Tijdens het paarseizoen van de noordelijke zeeolifanten (Mirounga angustirostris) doen de mannetjes er alles aan om het dominante dier in de groep te worden en hun rivalen af te troeven. Luid brullend proberen ze elkaar af te schrikken, om zo hun kans op voortplanting te vergroten. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het gebrul indruk maakt: zelfs jaren later herkennen zeeolifanten het stemgeluid van hun oude tegenstanders.

Een gewelddadig paarseizoen

Noordelijke zeeolifanten komen voor langs de kusten aan het oosten van de Grote Oceaan, van Alaska tot Mexico. Paren doen ze op een vaste plek: ieder jaar keren ze terug naar hetzelfde strand om zich voort te planten.

Voor die reis leggen ze duizenden kilometers af op open zee. Hoe ze hun weg terugvinden na maanden rondzwerven is nog niet volledig duidelijk, maar wetenschappers weten inmiddels dat de dieren beschikken over een bijzonder nauwkeurig intern kompas, net als bepaalde soorten schildpadden.

Eenmaal aangekomen op het strand kan het er gewelddadig aan toegaan tussen de mannetjes. Met luid brullen, snuiven en dreigende houdingen proberen ze hun territorium op te eisen. Maar wanneer dat niet genoeg is, volgt een fysieke confrontatie: de dieren slaan met hun enorme lichaam, ze kunnen tot wel 2300 kilo wegen, hard tegen elkaar aan. Zware verwondingen zijn daarbij geen uitzondering.

Wil je niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!

Uiteindelijk geeft één dier het op. De verliezer gaat liggen en trekt zich terug uit het territorium van de winnaar. Deze strikte sociale hiërarchie zorgt ervoor dat een dominant mannetje een harem kan vormen van soms tientallen vrouwtjes en zo honderden pups kan voortbrengen. Na het paarseizoen keren de zeeolifanten terug de oceaan, en begint de cyclus opnieuw.

Oude bekenden

Doordat zeeolifanten elk seizoen terugkeren naar hetzelfde strand, komen ze hun oude rivalen in hun leven meermaals tegen. Opvallend genoeg lijken veel mannetjes de strijd dan opnieuw aan te gaan met deze bekende tegenstanders, alsof ze elkaar nog steeds herkennen.

Deze gewoonte viel ook Caroline Casey op, onderzoeker en hoogleraar aan de University of California (VS). Samen met haar onderzoeksteam doet ze al jaren observaties van zeeolifanten op Año Nuevo Island, voor de kust van Californië. Om te testen of mannelijke zeeolifanten elkaar daadwerkelijk herkennen, stelde Casey samen met haar team een experiment op.

Leestip: Deze leeuwenpopulatie leeft aan de kust: ‘Hun veerkracht is buitengewoon’

Aan het begin van het paarseizoen wachtten ze de eerste mannetjes op die het eiland betraden. Zodra een dier aan land kwam, lieten ze opnames horen van het gebrul van zijn oude rivalen om te zien of dit een reactie opriep. En dat deed het: het gedrag van de zeeolifanten liet duidelijk merken dat ze de stemmen van hun vroegere tegenstanders herkenden.

Een teken van herkenning

Tijdens een internationale conferentie in Honolulu presenteerde Casey hoe zeeolifanten reageren op de stemmen van hun vroegere rivalen. ‘Wanneer mannetjes hun bekendste dominante rivaal van het jaar ervoor hoorden, draaiden ze zich sneller in die richting, namen sneller een alertere houding aan en trokken ze zich vaak zelfs terug van de luidspreker,’ zegt Casey.

‘Hun reactie was minder heftig wanneer we de roep van een ondergeschikte rivaal uit het vorige seizoen afspeelden. Soms liepen ze zelfs naar de luidspreker toe,’ voegt ze toe.

Leestip: Olifantenvrouwtjes helpen elkaar met de opvoeding – en dat biedt veel voordelen

Ook lieten de onderzoekers roepen horen van zeeolifanten uit andere kolonies. Op die onbekende stemmen reageerden de dieren veel minder sterk. Dat laat zien dat ze niet reageren op zomaar een willekeurige soortgenoot, maar de individuen herkennen die ze het jaar ervoor hebben ontmoet.

Wat maakt een zeeolifant succesvol?

Het onderzoeksteam blijft het voortplantingsgedrag van zeeolifanten verder bestuderen. Op dit moment werken Casey en haar team aan een project waarin ze onderzoeken welke eigenschappen uiteindelijk leiden tot voortplantingssucces bij mannelijke zeeolifanten.

‘Met andere woorden: wat heb je nodig om een alfamannetje te worden?’ zegt Casey. ‘We kijken naar allerlei gedrags- en lichamelijke kenmerken en koppelen die aan hoeveel succes de dieren uiteindelijk hebben in het voortplanten.’

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!