Dankzij nieuwe technologieën kunnen we steeds verder en beter in de geschiedenis duiken. Door deze toe te passen op reeds ontdekte artefacten of menselijke resten worden steeds meer details bekend van prehistorische rampen, eeuwenoude moordmysteries of andere belangrijke historische gebeurtenissen.
Ook dit jaar werden er weer een hoop nieuwe vondsten gedaan. Dit zijn de 7 grootste archeologische ontdekkingen van 2024.
1. Gouden vondsten in Egypte
In de zomer van 2024 maakten onderzoekers bekend dat ze tijdens opgravingen in Zuid-Egypte op 33 graven en in de Nijldelta op 63 graven zijn gestuit. Daaruit kwamen prachtige gouden amuletten, munten en aardewerk tevoorschijn. Veel van de vondsten zijn zo’n 2000 jaar oud en kunnen meer inzicht bieden in begrafenispraktijken en andere rituelen uit de Egyptische geschiedenis.
Daarnaast werd een nieuw onderzoek gepubliceerd over de fysieke klachten die Egyptische schrijvers kregen tijdens het werk en werd een verdwenen aftakking van de Nijl ontdekt, waarover duizenden jaren geleden stenen werden vervoerd naar de piramiden van Giza.
2. Verborgen steden blootgelegd met lidar
Lidar (Light Detection and Ranging) maakt gebruik van lichtreflectie om 3D-afbeeldingen te genereren. Hoewel deze technologie al decennialang bestaat, heeft het recentelijk een revolutie teweeggebracht in de archeologie.
Met lidar-apparatuur in een klein vliegtuig kunnen archeologen grote gebieden scannen en enorme structuren die verborgen liggen onder vegetatie in beeld brengen. In 2024 werden hiermee onder meer oude Mayasteden in Campeche (Zuid-Mexico) en twee middeleeuwse steden langs de Zijderoute in Oezbekistan ontdekt.
3. Skeletten onder Al Khazneh in Petra
Een van de opmerkelijkste vondsten van 2024 is de ontdekking van 12 oude skeletten in een graf onder Al Khazneh (‘de Schatkamer’) in Petra, de bekendste toeristische trekpleister van Jordanië.
De naam Al Khazneh is afkomstig van een legende dat de grote urn boven de gevel een waardevolle schat verbergt. Hoewel de urn is gemaakt van massief zandsteen en er geen schat in te vinden is, zeggen archeologen dat het graf onder Al Khazneh een zeer waardevolle ontdekking is die hen zal helpen om meer te weten te komen over de mensen die eronder begraven liggen.
4. Door de Vesuvius verkoolde rollen ontrafeld
Tijdens de uitbarsting van de Vesuvius in 79 n.C. raakte niet alleen Pompeï bedolven onder een laag as, maar ging ook veel kennis verloren. Zo raakten de Papyri van Herculaneum – een stadje ten westen van de Vesuviusvulkaan en het alom bekende Pompeï – volledig verschroeid en verkoold en werden afgedaan als onleesbare curiosa.
In februari 2024 maakten onderzoekers bekend dat het ze met behulp van AI was gelukt om een deel van de Papyri van Herculaneum te ontcijferen. Het onderzoek leverde 15 kolommen tekst van in totaal meer dan 2000 tekens op, waarschijnlijk geschreven door een volgeling van de Griekse filosoof Epicurus.
5. Ontdekking van het oudste zadel ooit
In het graf van een vrouw op de Yanghai-begraafplaats in het droge noordwesten van China is een 2700 jaar oud zadel gevonden. Hoewel paarden al eeuwen daarvóór waren gedomesticeerd, tonen oude gravures aan dat mensen meestal zonder zadel reden of alleen op een mat of deken.
Volgens onderzoekers werd het rijden op paarden in China geïntroduceerd vanuit Centraal-Azië, maar het Yanghai-zadel is het oudst gevonden exemplaar ooit. Het is gemaakt van stukken leer die aan elkaar zijn genaaid en gevuld met stro en dierenhaar. Dergelijke organische materialen vergaan meestal snel, maar in dit geval zijn ze goed bewaard gebleven door de woestijnomgeving.
6. Jaden masker uit de hoogtijdagen van de Maya’s
Het sierlijke masker op de foto bovenaan dit artikel werd aangetroffen in het graf van een Mayakoning in Chochkitam (Guatemala). Koolstofdatering heeft uitgewezen dat het jaden masker, met schelpen als ogen en tanden, dateert uit ongeveer 350 n.C.
Leestip: DNA-onderzoek wijst uit: de Maya’s offerden vooral tweelingen
De ontdekkers denken dat het masker een Mayastormgod afbeeldt. Dergelijke maskers werden door de Maya’s vaak gemaakt voor de begrafenissen van adellijken. Naast het masker werden in het graf van de koning ook gravures aangetroffen gemaakt van vulkanisch obsidiaanglas.
7. Oorsprong van de altaarsteen van Stonehenge
In augustus 2024 ontdekten onderzoekers dat de zogenaamde altaarsteen in het midden van Stonehenge niet uit Wales komt (zoals lang gedacht), maar uit Schotland. De chemische samenstelling van de steen werd herleid naar het noordoosten van Schotland, wat betekent dat de zes ton wegende steen een afstand van ongeveer 750 kilometer moet hebben afgelegd. Een knappe prestatie, zeker zo’n 4600 jaar geleden.
De vroegste delen van Stonehenge dateren van ongeveer 5000 jaar geleden. Onderzoekers denken nu dat het begon als een begraafplaats, maar door de eeuwen heen werd uitgebreid tot een neolithisch religieus monument.
Nog niet uitgelezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang wekelijks de favoriete verhalen van de redactie in je mail.
