Toen fotograaf Roie Galitz deze zomer met een expeditieteam naar Spitsbergen voer, stuitte hij op een uitzonderlijk tafereel: tussen het ijs zag hij een dode potvis waaraan ijsberen zich tegoed deden. Het leverde bijzondere foto’s en videobeelden op, die onderaan dit artikel te zien zijn.
Een potvis tussen het ijs
Galitz hoorde voor het eerst over de locatie van het karkas van een vriend, die hem vertelde dat hij op 82 graden noorderbreedte een potvis had gezien. Op dat moment leidde Galitz een expeditie van fotografen en natuurliefhebbers langs de Noorse eilandengroep Spitsbergen.
Leestip: Nussbaum, de vergeten nazibasis in het noordpoolgebied
Het duurde ruim 24 uur voordat de ijsbreker zich een weg had gebaand door de ijsschotsen naar de aangewezen locatie. Vanuit de verte was het zwarte karkas al zichtbaar, maar pas van dichtbij werd duidelijk dat de potvis niet het enige aanwezige dier was. Naast de walvis lag namelijk een ijsbeermannetje te slapen. Even later voegde een vrouwtje zich bij hem, waarna de twee het karkas samen begonnen te onderzoeken.
Vanaf het schip was het tafereel al indrukwekkend om te zien, maar pas toen Galitz zijn drone de lucht in stuurde, kreeg hij echt een goed beeld van de situatie. Hij kon zijn geluk niet op: ‘Veel van mijn gasten waren hier voor het eerst, ik al voor de 34ste keer. Ze hadden geen idee hoe ongelooflijk veel mazzel ze hadden,’ zegt Galitz.
Hoe kwam deze potvis hier terecht?
Potvissen leven normaal gesproken in warmere, gematigde wateren en mijden ijsvelden. Dat een karkas zo ver noordelijk wordt gevonden, is erg ongebruikelijk. Daarom riep Galitz de hulp in van onderzoekers Michelle Dutro (National Oceanic and Atmospheric Administration, VS) en Sean O’Callaghan (Atlantic Technological University, Ierland).
Leestip: Een walvis met een volle buik zingt meer, blijkt uit onderzoek
Hun conclusie: waarschijnlijk is het mannetje door stromingen en wind naar het noorden gedreven. Een duidelijke doodsoorzaak was echter niet vast te stellen. Mogelijk is het dier overleden aan ouderdom, blootstelling aan schadelijke stoffen of een botsing met een schip. ‘Maar zonder duidelijke sporen blijft het speculeren,’ zegt Galitz.
Een kort tafereel
Galitz en zijn groep bleven nog een dag en een nacht bij de potvis. In die tijd klommen de ijsberen op het karkas en probeerden ze met tanden en klauwen door de dikke huid te dringen. Voor de roofdieren vormde dit aangespoelde dier een welkome voedselbron.
Tegelijkertijd lieten de dieren hun speelse kant zien. De ijsberen rolden op hun rug en dronken smeltwater van de ijsschotsen. Wanneer ze op de potvis klommen, veerde het karkas mee in het water door de opgeblazen gassen die vrijkwamen bij de ontbinding.
De beelden waren zo spectaculair dat op sociale media geruchten gingen dat ze met AI waren gemaakt. Galitz moest uitleggen dat hij duizenden extra foto’s én RAW-bestanden heeft. ‘Toch begrijp ik die gedachte,’ zegt hij. ‘De tijd waarin we leven maakt het steeds makkelijker om mensen voor de gek te houden.’
Leestip: Waarom walvissen en schepen steeds vaker met elkaar in aanvaring komen
Een week later keerde Galitz terug op dezelfde plek, dit keer met een nieuwe groep fotografen. Maar zowel de potvis als de ijsberen waren verdwenen: het karkas was door wind en stroming weggevoerd. ‘Dat is typerend voor dit gebied: wat je vandaag ziet, kan morgen alweer voorbij zijn,’ concludeert hij.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
