‘Benji, kom dan!’ De borderterriër – het hondje waar een vriend en ik een middag op passen – verzet geen poot.

Het is prachtig weer en in het park rennen tientallen honden enthousiast heen en weer. Benji daarentegen lijkt geen zin te hebben in de wandeling die we voor ogen hadden. Hij blijft stokstijf staan op het pad en kijkt ons indringend aan. Zijn uitdrukking doet denken aan die van een norse bejaarde man. Is Benji boos? Heeft hij dorst? Mist hij zijn bazin?

Misverstanden en vooroordelen

Hoewel honden al meer dan twintigduizend jaar geleden werden gedomesticeerd, verloopt de communicatie tussen mensen en hun trouwe metgezellen lang niet altijd soepel. Dat is voor een groot deel te wijten aan ons, blijkt uit een nieuw onderzoek. Met een reeks experimenten toonden onderzoekers Holly Molinaro en Clive Wynne van de Arizona State University aan dat mensen bijzonder slecht zijn in het interpreteren van de emoties van honden.

Leestip: Een hond helpt je beter ontspannen dan je vrienden of partner

‘Onze honden proberen ons iets te vertellen, maar wij lijken ons op alles te richten behalve het arme beest zelf,’ zegt Wynne. Een groot deel van de misverstanden ontstaat omdat we bovendien geneigd zijn onze menselijke emoties op honden te projecteren, stellen de onderzoekers.

‘Het idee dat honden en mensen dezelfde emoties hebben, wordt niet wetenschappelijk ondersteund,’ zegt Molinaro. ‘Daarom wilde ik onderzoeken welke factoren een invloed hebben op ons beeld van de emoties van honden.’

Koekje of stofzuiger?

Voor hun onderzoek maakten de wetenschappers filmpjes van honden in positieve situaties, bijvoorbeeld wanneer ze een koekje krijgen of de riem wordt gepakt, en in negatieve situaties, zoals het moment waarop de gevreesde stofzuiger tevoorschijn komt. Vervolgens werden de video’s bewerkt, waardoor het leek alsof de ‘blije’ honden zich in de negatieve situatie bevonden – en andersom.

In het eerste experiment keken honderden proefpersonen naar de onbewerkte video’s en moesten ze aangeven hoe de honden zich voelden. In het tweede experiment kregen honderden proefpersonen dezelfde vraag na het bekijken van de bewerkte filmpjes, te zien op de video onderaan.

Leestip: Zo komt je hond aan zijn onweerstaanbare puppyogen

Wat bleek: wanneer mensen zagen dat een hond reageerde op een stofzuiger, gingen ze ervan uit dat de hond zich slecht en geagiteerd voelde. Wanneer ze dezelfde hond op exact dezelfde manier zagen reageren op zijn riem, dachten ze dat hij blij en kalm was.

De conclusie was duidelijk: om de emotionele staat van een hond te duiden, kijken mensen niet naar wat de hond zelf doet, maar naar de omgeving van het dier. ‘Wanneer je ziet dat een hond een koekje krijgt, ga je ervan uit dat hij blij is. Als je ziet dat de hond streng wordt toegesproken, neem je aan dat hij zich wel slecht zal voelen,’ zegt Molinaro. ‘Maar deze aannames hebben niks te maken met het gedrag van de hond.’

Hoe kunnen we honden beter begrijpen?

Welk advies hebben de onderzoekers voor baasjes die beter naar hun hond willen luisteren? Volgens Molinaro moeten we ons er ten eerste bewust van worden dat we het nou eenmaal vaak mis hebben.

Leestip: Zo verdween de wolf uit Nederland – en keerde hij weer terug

‘We mogen wel wat bescheidener zijn over ons vermogen de emoties van honden te begrijpen,’ zegt ze. ‘Wanneer je een hond streng toespreekt en hij een ‘schuldig’ gezicht trekt, voelt hij zich dan echt schuldig of is hij misschien bang dat je hem gaat straffen?’

Elke hond heeft een unieke persoonlijkheid en een eigen manier om emoties te uiten, benadrukt de onderzoeker. ‘Kijk daarom goed naar het gedrag en de signalen van jouw hond. Zo leer je de emoties van je hond beter begrijpen, wat zal bijdragen aan een sterkere band tussen hond en baasje.’

wat wil mijn hond beter begrijpen huisdier emoties

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!