Het is 1965, net na de Olympische Spelen in Tokio, als klokkenmaker Yamasa Tokei Keiki zijn eerste stappenteller op de markt brengt. Het kleine druppelvormige tellertje moet inspelen op de fitnessrage die Japan sinds de Spelen in zijn greep houdt. Het bedrijf noemt de creatie Manpo-kei, wat ‘10.000-stappen-meter’ betekent.

Niet omdat Yamasa Tokei Keiki weet dat je met 10.000 stappen een bepaald gezondheidsdoel behaalt, maar simpelweg omdat het Japanse karakter voor 10.000 met een beetje fantasie best op een rennend mannetje lijkt: 万. Zo vond de pedometer zijn oorsprong – en daarmee een hardnekkige mythe over hoeveel stappen een mens per dag moet zetten om gezond te blijven.

Je zittende uren compenseren

Gemiddeld zetten Nederlanders tussen de 4000 en 6000 stappen per dag – al varieert dat aantal sterk afhankelijk van wie je het vraagt. ‘Zeker sinds de pandemie zijn we allemaal meer tijd thuis gaan doorbrengen,’ stelt cardioloog Mario Garcia van het Montefiore Medical Center in New York.

‘Het is daarom extra belangrijk dat we ons bewust blijven van onze mate van inactiviteit – en daarvoor compenseren. Een gemakkelijke manier om dat te doen is door te lopen,’ vervolgt Garcia

Zijn 10.000 stappen per dag echt nodig?

Gelukkig is er goed nieuws: ook met veel minder dan 10.000 stappen per dag kom je een heel eind, zo blijkt uit onderzoek in het British Journal of Sports Medicine waaraan meer dan 72.000 mensen deelnamen.

‘Die 10.000 stappen zijn een mooi doel, maar ook met minder doe je je gezondheid een plezier,’ zegt epidemioloog en auteur Matthew Ahmadi van de University of Sydney. ‘Elke activiteit is goede activiteit. Hoe meer stappen je zet, hoe minder kans op hart- en vaatziekten.’

Hoeveel stappen per dag moet je dan wel zetten?

Sterker nog: het onderzoek van Ahmadi en zijn collega’s wijst uit dat zowel mensen die veel zitten als mensen die weinig zitten, baat hebben bij het zetten van meer stappen per dag.

Bij respondenten die als ‘zeer sedentair’ konden worden aangemerkt (met 10,5 zituren per dag) leverden slechts 4300 stappen al gezondheidsvoordeel op. Bij hen daalde het risico op hart- en vaatziekten met 10 procent, en bij een verdubbeling van het aantal stappen halveerde dat risico zelfs.

Met 4100 stappen per dag liepen zeer sedentaire respondenten bovendien 20 procent minder risico vroeg te overlijden. Opnieuw verdubbelde dat percentage tot bijna 39 procent bij 9000 stappen per dag. Ongeveer 6000 dagelijkse stappen leverde zeer sedentaire mensen hetzelfde gezondheidsvoordeel op als actievere mensen.

Volgens Ahmadi is de belangrijkste conclusie van het onderzoek dat mensen die niet in staat zijn minder te zitten, tóch hun gezondheid kunnen verbeteren door meer stappen te zetten. ‘Bovendien is het heel gemakkelijk bij te houden, met alle wearables die tegenwoordig beschikbaar zijn,’ voegt hij toe.

Mogen we toch Yamasa Tokei Keiki bedanken voor hun uitvinding – waar het Japanse ministerie van Volksgezondheid overigens nog altijd haar adviezen op baseert.