Drie masten, zeventig meter lang en meer dan honderd kanonnen aan boord: de Mars, vernoemd naar de Romeinse god van de oorlog, is verreweg het grootste oorlogsschip van zijn tijd. Onverwoestbaar, zo claimen de bouwers halverwege de zestiende eeuw. Maar dat blijkt grootspraak.
Een museum op de zeebodem
De Slag bij Öland, een eiland in de Oostzee, wordt het Zweedse vlaggenschip in 1564 fataal. Duitse huurlingen in dienst van de Denen bestoken de Mars met vuurkogels, waarna ze het schip enteren. Het vuur bereikt de kruitkamer, een enorme explosie volgt en achthonderd opvarenden vinden de dood. De Mars – of wat daar nog van over is – zinkt roemloos naar de bodem.
Nu het bijzondere: daar is, zelfs ruim 4,5 eeuw later, nog heel veel van over. Het houten wrak wordt in 2011 gelokaliseerd op 75 diepte nabij Öland en blijkt nagenoeg perfect geconserveerd. Een combinatie van trage stroming, weinig lichtinval en lage temperaturen hebben ervoor gezorgd dat de Mars er – uiteraard afgezien van de oorlogsschade – vandaag de dag nog altijd feilloos bijligt, als een heus museum op de zeebodem.
Video van het scheepswrak
En als je het vraagt aan Johann Rönnby, hoogleraar maritieme archeologie aan de Zweedse Södertörnuniversiteit, blijft dat zo. Het bergen van de eeuwenoude Mars is kostbaar en risicovol: er is een grote kans dat het wrak zo’n operatie niet overleeft. En waarom zou je ook? Rönnby en zijn archeologenteam hebben het volledige wrak middels geavanceerde fotografie- en sonartechnieken tot op de twee millimeter nauwkeurig weten te digitaliseren.
Dat leverde uiteindelijk een indrukwekkende 3D-reconstructie op van een van de best geconserveerde scheepswrakken ter wereld. Duik mee in onderstaande video.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
