Wanneer keizer Hadrianus in het jaar 117 aan de macht komt, erft hij een Romeins Rijk dat groter is dan ooit tevoren. En dat komt de nieuwe princeps goed uit, want deze keizer reist graag. Het duurt dan ook niet lang voordat hij van oost tot west op ontdekkingsreis gaat door het rijk dat nu onder zijn bewind staat.
Een van de plekken die Hadrianus graag bezoekt, is Athene. Als jonge kandidaat-keizer heeft hij al een zwak voor de Griekse cultuur. Hadrianus krijgt dan de bijnaam Graeculus, wat ‘kleine Griek’ betekent. In Athene sluit hij ook vriendschappen met bekende figuren, onder wie de filosoof Herodes Atticus, die later les zal geven aan keizer Marcus Aurelius.
Het Athene van Hadrianus
Daarnaast laat Hadrianus ook tastbare sporen achter in de Griekse hoofdstad. Onder zijn bewind worden nieuwe monumenten gebouwd en grondig gerenoveerd. Zo geeft hij bijvoorbeeld opdracht voor de wederopbouw van het Olympieion, een tempel gewijd aan de god Zeus. Al sinds de zesde eeuw voor Christus stond er op deze plek in Athene een tempel. Ook de eerste princeps, keizer Augustus, had ooit plannen om het Olympieion nieuw leven in te blazen, maar slaagde daar niet in. Hadrianus lukt het wel. Ook geeft hij opdracht tot de bouw van het huidige Pantheon.
Een ander bouwwerk uit zijn tijd dat nu nog altijd overeind staat, is de Poort van Hadrianus. Aan de ene zijde van de poort staat geschreven: ‘Dit is Athene, de oude stad van Theseus.’ Maar aan de andere kant gaat de eer naar Hadrianus. De zijde van de boog die naar het Olympieion wijst, draagt de inscriptie: ‘Dit is de stad van Hadrianus en niet van Theseus.’
Hadrianopolis in het huidige Albanië
Rondom de Poort van Hadrianus liet de keizer een nieuw stadsdeel aanleggen in Athene, dat destijds de naam Hadrianopolis kreeg. Ook in het huidige Albanië, zo’n veertien kilometer ten zuiden van Gjirokastër, liet de Romeinse keizer een nieuwe stad uit de grond stampen. Deze stad, ook Hadrianopolis genoemd, lag in de historische regio die toen Epirus heette, op de grens van het huidige Albanië en Griekenland. Vooral het theater, met een diameter van 58 meter, moet indrukwekkend geweest zijn.
De Muur van Hadrianus
Misschien wel het bekendste monument dat de keizer achterliet na zijn reizen is de Muur van Hadrianus. Dit 117 kilometer lange verdedigingswerk liet hij tussen 122 en 130 na Christus optrekken aan de grens van de Romeinse provincie Britannia. Er waren duizenden soldaten gestationeerd en een meterslange gracht maakte het voor volken uit het noorden, zoals de Schotten en Picten, nog lastiger om het rijk binnen te vallen.
Op 10 juli 138 kwam er een einde aan de avonturen van de reislustige Hadrianus, toen hij stierf in zijn villa in de Romeinse badplaats Baiae. Antoninus Pius volgde hem op als keizer.
