De Galapagoszanger (Setophaga petechia aureola) is een bijzonder vogeltje. Als ondersoort van de veel wijdverbreidere mangrovezanger kwam het diertje vermoedelijk zo’n 300.000 jaar geleden op de Galapagoseilanden terecht. Sindsdien is het daar nooit meer weggegaan.

De Galapagoszanger is monogaam, en zowel mannetjes als vrouwtjes hebben een heldergeel verenpak en een al even zo helder stemgeluid. Tenminste, afhankelijk van waar hun habitat zich precies bevindt.

Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat afgelopen week werd gepubliceerd in vakblad Animal Behaviour. In hun artikel stellen wetenschappers dat het felgele vogeltje zowel zijn zang als zijn gedrag aan omgevingsgeluiden lijkt aan te passen. Dit is hoe dat zit.

Meer verkeer

In 2022 hadden de Galapagoseilanden 28.583 inwoners, en dat aantal stijgt gestaag. Naast het toenemende toerisme groeit ook de permanente bevolking met meer dan 6 procent per jaar – en hoe meer mensen, hoe meer verkeer.

Leestip: Sommige vogels gebruiken slangenhuiden voor hun nest - en dat is geen toeval

Om te achterhalen hoe de fauna van de eilandengroep onder die toenemende mensenmassa gedijt, zetten wetenschappers van de Britse Anglia Ruskin University en de Universiteit van Wenen een bijzonder experiment op.

Ze observeerden Galapagoszangers op 38 locaties verspreid over de eilanden Santa Cruz en Floreana. Op die locaties speelden de onderzoekers vogelgeluiden af om zo de aanwezigheid van een mogelijke indringer te simuleren.

Twintig van de habitats bevonden zich vlak bij een autoweg, de overige achttien niet. En dan de crux: alle Galapagoszangers kregen naast de opgenomen vogelgeluiden óók opgenomen verkeersgeluiden te horen.

Agressiever door verkeersgeluid

Wat bleek? Op de locaties die zich in de nabijheid van een autoweg bevonden, reageerden de Galapagoszangers agressiever op de vogelgeluiden dan voorspeld. Zo kwamen de vogels naar de luidspreker toe en vlogen ze er herhaaldelijk langs. Vogels met een habitat op grotere afstand van een autoweg vertoonden juist minder agressief gedrag dan normaal.

Leestip: Is dit de luidruchtigste vogel op aarde?

‘Vogels gebruiken hun zang om hun territorium te verdedigen,’ zegt mede-auteur Caglar Akcay, hoofddocent gedragsecologie aan de Anglia Ruskin University. ‘Het moet agressie uitstralen. Als een extern geluid, zoals dat van een auto, die signaalwerking verstoort, is het niet gek dat de vogels tot fysieke agressie overgaan.’

Dat vooral Galapagoszangers die in de buurt van een autoweg leven hun gedrag lijken aan te passen, verbaast Akcay niet. ‘Deze vogels zijn de verkeersgeluiden gewend. Vermoedelijk hebben zij zichzelf aangeleerd dat fysieke agressie geboden is als vocale agressie niet langer verstaanbaar blijkt.’

Niet hetzelfde liedje

Naast een gedragsverandering namen de onderzoekers ook een verandering in het zanggeluid van de vogels waar. Alle Galapagoszangers, ongeacht de locatie van hun habitat, zongen langer en hoger als de onderzoekers ze verkeersgeluiden lieten horen.

Leestip: 4 tips om het verkeer in Sri Lanka te trotseren

‘Vermoedelijk doen ze dat om boven het verkeerslawaai uit te kunnen komen,’ zegt Akcay. ‘Door meer tonen op hoge frequenties te zingen, blijven ze verstaanbaar.’

Volgens Akcay illustreren de onderzoeksresultaten hoe belangrijk het is om geluidsvervuiling tot een minimum te beperken. ‘Het benadrukt de invloed van menselijke activiteit op het gedrag van wilde dieren,’ stelt de onderzoeker. ‘Zelfs op afgelegen locaties als de Galapagoseilanden is die invloed aanzienlijk.’

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!