Niets gaat op tegen de geur van verse basilicum of de eerste hap van een rijpe cherrytomaat die nog barst van de smaak. Maar het vers houden van groente en fruit kan best een uitdaging zijn. Jaarlijks belandt in Nederland in de hele keten (van boer tot bord) zo’n 2 miljard kilo voedsel in de prullenbak.

Deze 4 tips helpen je te voorkomen dat groente en fruit snel bederft en om voedselverspilling tegen te gaan.

1. Verpak je producten op de juiste manier

In de koelkast hebben diverse factoren invloed op de versheid van je producten, zoals temperatuur, luchtvochtigheid, de productie van ethyleengas (door bijvoorbeeld tomaten), luchtstroming en het type verpakking. Het is daarom belangrijk dat je je producten op de juiste manier bewaart.

Zo worden champignons vaak verkocht in plastic bakjes, maar ‘door ze zo in de koelkast te zetten, bederven ze eerder omdat ze constant in een vochtige omgeving zitten’, aldus voedingswetenschapper Brian Chau. ‘Als je thuiskomt kun je je champignons het beste in een – minder vochtige – papieren zak stoppen.’ Hierdoor vertraag je het verouderingsproces en blijven de champignons droog zonder dat ze hun eigen vocht verliezen.

Een andere populaire tip is het inpakken van bladgroenten of kruiden in keukenpapier. ‘Wat ik meestal doe is een stukje keukenpapier om bijvoorbeeld sla heen wikkelen en er dan vervolgens losjes een stukje aluminiumfolie omheen stoppen,’ zegt Chau. ‘Zo laat je een deel van het vocht ontsnappen, maar ook niet zó veel dat het product uitdroogt.’

2. Bekijk wat wel en niet in de koelkast moet

Of je producten buiten de koelkast kunt bewaren hangt af van waar je woont en de tijd van het jaar: in een tropische of zeer vochtige omgeving zullen producten sneller bederven. Toch is het beter om uien en knoflook niet in de koelkast te bewaren, maar op een droge, goed geventileerde plek. In de koelkast zal knoflook eerder gaan schimmelen en bij koude temperaturen worden uien papperig.

Bij tomaten hangt het ervan af van hoe rijp ze waren toen ze werden geplukt. Vaak worden tomaten onrijp geoogst, zodat ze op weg van de boerderij naar de supermarkt rijpen en hun piek bereiken tegen de tijd dat ze in de winkel aankomen, legt Chau uit. Hij raadt aan om volledig rijpe tomaten in de groentelade te leggen, die is ontworpen om producten langer vers te houden.

‘Een andere truc die ik toepas bij geplukte tomaten is het bedekken van de kroon bovenop,’ zegt Chau. ‘Dat is de plek waar het meeste vochtverlies optreedt. Je kunt hiervoor voedselveilige tape, was of een keukenpapiertje gebruiken.’

3. Let op welke voedingsmiddelen je samen bewaart

Veel soorten fruit en groente geven ethyleengas af, een geur- en kleurloos gas dat van nature voorkomt in producten en ook wel bekendstaat als het ‘rijpingshormoon’. Voorbeelden van ethyleenhoudende producten zijn bananen, meloenen, tomaten en avocado’s.

Leestip: Zijn pesticiden noodzakelijk om gewassen te verbouwen?

Ethyleengas stimuleert niet alleen het rijpingsproces, maar de productie ervan kan er ook voor zorgen dat producten die in de buurt liggen sneller bederven. Daarom is het belangrijk om sommige soorten groente en fruit gescheiden te houden. ‘Je kunt beter geen appels en bananen samen bewaren, maar als je appels bij bessen legt zul je geen last hebben van dit probleem,’ zegt Chau.

4. Voedsel redden door fermentatie

Fermentatie wordt al eeuwenlang gebruikt als methode om voedsel te conserveren. In dit proces worden microben als gisten of bacteriën gebruikt om het eten goed te houden en de smaak en textuur ervan te veranderen.

Zo richtte het Deense Michelinrestaurant Noma het Fermentation Lab op om te voorkomen dat overgebleven groenten en fruit in de vuilnisbak belandt. Roggebrood van bakkerij Hart Bageri wordt aan het einde van de dag ingevroren en naar Noma’s Fermentation Lab gestuurd om te worden vermalen. Na een paar maanden fermenteren verandert het brood in een hartige misopasta.

Weet je niet waar je moet beginnen met het fermenteren van voedsel thuis? Noma’s Fermentation Lab raadt aan om met eenvoudige projecten te beginnen, zoals het pekelen van olijven in zoutoplossing.

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.