Verschijnt de sikkel van de nieuwe wassende maan aan de hemel, dan weten moslims over de hele wereld: de ramadan is officieel begonnen. In 2025 duurt deze heilige, negende maand binnen de islamitische kalender van zaterdag 1 maart tot zondag 30 maart.

De start van de ramadan is elk jaar anders

De ramadan begint elk jaar op een ander moment, omdat de islamitische maankalender de schijngestalten van de maan volgt. Daarbovenop buigt een speciale commissie in Saoedi-Arabië zich jaarlijks over de precieze start en einde van de ramadan.

Dat is iedere keer weer een uitdaging, omdat die cruciale maansikkel zich slechts zo’n twintig minuten heel vaag laat zien. Bij mist of bewolking is de maansikkel zelfs helemaal niet te zien. In dat geval wordt aan de hand van berekeningen voorspeld wanneer de maansikkel aan de hemel staat, en de ramadan officieel kan beginnen.

Wat is de oorsprong van de ramadan?

Ook de oude Arabische kalenders kenden ramadan. De naam komt van het Arabische ‘ar-ramad’, wat ‘verzengende hitte’ betekent. Moslims geloven dat in het jaar 610 de engel Djibriel (Gabriel) verscheen aan de profeet Mohammed en hem de Koran, het islamitische heilige boek, openbaarde.

Leestip: Maakt religie gelukkig? Zo luidt het oordeel van de wetenschap

Die openbaring, Laylat al-Qadr (oftewel de ‘waardevolle nacht’), zou tijdens ramadan hebben plaatsgevonden. Moslims vasten tijdens deze maand om de openbaring van de Koran te herdenken en te vieren.

De Koran bestaat uit 114 hoofdstukken en wordt gezien als rechtstreekse woorden van God, oftewel Allah. De Hadith, ook wel de overleveringen van de metgezellen van de profeet Mohammed over zijn gedachten en daden, zijn een aanvulling op de Koran. Gezamenlijk vormen deze de religieuze teksten van de islam, na het christendom de religie met wereldwijd de meeste aanhangers.

Hoe vullen moslims de ramadan in?

Tijdens ramadan proberen moslims spiritueel te groeien en een diepere band met Allah te ontwikkelen. Dit doen ze door te bidden en de Koran te reciteren, bewust en met aandacht voor de medemens te handelen en zich te onthouden van roddels, leugens of gevechten. In deze eeuwenoude islamitische traditie staan vroomheid en zelfreflectie centraal.

Leestip: 5 heilige bedevaartsoorden binnen de islam

Gedurende deze maand dienen alle moslims tussen zonsopgang en zonsondergang vasten, tenzij ze ziek, zwanger, op reis, bejaard of ongesteld zijn. In de rest van het jaar kunnen dagen waarop het niet lukte om te vasten worden ingehaald, hetzij in een keer, hetzij af en toe een dag tussendoor.

De maaltijden zijn de momenten voor moslims om samen te komen en het vasten te breken. Het ontbijt, ook wel suhoor, vindt meestal rond vier uur ’s ochtends plaats, vóór het eerste gebed van de dag, de fajr. De avondmaaltijd, iftar, kan beginnen na het avondgebed, maghrib – normaalgesproken rond half acht.

Het einde van de ramadan

Aangezien de profeet Mohammed zijn vasten brak met dadels en een glas water, eten moslims zowel bij de suh0or als bij de iftar dadels. Dadels, die in het Midden-Oosten veel worden gegeten, zijn rijk aan voedingsstoffen, gemakkelijk te verteren en voorzien het lichaam van suiker na een lange dag vasten.

Leestip: Wat is monotheïsme?

Na de laatste dag van de ramadan vieren moslims het einde ervan met Eid al-Fitr, oftewel ‘het feest ter gelegenheid van het breken van het vasten’. Het Suikerfeest, zoals de meeste mensen dit feest kennen, begint met gezamenlijke gebeden kort na zonsopgang.

Tijdens het drie dagen durende feest komen mensen samen om te bidden, eten, elkaar cadeautjes te geven en overleden familieleden te herdenken. In sommige steden worden optochten of grote gebedsbijeenkomsten gehouden.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!