Op een mondiale top in Frankrijk over het internationale verdrag voor de regulering van de handel in wilde dieren hebben verschillende landen hun afkeuring uitgesproken over de recente verkoop en export van 22 wilde Afrikaanse olifanten door Namibië.

Lees ook: De wilde olifanten van Namibië worden bijeengedreven voor internationale verkoop

Namibië stelt dat het land meer dan 24.000 olifanten telt en dat verkoop van de dieren noodzakelijk is om mogelijk dodelijke confrontaties met mensen te voorkomen en om geld in te zamelen voor het behoud en beheer van de wilde dieren. Volgens gegevens die de Namibische regering aan National Geographic overhandigde, werden er vorig jaar drie mensen door een olifant gedood en waren er in de afgelopen jaren talrijke meldingen van vernielde oogsten.

Onder meer het Verenigd Koninkrijk stelde een aantal vragen over de olifantenexport door Namibië, die in strijd lijkt met de internationale conventie CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). In dat verdrag is vastgelegd dat Afrikaanse olifanten niet uit onder meer Namibië mogen worden geëxporteerd naar een land waar eerder geen wilde olifanten leefden of waar ze momenteel niet leven, tenzij dit aantoonbaar gunstig is voor het soortbehoud.

Vorig jaar zette de wereldwijde natuurbeschermingsorganisatie IUCN (International Union for Conservation of Nature) de savanneolifant op de lijst van bedreigde soorten, terwijl bosolifanten tot ernstig bedreigde diersoort werden verklaard. Tientallen jaren van stroperij vanwege het ivoor hebben olifantenpopulatie sterk doen dalen. Er zijn inmiddels in heel Afrika nog slechts 400.000 in het wild levende dieren over.

In december 2020 veilde Namibië 57 olifanten aan drie aparte bieders. Vijftien dieren gingen naar een van de hoogste bieders, een natuurreservaat in het land zelf. De twee andere kwamen uit het buitenland.

De Namibische regering liet National Geographic op 15 februari weten dat het land geen details bekend kan maken over de eindbestemming van de olifanten tot het “hele proces is afgerond.” Het land moet nog eens twintig olifanten exporteren wil het aan de overige verplichtingen voldoen.

Namibië heeft nog steeds niets losgelaten over de bestemming van de olifanten. Het land stelt dat het aan de kopers is om die informatie prijs te geven. De World Association of Zoos and Aquariums (WAZA) maakte onlangs echter in een verklaring bekend dat een van haar leden, de Al Ain Zoo in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), enkele van de dieren had gekocht. “We beschikken op dit moment niet over informatie over het aantal olifanten, of over een antwoord op de vraag of ze al op de plaats van bestemming zijn, ” liet de organisatie in een e-mail weten aan National Geographic.

De oorspronkelijke veilingdocumenten vermeldden dat de bieders alle logistiek voor de vangst en export van de olifanten, waaronder ook jongen of jongvolwassen dieren, moesten organiseren en dat familiegroepen bijeen moesten worden gehouden.

Waar gaan de olifanten naartoe?

WAZA zei onlangs tegen National Geographic dat olifanten uit hun wilde leefomgeving halen “zonder legitieme noodzaak voor fokprogramma’s voor behoud van de soort, educatieve programma’s of fundamenteel biologisch onderzoek” in strijd is met de ethische code en de code voor dierenwelzijn van de organisatie. Volgens WAZA wordt hiernaar momenteel onderzoek gedaan, en zou overtreding van de gedragslijn kunnen leiden tot uitsluiting van de dierentuin.

Vertegenwoordigers van de Al Ain Zoo, de VAE en CITES reageerden op verzoeken van National Geographic om commentaar over het land of de landen van bestemming. De Namibische regering weigert bekend te maken wie de olifanten aankocht.

Britse vertegenwoordigers van CITES eisten tijdens de bijeenkomst van vandaag in Lyon een ‘volledige verklaring’ over hoe de Namibische export zich verhoudt tot het verdrag en verzochten om gegevens waarmee de VAE kon aantonen dat de olifanten niet voor commerciële doeleinden zouden worden ingezet. Bovendien werd gevraagd welke gunstige effecten deze export zou hebben op het behoud van de soort.

Burkina Faso, Senegal en andere landen spraken zich ook uit tegen de internationale verkoop van de dieren. We “betreuren” deze export, aldus de vertegenwoordiger van Burkina Faso.

De vertegenwoordiger van Namibië antwoordde dat “we willen benadrukken dat we zeer transparant zijn geweest over deze verkoop. Wij hebben niets te verbergen. ” Volgens de vertegenwoordiger had Namibië de exportvergunningen voor de olifanten pas afgegeven nadat duidelijk was geworden dat aan alle vereisten van nationale wetgeving en CITES was voldaan.

Het in Genève gevestigde Secretariaat van CITES heeft geen rechtstreekse actie ondernomen tegen Namibië en liet weten dat de leden in de toekomst op de hoogte moeten worden gesteld van alle zorgen rond deze kwestie. “De aan CITES deelnemende partijen hebben richtlijnen opgesteld over hoe wordt omgegaan met partijen die zich niet houden aan de afspraken over de handel, ” aldus een verklaring van een CITES-woordvoerder tegenover National Geographic. “Kwesties die hierop betrekking hebben moeten onder de aandacht worden gebracht van het CITES Standing Committee. ” Die groep van leiders controleert of de regels van de conventie in het algemeen in acht worden genomen.

Romeo Muyunda, woordvoerder van het Namibische Ministry of Environment, Forestry and Tourism, weigerde onlangs om te reageren op nieuwe verzoeken van National Geographic om gegevens over de export. Hij bevestigde alleen dat de olifanten op de plaats van bestemming waren aangekomen. Het ministerie meldde in een verklaring op 6 maart dat het met één olifantenkoe niet goed ging, maar heeft daarna geen nieuwe informatie over de conditie van het dier bekendgemaakt.

Zie ook: 15x foto's van olifanten over de hele wereld

Terwijl de 22 olifanten op transport wachtten zijn minstens twee olifantjes geboren, maar ook over het welzijn van de jongen is geen informatie bekend.

De National Geographic Society steunt Wildlife Watch, ons project op het gebied van onderzoeksjournalistiek dat zich richt op illegale praktijken rond en uitbuiting van wilde dieren.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op nationalgeographic.com