De Johnsons hengelvis (Melanocetus johnsonii) laat zich doorgaans alleen zien op diepten van 200 tot 2000 meter. Dat een groep wetenschappers deze monsterachtige verschijning plotseling aan het wateroppervlak zag opduiken voor de kust van Tenerife (Spanje), deed dus wel even de wenkbrauwen fronsen. Het mooie is: ze wisten het beest te filmen, te zien in de video onderaan.
Een bijzonder diepzeemonster
‘Het was een droom die uitkwam,’ zegt David Jara Bogunyà, zeedierenfotograaf bij de NGO Condrik Tenerife. ‘Als kind had ik een boek over diepzeedieren en was ik gebiologeerd door hun vaak bizarre uiterlijk. Dieren op de zeebodem leken wel uit een fantasieverhaal te komen.’
Bogunyà voer samen met zijn collega’s een uur lang mee met de Johnsons hengelvis, die deel uitmaakt van de familie van zeeduivels. Slechts één keer eerder werd deze vis vastgelegd, en nooit eerder zo dicht aan het wateroppervlak.
Leestip: Deze 5 bizarre zeedieren bestaan echt
‘Het zijn hinderlaagroofdieren die vaak stil op een prooi liggen te wachten,’ zegt Bogunyà. ‘Dat we hem in beweging hebben kunnen vastleggen, is uitzonderlijk.’ Het is sowieso al bijzonder dat de vis heelhuids werd aangetroffen, aangezien zeeduivels fysiek veel beter gedijen op grotere diepten, waar de druk veel groter is.
Wat bracht de zeeduivel naar het wateroppervlak?
Het is moeilijk te zeggen hoe of waarom de zeeduivel naar de oppervlakte kwam. ‘Ik kan er met mijn hoofd niet bij,’ zegt Bruce Robison, senior wetenschapper bij het Monterey Bay Aquarium Research Institute (VS). Maar er zijn wel een paar mogelijke verklaringen.
Het zou kunnen dat de zeeduivel een vis met een zwemblaas of gasklier heeft opgegeten. De zwemblaas is een met gas gevuld orgaan dat vissen helpt om op een bepaalde diepte te blijven. Wanneer dat gas niet ontsnapt, werkt het als een ballon en kan het de zeeduivel langzaam omhoog hebben gedreven.
Leestip: Wat een vulkaan op dit Canarische eiland ons leert over buitenaards leven
Een andere mogelijkheid is dat de vis omhoog is gevoerd door een stroming. De Johnsons hengelvis werd gespot voor de kust van de Canarische Eilanden, een eilandengroep waar veel vulkanische activiteit is. Een opwaartse stroom warm water uit een onderzeese scheur kan de zeeduivel omhoog hebben getild.
Ten slotte kan de zeeduivel zijn gegrepen door een groter zeeroofdier, zoals een zeeleeuw of kwal. ‘Hij kan zijn vastgegrepen of zelfs zijn ingeslikt. Dicht aan het oppervlak werd hij mogelijk weer uitgespuugd, om vervolgens weer verder te zwemmen.’
Het onbekende diepzeeleven
Al snel werd duidelijk dat de zeeduivel er slecht aan toe was. Kort na de opname stierf hij. Bogunyà en zijn team namen het kadaver mee en schonken het aan het Museum voor Natuur en Archeologie van Tenerife.
Leestip: 3 redenen waarom ook ‘enge’ dieren onze aandacht verdienen
‘Deze dieren werden al in de negentiende eeuw ontdekt, maar eerder onderzochte exemplaren waren altijd dood,’ zegt Robison. ‘Dat we de Johnsons hengelvis nu in levenden lijve hebben kunnen aanschouwen, is uniek. Er is nog zo veel te leren over wat er in de diepzee leeft.’
Bekijk hieronder de unieke video van de Johnsons hengelvis.
Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!