In 1861 dook hij plotseling op in een Beierse kalksteengroeve. Sindsdien is het vroegst bekende fossiel van een veer (hoewel de meningen daarover verschillen) een heus icoon in de paleontologie. De vondst toont opvallend grote overeenkomsten met veren van moderne vogels, ook al is hij onvoorstelbaar oud.
De 150 miljoen jaar om precies te zijn. De oude veer was het eerste fossiel dat de naam Archaeopteryx lithographica kreeg – tegenwoordig verwijst de naam naar een gevederde dinosoort die drie kilometer verderop werd ontdekt in dezelfde steenlaag, in een middengebergte dat de Fränkische Alb wordt genoemd.
Gevederde dino
Maar komt de gelijknamige veer ook echt van deze dino? National Geographic Explorer Ryan Carney, paleontoloog aan de University of South Florida, is overtuigd van wel. In een onderzoek dat in 2020 werd gepubliceerd in Scientific Reports, beweert Carney dat de veer niet alleen toebehoorde aan Archaeopteryx, maar dat deze specifiek deel uitmaakte van de linkervleugel.
Welke kleur was de veer?
Daarnaast wisten Carney en zijn collega’s met een zekerheid van negentig procent vast te stellen dat de veer zwart moet zijn geweest. Of dat gold voor het hele verendek is lastig te bepalen, daarvoor zijn meer veren nodig om te onderzoeken. Een andere opvallende constatering: de pigmenthoudende structuren die werden gevonden, verschillen nauwelijks van die in veren van moderne vogels. Carney bootst nu na hoe Archaeopteryx zijn vleugels op en neer wapperde om te testen of de dino op eigen kracht kon vliegen.
