Soms duurt het even voordat een archeologische vondst een wetenschappelijke naam krijgt toegewezen – in het geval van deze geleedpotige zelfs 25 jaar. Het 444 miljoen jaar oude fossiel is Keurbos susanae gedoopt, kortweg Sue. De soort werd vernoemd naar de moeder van de ontdekker en laat iets bijzonders zien: de organen zijn bewaard gebleven.

Een unieke vondst

Paleontoloog Sarah Gabbott van de University of Leicester (VK) vond het fossiel in een steengroeve in Zuid-Afrika. Daarbij viel meteen op dat de spieren, pezen en zelfs darmen uitzonderlijk goed waren gefossiliseerd. De buitenkant daarentegen – kop, poten en pantser – is volledig vergaan.

Leestip: Deze diersoorten zijn al miljoenen jaren oud, en bestaan nog steeds

Dat maakt Sue een hoogst ongebruikelijke vondst. Fossielen tonen meestal alleen harde structuren zoals schelpen of skeletten, maar Sue laat juist de binnenkant van een dier zien.

Het fossiel werd vierhonderd kilometer ten noorden van Kaapstad ontdekt. Het gesteente in het gebied werd 440 miljoen jaar geleden gevormd, in een periode waarin een ijstijd 85 procent van de diersoorten op aarde liet uitsterven. Het lijkt erop dat het bekken waarin Sue zwom, beschermd was tegen de ergste kou.

Een passend eerbetoon

Gabbott beschrijft na 25 jaar onderzoek het fossiel als een nieuwe soort, gepubliceerd in het vakblad Papers in Palaeontology. Toch blijft er nog veel onbekend. Zonder kop of poten is de vondst namelijk lastig te vergelijken met andere soorten.

Wel is duidelijk dat Sue een vroege geleedpotige was, verwant aan moderne kreeften, spinnen en duizendpoten. Haar leefomgeving was extreem: ze zonk naar een zeebodem zonder zuurstof, vol zwavelwaterstof. Door die giftige omstandigheden werden haar zachte weefsels op een unieke manier geconserveerd.

Leestip: Fossielen bieden een inkijkje in de grootste massa-extinctie ooit

Jarenlang hoopte Gabbott op een tweede exemplaar, maar de groeve waar ze Sue vond, is inmiddels bijna vergaan. Daarom besloot ze het fossiel eindelijk een naam te geven. Haar moeder had al vaker gezegd: ‘Als je dat fossiel naar mij gaat vernoemen, doe het dan voordat ik zelf in de grond lig!’

Gabbott ziet de naam Sue als een passend eerbetoon. Haar moeder moedigde haar altijd aan om een carrière te kiezen waar ze gelukkig van werd. ‘Voor mij is dat het vinden van fossielen en proberen te begrijpen hoe ze leefden,’ zegt Gabbott.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!