Een team van tien Nepalese bergbeklimmers bereikte op zaterdag 16 januari de 8.611 meter hoge top van K2, de op een na hoogste berg ter wereld, volgens verschillende berichten op sociale media. Deze bijzondere prestatie is een fantastisch nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het bergbeklimmen.
K2 ligt in het Pakistaanse deel van het Karakoram-gebergte. Het was de laatste van de veertien hoogste bergen ter wereld (allemaal meer dan 8.000 meter hoog) die in de winter werd bedwongen. De berg wordt beschouwd als verreweg de moeilijkste en gevaarlijkste, vanwege de klimtechniek die nodig is om de top te bereiken.
‘Een historisch moment voor de mensheid, een historisch moment voor Nepal!’ schreef Nirmal ‘Nims’ Purja op Instagram rond tien over half zes 's ochtends plaatselijke tijd.
Het succes is het resultaat van een opmerkelijke samenwerking tussen Nepalese klimmers uit twee verschillende teams: een onder leiding van Purja, de ander onder leiding van Mingma G Sherpa. In de dagen voordat de laatste klim naar de top werd ondernomen, sloegen de twee groepen de handen ineen. Ze besloten tot een gezamenlijke strategie voor het bevestigen van touwen op het bovenste stuk van de berg om zo gezamenlijk de top te kunnen bereiken. Sona Sherpa, een sherpa die deelnam aan een commerciële expeditie, deed ook mee aan de poging.
Voor zowel Purja als Mingma G was de beklimming van de top van K2 in de winter een kwestie van nationale trots, een uiting van de kwaliteiten van de bergbeklimmers uit de Himalaya. ‘Alle ‘13x8000’ toppen zijn in de winter beklommen door leden van de internationale klimmersgemeenschap. Dit is dus een uitgelezen kans voor de Nepalese klimmersgemeenschap om geschiedenis te schrijven,’ schreef Purja onlangs in een bericht dat hij vanuit het basiskamp verstuurde.
De beklimming brengt een nieuwe generatie inheemse bergbeklimmers voor het voetlicht die successen behalen tijdens ambitieuze klimexpedities. Zij doen dat niet als dragers voor commerciële expedities, maar worden financieel ondersteund door sponsoren, onder meer via sociale media en crowdfunding.
‘We zijn alles kwijt'
K2 werd een steeds begeerlijker doel omdat de overige bergen van meer dan achtduizend meter hoog al door andere bergbeklimmers werden bedwongen in het koudste seizoen. Ondanks de coronapandemie kwamen er dit jaar meer dan zestig mensen samen in het basiskamp op de Godwin Austen-gletsjer in Pakistan. Daaronder bevonden zich 22 betalende cliënten en 27 sherpa's die als helpers functioneerden van een grote commerciële expeditie van Seven Summits Treks, een Nepalese gids-organisatie.
Voor het beklimmen van K2 is, in tegenstelling tot Mount Everest en andere populaire hoge bergen, veel klimtechniek nodig, terwijl de klimmers tegelijkertijd vaak te maken krijgen met lawines en vallend gesteente. Sinds juni 2018 hebben meer dan vierduizend mensen de top van Mount Everest bereikt, maar slechts 367 mensen bedwongen in diezelfde periode K2. En geen van hen deed dat in de winter.
Het team moest bij het beklimmen van de Abruzzi Spur op de zuidflank van de berg een enorme storm en temperaturen onder de -50 trotseren om de top van K2 te bereiken. ‘Je kunt je niet voorstellen hoeveel moeilijker het is om K2 in de winter te beklimmen dan in de lente of de zomer,’ vertelde Alex Txikon National Geographic bij zijn poging in 2019.
(Lees ook: Waarom verandert de hoogte van Mount Everest?)
Onlangs nog werden een aantal tenten en een deel van de uitrusting van de berg geblazen die als voorbereiding voor de klim naar de top waren achtergelaten. ‘Ons team heeft vandaag Kamp 2 bereikt en het was een chaos... We zijn alles kwijt,’ schreef Purja. ‘Ik vind het verschrikkelijk om dit te moeten melden. Ik moet nu alles opnieuw bekijken en plannen.’ Nadat er snel meer uitrusting uit het basiskamp was opgehaald, moest het team van Purja die nieuwe spullen eerst naar het kamp brengen voordat de klimmers aan de beklimming van de top konden beginnen.
Mislukte pogingen
In 1980 werd Mount Everest voor het eerst in de winter bedwongen, maar pas in december 1987, toen een Poolse expeditie in Pakistan arriveerde, werd de eerste poging gedaan om K2 in de winter te beklimmen. Op dat moment domineerden de Polen de bergklimsport in het hooggebergte van de Himalaya. Een uitzonderlijk sterke groep klimmers, die de Ice Warriors werden genoemd, specialiseerde zich in het als eerste beklimmen van bergen in de winter. Onder aanvoering van de onverzettelijke Krzysztof Wielicki wisten zij in de jaren tachtig het ene succes na het andere op hun naam te schrijven. In acht jaar tijd waren ze zeven keer de eersten die in de winter een berg bedwongen. Maar hun poging op K2 mislukte.
In de drie tussenliggende decennia deden nog eens vijf expedities een poging, onder meer met een indrukwekkende beklimming onder leiding van Wielicki in 2018. Maar geen van die teams wist zelfs maar Kamp 4 te bereiken, het kamp vlak onder de top van K2, dat van cruciaal belang is om aan de tocht naar de top te beginnen.
Volgens kenners vormen de ongelooflijk zware condities en de torenhoge risico's mogelijk niet eens de grootste uitdaging voor het beklimmen van K2 in de winter, maar draait het vooral om leiderschap. ‘Als je kijkt naar eerdere winter-K2-expedities, dan zie je dat de dynamiek in het team nogal eens het probleem was,’ schreef Alan Arnette in Rock and Ice nadat het ook in 2019 niet was gelukt de top te bereiken. ‘Een klimmer die een klim naar de top van K2 in de winter aandurft, heeft geweldige vaardigheden, en waarschijnlijk een bijpassend ego... Je moet een goede leider zijn om dat soort talenten in toom te houden en de klimmers moeten samenwerken als een hecht en goed functionerend team.’
De Nepalese teams hebben al veelvuldig met elkaar samengewerkt op bergen van 8.000 meter en hoger. Een opvallend voorbeeld daarvan was in 2019, toen Purja erin slaagde om alle veertien bergtoppen van meer dan 8.000 meter te beklimmen in een recordtijd van zes maanden en zes dagen. Daarmee was hij zeven jaar sneller dan het record dat hij verpulverde. Nims werd daarbij in belangrijke mate geholpen door een klein groepje sherpa-vrienden, die om beurten met hem meegingen bij verschillende beklimmingen en die nu samen met hem K2 bedwongen.
Een gevaarlijke afdaling
De afdaling had voor de Nepalese klimmers wel eens het moeilijkste onderdeel van de expeditie kunnen worden. Uitgeput door het gebrek aan zuurstof moesten ze enkele kilometers abseilen langs bevestigde touwen voordat ze veilig en wel belandden op de gletsjer aan de voet van de berg. Van de drie bergbeklimmers die de top van K2 bereiken, overlijdt er ongeveer een ergens op de berg. Veel van die sterfgevallen doen zich voor op de terugtocht. Volgens de laatste berichten is het hele team veilig in het basiskamp aangekomen.
Berichten over de dood van een Catalaans-Spaanse bergbeklimmer, laag op de berg, benadrukken het risico. Sergi Mingote, die zou zijn overleden door een val tijdens de terugtocht vanaf Kamp 1, was ervaren in het beklimmen van de hoogste bergen. Hij werd in klimmerskringen gezien als een klimpurist en klom dus ‘op eigen kracht’: zonder extra zuurstof of hulp van sherpa's.
Nu bergklimliefhebbers over de hele wereld het goede bericht hebben ontvangen dat alle tien de Nepalezen weer veilig beneden zijn, staan tientallen bergbeklimmers die ook in het basiskamp zijn voor een keus. Het zou kunnen dat er de komende weken nog verschillende pogingen worden gedaan om K2 in de winter te beklimmen, nu er touwen aanwezig zijn op de berg en er een enthousiaste groep recreatieve klimmers bijeen is gebracht door Seven Summit Treks. Maar nu het idee om als eerste de bevroren top te bereiken in het zwaarste seizoen niet langer lonkt, zou het ook maar zo kunnen dat veel van hen de Nepalezen van harte feliciteren met hun succes om vervolgens te besluiten dat dit een goed moment is om naar huis te gaan.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
