Deze 7 huisdieren waren populair in het Romeinse Rijk

Dieren namen een belangrijke plaats in in het oude Rome. Alleen al het beroemde verhaal over Romulus en Remus, die door de mythische Capitolijnse Wolvin werden opgevoed, bewijst dat feit.

Veel Romeinse goden werden bovendien door een dier gesymboliseerd of er traditioneel door vergezeld. Zij zouden een belangrijke eigenschap van een godheid symboliseren. Zo stond de wijsheid van de uil bijvoorbeeld symbool voor de godin Minerva, en werden de wolf en het hert gekoppeld aan respectievelijk oorlogsgod Mars en jachtgodin Diana.

De rol van dieren in het Romeinse Rijk

Religie was een integraal onderdeel van het dagelijks leven in het Romeinse Rijk – en dus gold dat ook voor dieren. Sommige soorten werden gebruikt in offerrituelen, andere tijdens gladiatorenspelen in het Colosseum.

Leestip: Hoe verdween de cultus van Artemis uit Efeze?

Weer andere soorten hadden meer geluk. Zij werden door de Romeinen als huisdier gehouden. Soms uit praktische overwegingen, zoals plaagdierbestrijding, maar vaker omdat ze het simpelweg leuk vonden om ze te hebben. Het was daarbij niet ongewoon de dieren los in huis te laten rondlopen – ook exemplaren die we tegenwoordig wellicht liever vanachter een hek zouden bewonderen.

Welke huisdieren hielden de Romeinen zoal? En met welke doeleinden?

1. Fretten en wezels

De kat was een populair huisdier in het oude Egypte, voornamelijk om muizen buiten de deur te houden. In het oude Rome hadden ze daar fretten en wezels voor. Natuurlijk, er waren ook katten, maar de fret en de wezel lijken populairder te zijn geweest. Daarbij komt dat er in de taal überhaupt geen onderscheid lijkt te zijn gemaakt: het Latijnse woord voor kat, feles, werd ook gebruikt om fretten en marterachtigen mee aan te duiden.

2. Slangen

Net als fretten en katten werden niet-giftige slangen in het oude Rome gebruikt om op ratten en muizen te jagen. Toch werden ze niet door iedereen uit praktisch oogpunt gehouden. Keizer Tiberius was dol op zijn slang, die hij zoveel te eten gaf dat hij te zwaar werd.

Leestip: Wat moet je doen als je gebeten wordt door een slang?

Ook keizer Elagabalus zou zowel giftige als niet-giftige slangen als huisdier hebben gehad. Volgens de Romeinse filosoof Seneca glibberden slangen over ‘bekers en boezems’ tijdens zijn banketten.

3. Vogels

Vogels waren een ontzettend populair huisdier voor de welgestelde Romein. Ze waren een statussymbool en dienden ter entertainment. Zo werden nachtegalen gehouden in extravagante kooien en getraind om de menselijke spraak na te bootsen. Andere populaire ‘pratende’ vogels waren eksters, papegaaien, raven en spreeuwen.

Een Romeinse fresco van een vogel uit ongeveer 70 na Christus. De fresco werd gevonden in een luxueuze Romeinse villa in het voormalige Oplontis, dat bij de uitbarsting van de Vesuvius onder een laag as en modder verdween.

4. Beren

Het houden van een beer was zeker niet voor elke Romein weggelegd, maar het is bekend dat keizer Elagabalus beren, leeuwen en luipaarden hield. Tijdens feesten en banketten lagen ze op de bank om Elagabalus’ gasten angst aan te jagen. Wat de feestgangers alleen niet wisten dat Egalabalus zijn wilde huisdieren ‘tam’ had gemaakt. Bovendien had hij hun tanden en klauwen laten verwijderen.

Op dit levensgrote Romeinse standbeeld uit ongeveer 100 na Christus beklimt een beer een rotsige helling. Dat laatste impliceert dat het een wild exemplaar betreft, al werden beren door sommige Romeinen ook als huisdier gehouden.

5. Vissen

In veel rijke Romeinse huishoudens werden vissen gehouden. In de villa’s van Pompeï werden vijvers, of piscinas, aangelegd waar ze de dieren kweekten. De (exotische) vissen waren naast een statussymbool ook een vorm van voedselvoorziening.

6. Apen

In verhalen uit de Romeinse tijd duiken regelmatig apen op die als huisdier werden gehouden. Populaire soorten waren berberapen en bavianen. Bij verschillende opgravingen in het voormalige Romeinse Rijk zijn skeletten van berberapen gevonden, wat erop duidt dat ze als huisdier moeten zijn gehouden.

Leestip: Je begrijpt de emoties van je hond minder goed dan je denkt

In de Romeinse stad Lemonum (nu Poitiers) is een graf gevonden waarin een volwassen berberaap samen met zijn eigenaar lag begraven. Dat moet dus een zeer geliefd huisdier zijn geweest.

7. Honden

Misschien wel het populairste huisdier van de Romeinen was de hond. Rijke Romeinen haalden massaal de Melitaeus catulus in huis, een schoothondje dat van origine uit Malta kwam, hoewel hij niet op de moderne maltezer lijkt. Grotere honden werden gebruikt om het terrein te bewaken. De Romeinen waren zo dol op hun honden, dat sommige een grafsteen kregen als ze kwamen te overlijden.

Op dit Romeinse mozaïek uit de tweede of derde eeuw na Christus staat een hond met een halsband en hondenriem afgebeeld.

Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium én steun de missie van National Geographic. Word nu lid!