Op woensdagmiddagen, als de laatste bel is gegaan, wordt een klaslokaal met betonnen muren in de arme wijk Kibera in Nairobi omgebouwd tot balletstudio. De tafels en stoelen worden uit het lokaal gehaald. Het vuil en stof wordt van de vloer geveegd. Een groep van zo'n twintig meisjes in blauwe, roze en paarse balletoutfits wacht tot Mike Wamaya, hun leraar, arriveert met zijn audio-installatie en zijn vrolijke humeur. Dan, als klassieke muziek het lokaal vult, beginnen de meisjes te dansen.
In de afgelopen anderhalf jaar was de in Nairobi woonachtige Zweedse fotograaf Fredrik Lerneryd op zo'n 25 woensdagmiddagen aanwezig bij de balletlessen van Wamaya en de meisjes.
De meisjes waren in eerste instantie verlegen, vertelt de 31-jarige Lerneryd, maar “ze raakten er uiteindelijk aan gewend dat ik daar ook rondliep en foto's nam.”
Lerneryd voelde zich aangetrokken tot het verhaal vanwege de contrasten. “In de eerste plaats,” vertelt hij, “wordt ballet gezien, in ieder geval door mij, als iets voor de upper class. Ik had niet verwacht dat ik dat soort dans in een omgeving als Kibera zou tegenkomen.” En visueel gezien vormen de balletpakjes, panty's en tutu's kleurige elementen in het donkere klaslokaal. Bovendien, benadrukt Lerneryd, “is het een verhaal over een droom, de hoop om uit te stijgen boven het leven van alledag” zoals ze dat in Kibera zouden hebben.
De jonge vrouwen op de foto's van Lerneryd krijgen ondersteuning van de liefdadigheidsorganisaties One Fine Day en Anno’s Africa, die zich inspannen op het gebied van kinderen en kunst. Ook Lerneryd helpt als het kan. Zijn huisgenoten en hij nodigden de meisjes uit voor een lunch, en verzorgden deeg en toppings, zodat iedere gast een pizza kon maken. Bij een andere gelegenheid trakteerde Lerneryd een danseres, Wendy, en haar familieleden op ijs. “Het voelt logisch dat ik zo nu en dan uitdeel,” zegt hij. “Onze omstandigheden zijn zo verschillend.” Daarmee verwijst hij naar de ongelijkheid in middelen die bestaat tussen hem en de inwoners van Kibera.
Pamela Adhiambo, een 16-jarige leerlinge, zag als kind ballet op televisie. Het bleef haar bij en toen jaren later Anno's Africa bij de Spurgeon’s Academy aanklopte, trok ze een paar spitzen aan en was ze verkocht. Ze timmert hard aan de weg om haar droom, een leven als balletdanseres, waar te maken. Pamela wordt gesponsord door Artists for Africa, een organisatie die samenwerkt met Anno’s Africa. Ze zit op kostschool in Nairobi, waar ze vijf dagen per week traint bij de professionele balletstudio Dance Centre Kenya.
“Pamela heeft via het ballet een heel andere wending aan haar leven weten te geven,” vertelt Lerneryd bewonderend. Ze is een inspiratie voor anderen. Tijdens vakanties komt Pamela naar Kibera terug en oefent ze achter haar huis. Een van de kinderen die les heeft bij Mike kwam naar haar kijken. “Ze wil nu ook gaan doen wat Pamela heeft gedaan,” vertelt Lerneryd.
In de tijd die Lerneryd doorbracht met de danseressen, zag hij hun zelfvertrouwen groeien, doordat ze zich via het dansen konden uiten. Op een van de foto's zijn zes paar blote voeten te zien die tijdens een repetitie loskomen van de grond. Het is een visuele metafoor voor de manier waarop ze proberen te ontkomen aan de beperkte wereld van Kibera.
“De dromen van de kinderen die daar opgroeien zijn dezelfde als die van kinderen overal ter wereld.”
Meer werk van Fredrik Lerneryd is te zien op zijn website. Hij is ook te volgen op Instagram.
