Toen planetenjager Kepler in 2011 exoplaneet Kepler-22b in het vizier kreeg, was dat groot nieuws. Het was immers voor het eerst dat de ruimtetelescoop een planeet buiten ons zonnestelsel aantrof die binnen de leefbare zone van haar ster ligt. En dat is een interessante bevinding in de zoektocht naar buitenaards leven: is het mogelijk dat er op de aardachtige planeet Kepler leven bestaat of heeft bestaan?
De leefbare zone van Kepler
NASA kwalificeert Kepler-22b als een superaarde: een planeet die weliswaar groter is dan de aarde, maar verder veel overeenkomsten vertoont. Zo is Kepler-22b ongeveer 2,4 keer zo groot als onze thuisplaneet en draait deze, net als wij, in de leefbare zone van haar ster, in het geval van Kepler-22b is dat Kepler-22. Ook de exoplaneten Kepler-186f en Kepler 452-b liggen in die leefbare zone.
Wat wil dat zeggen? Zoals je kunt zien in de afbeelding hieronder staat Kepler-22b dicht genoeg bij haar ster om vloeibaar water mogelijk te maken, maar ook weer niet zó dicht bij dat water op het oppervlak zou verdampen.
Mogelijk is Kepler-22b net als de aarde een rotsachtige planeet met oceanen. Maar wetenschappers houden een slag om de arm. Het is ook goed mogelijk dat deze exoplaneet juist een gasreus is, zoals Jupiter of Saturnus – en dan is het onwaarschijnlijk dat Kepler-22b leven kent zoals bij ons.
Dit weten we nog niet over exoplaneet Kepler-22b
Waarom is er nog zoveel onduidelijk over Kepler-22b? Dat ruimtetelescoop Kepler deze exoplaneet wist te vinden, was al een prestatie op zich. Kepler-22b bevindt zich namelijk 635 lichtjaar bij de aarde vandaan. Om je een idee te geven hoe ver dat echt is: als je met een auto over een hypothetische snelweg door de ruimte rijdt, duurt een roadtrip naar Kepler-22b zeven miljard jaar. Een ruimtesonde zoals Voyager 1, de eerste die ooit buiten ons zonnestelsel vloog, is een stuk sneller maar zou alsnog elf miljoen jaar onderweg zijn.
Daardoor is er sinds de ontdekking van Kepler-22b nog maar beperkt onderzoek gedaan naar deze exoplaneet. In de zoektocht naar mogelijk buitenaards leven ligt de focus vooralsnog op planeten en manen dichter bij huis, zoals Proxima Centauri B en Jupitermaan Europa.
Zo kan het leven op Kepler-22b eruitzien
Maar stel dat er 635 lichtjaar verderop inderdaad leven mogelijk blijkt, hoe zou dat eruit kunnen zien? We weten dus niet Kepler-22b een aardse planeet is of in een gasreus. Wat wist ruimtetelescoop Kepler wel te achterhalen? Kepler-22b doet er 289,9 dagen over om rond haar ster te draaien. Een jaar duurt er dus niet zo gek veel korter dan op aarde.
En doordat Kepler-22b in de leefbare zone draait, is de temperatuur er mogelijk ook best aangenaam. Als we er even van uitgaan dat het inderdaad een superaarde is met een vloeibare oceaan, dan schat NASA op basis van computermodellen dat de grondtemperatuur op Kepler-22b rond de 15,5 graden Celsius ligt. Prima temperaturen voor leven, maar er zijn ook nog heel veel vragen onbeantwoord. Heeft Kepler-22b bijvoorbeeld een atmosfeer die de warmte vasthoudt? Voorlopig blijft de zoektocht naar leven op Kepler-22b een puzzel waarvan nog veel stukjes ontbreken.
