weg van de mens.
‘Dominante mannetjes en vrouwtjes doen er alles aan om hun geflirt en het paren zelf te maskeren,’ zegt Yitzchak Ben-Mocha, promovendus aan het Max Planck Institute for Ornithology en hoofdauteur van een studie die in 2018 werd gepubliceerd in Evolution and Human Behavior. ‘Ze glippen ertussenuit, paren en komen weer tevoorschijn.’
Vogels vermijden conflicten
Dieren die hun paargedrag verborgen houden, zijn meestal onderdanige bètamannetjes. Zij hebben immers een goede reden hun afspraakjes geheim te houden voor de dominante en agressieve alfamannetjes. Maar bij de Arabische babbelaar zit het net even anders: ook dominante mannetjes en vrouwtjes houden hun affaires privé.
De vogels zijn sociale dieren, en Ben-Mocha vermoedt dat daarin de reden ligt dat de vogels hun explicietste handelingen liever verbergen. Arabische babbelaars zijn coöperatief broedende vogels. Dat wil zeggen dat gewoonlijk alleen dominante mannetjes en vrouwtjes zich voortplanten. De rest van de sociale groep helpt met de verzorging van de kuikens door ze te voeren, het territorium te verdedigen en roofdieren weg te jagen.
Door openlijk te paren, zouden conflicten kunnen ontstaan in de groep, zeker als bètamannetjes zich gaan mengen in de strijd. Onder babbelaars eindigt een gevecht tussen mannetjes meestal met het verjagen van de verliezer, en daar heeft de groep dan weer geen belang bij. Heimelijk gerampetamp zorgt er dus voor dat vervelende sociale interacties worden vermeden en de harmonie in de groep hoog wordt gehouden.
Stiekem gepaar achter een struik
De onderzoekers werkten in het natuurreservaat Shezaf in Zuid-Israël, bij de grens met Jordanië. Het veldwerk nam drie broedseizoenen in beslag, die slechts sporadisch voorkomen nadat het heeft geregend in de woestijngebieden waar de vogels leven.
De onderzoekers wachtten tot een vrouwtje haar eerste ei had gelegd, waarna ze haar met camera’s volgden. In de broedperiode van vier tot zes dagen leggen vrouwelijke Arabische babbelaars meestal een ei per dag. Na elke leg gaat ze weer paren om het volgende ei te bevruchten. Het dominante mannetje blijft dan bij haar in de buurt en wacht op het juiste moment voor een geheim afspraakje.
Zodra de tijd rijp is, glipt een van hen weg, wat alleen de partner ziet. Volgens Ben-Mocha maakt het mannetje zijn bedoelingen soms kenbaar door met zijn snavel een stokje, eierschaal of stukje eten te pakken en dit heen en weer te zwaaien. Ze kruipen vervolgens achter een struik of gaan ver genoeg weg, zodat de rest van de groep hen niet kan zien. De tedere momenten zijn kort. Ze paren een of meerdere keren en duiken enkele minuten later weer op alsof er niets is gebeurd.
Ook mensen verhullen de daad
Deze manier van paren heeft een interessante parallel met de mens. Volgens de onderzoeker moet worden benadrukt dat mensen, en waarschijnlijk ook Arabische babbelaars, vooral de seksuele handelingen zelf willen verbergen. ‘De daad wordt verhuld, niet het feit dat het gebeurt,’ zegt Ben-Mocha.
Hij denkt dat mensen dit om dezelfde reden doen als de vogels: om exclusieve seksuele relaties met partners te beschermen en tegelijkertijd de samenwerking met anderen in de groep in stand te houden. Dat gaat gemakkelijker als de geslachtsgemeenschap niet onder de neus van anderen gebeurt, wat tot sociale conflicten zou kunnen leiden.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
