Walvissen zetten zang in om allerlei redenen. Zo gebruiken de mannetjes geluid om andere walvissen te verjagen, of zingen ze juist liefdesliederen als onderdeel van een paringsritueel. Onlangs ontdekten onderzoekers echter een verrassende, tot nu toe onbekende aanleiding om hun stem te laten horen: wanneer walvissen genoeg eten, zingen ze meer.

Onderzoek met hydrofoons

Deze conclusie werd getrokken door een team van het Monterey Bay Aquarium Research Institute (MBARI). De wetenschappers bestudeerden zes jaar lang het gezang van walvissen aan de westkust van de Verenigde Staten. Daarbij maakten ze gebruik van hydrofoons, een speciaal soort onderwatermicrofoon. Zo konden ze de communicatie van de grootste zoogdieren ter wereld registreren.

Leestip: Wat babytaal ons kan leren over walvisgezang

Het gebruik van hydrofoons is ideaal, omdat het geluid van walvissen over enorme afstanden hoorbaar blijft. Het geluid van een blauwe vinvis kan een volume tot wel 180 decibel bereiken, even luid als een straaljager. Onder ideale omstandigheden kan dit geluid tot duizend kilometer van de hydrofoon worden opgevangen.

Uit de onderzoeksresultaten, op 26 februari 2025 gepubliceerd in het vakblad PLOS One, blijkt dat de hoeveelheid geregistreerde zang veel zegt over de beschikbare voedselbronnen in de omgeving: wanneer walvissen makkelijk hun honger kunnen stillen, blijken ze veel meer te zingen.

De invloed van voedsel op walvisgezang

John Ryan en zijn team onderzochten drie soorten walvissen: de gewone vinvis, de blauwe vinvis en de bultrug. Elke soort heeft zijn eigen eetpatroon. Blauwe vinvissen eten vooral krill, gewone vinvissen kiezen soms voor kleine visjes naast krill, en bultruggen hebben zowel krill als ansjovis op hun menu.

Leestip: Waarom walvissen en schepen steeds vaker met elkaar in aanvaring komen

Al snel hadden de onderzoekers het vermoeden dat de beschikbaarheid van deze voedselbronnen invloed had op het gezang van de walvissen. De eerste metingen werden gedaan tijdens een periode van extreme hitte, waarin krill en kleine visjes moeite hadden met overleven. In deze periode vingen de hydrofoons veel minder walvisgeluiden op.

Toen de voedingsbronnen zich enkele jaren later herstelden, merkten de onderzoekers dat de zang meer werd geregistreerd. Met de toename van krill en ansjovis nam het dagelijkse gezang van de bultrug toe van 34 procent naar 76 procent. De zang van blauwe en gewone vinvissen steeg vooral in de jaren met meer krill.

Meer eten, meer zingen

Waarom walvissen hun zang opvoeren wanneer er meer voedsel beschikbaar is, is nog onbekend. De onderzoekers geloven dat het te maken heeft met de energie- en tijdsbalans van de walvissen.

Leestip: ‘Uitgestorven’ walvis ontdekt in Atlantische Oceaan

In een tijd van voedseltekorten moet een walvis al zijn energie steken in overleven. Maar wanneer er voldoende voedsel voorhanden is, kan hij ontspannen. Met zijn buik vol, steekt het dier een deel van zijn tijd en energie in andere zaken dan de jacht op voedsel. Een goed gevoede walvis zal je dus vaker horen zingen.

Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium én steun de missie van National Geographic. Word nu lid!