We kennen zombies vooral als geliefde hoofdpersonen in horrorfilms, maar sommige parasieten veranderen hun gastheren écht in levende doden. Ze infiltreren in het lichaam van een weerloos slachtoffer en manipuleren zijn gedrag als een poppenspeler, ten gunste van zichzelf. Wij verzamelden vijf van deze horrorparasieten – geheel op eigen kracht, zonder externe breinbesturing...
1. Webwevende wespen
Het vrouwtje van Hymenoepimecis argyraphaga, een wesp die voorkomt in Costa Rica, legt haar eitje op het achterlijf van de onfortuinlijke strekspin Leucauge argyra. Wanneer de wespenlarve een paar weken in de gastheer heeft geleefd, injecteert ze een chemisch goedje in de spin, waardoor deze een vreemd en nieuw soort web spint dat in niets lijkt op het web dat ze doorgaans maakt.
Het nieuwe web is niet bestemd voor de spin, maar bedoeld om de cocon te dragen die de wespenlarve bouwt nadat hij de spin eindelijk heeft gedood en opgegeten. Een behoorlijk ondankbaar taakje dus.
2. Zombiekakkerlakken
Wanneer het vrouwtje van juweelwesp Ampulex compressa geslachtsrijp is, zoekt ze een kakkerlak als levende kinderkamer voor haar kroost. Eerst injecteert ze een gif dat de voorpoten van de kakkerlak verlamt. Vervolgens steekt het wespje de kakkerlak nogmaals, ditmaal in de kop.
De kakkerlak kan nu niet meer uit eigen vrije wil bewegen en wordt door de wesp bij de voelsprieten genomen en zo naar een holletje geleid. Daar legt de wesp haar eitjes op het slachtoffer en begraaft die het samen met haar legsel.
Leestip: 5 bizarre zeedieren waarvan je niet wist dat ze echt bestaan
In de dagen daarna peuzelen de wespenlarven de kakkerlak langzaam op, waarna ze zich in zijn achterlijf verpoppen en een paar maanden later als volgroeide wespen tevoorschijn komen.
3. Hersenspoelende slijmballen
Als de kleine leverbot (Dicrocoelium dendriticum), een platworm, eenmaal is volgroeid, woont hij het liefst in de lever van grazende zoogdieren als koeien. De eitjes van de worm worden samen met de uitwerpselen van zijn gastheer uitgescheiden, die vervolgens door slakken worden gegeten.
Leestip: Waarom geloofde men vroeger in vampiers?
Nadat de eitjes in het lichaam van de slakken zijn uitgekomen, vormen de slakken een beschermend schild rondom de parasieten en hoesten ze die in slijmballen op. Deze slijmballen vol zuigwormpjes worden vervolgens opgegeten door mieren.
De kleine leverbotjes wriemelen zich vervolgens een weg naar de hersenen van de mieren, waar ze de insecten ertoe aanzetten om naar het uiteinde van een blaadje te klimmen en daar bewegingloos te blijven zitten. Op die plek maakt de mier de grootste kans om door een grazend zoogdier te worden opgegeten, en kan de kleine leverbot zijn levenscyclus voltooien.
4. Dodelijke vissendans
Zuigworm Euhaplorchis californiensis begint zijn bestaan binnen in de Californische hoornslak Cerithideopsis californica, die in zee leeft. Daar produceert hij larven die vervolgens op zoek gaan naar hun volgende gastheer, een killivis.
Wanneer de parasiet eenmaal een vis heeft gevonden, zet hij zich vast in zijn kieuwen en baant hij zich een weg naar zijn hersenen. Maar dat is niet zijn eindbestemming. Om zich voort te planten moet de zuigworm in de ingewanden van een watervogel terechtkomen. Dus scheidt de zuigworm in de hersenen van de killivis een chemische stof uit, waardoor de vis vreemd begint te zwemmen, sidderen en springen.
Leestip: Wat moet je doen als je een wolf tegenkomt?
De capriolen van de vis trekken de aandacht van watervogels die de vis – samen met de zuigwormen – kunnen opeten. Binnen in de vogels paren de zuigwormen, waarna hun eitjes samen met de vogelpoep worden uitgescheiden. En die vogelpoep wordt weer gegeten door Californische hoornslakken, waarna de cyclus weer opnieuw kan beginnen.
5. Suïcidale krekels
Paardenhaarwormen staan voor een continue uitdaging: ze besmetten op de grond levende insecten als krekels, maar deze parasieten moeten zich op een of andere manier een weg banen naar een waterrijke omgeving, want alleen daar kunnen de wormen zich voortplanten.
Leestip: Deze 4 slimme dieren behandelen zichzelf tegen ziekten
Onderzoekers van het Franse Centre national de la recherche scientifique (CNRS) hebben ontdekt hoe de wormen dat voor elkaar krijgen. Ze produceren een chemische substantie waarmee ze de hersenen van de krekels opdracht geven om in de richting van het licht te lopen.
Omdat open water maanlicht weerkaatst, lopen de krekels vaak richting een meer of beek. De krekels springen in het water en verdrinken, waarna de paardenhaarwormen tevoorschijn komen en klaar zijn voor hun volgende slachtoffer.
Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!
